تأثیر رژیم های مختلف رطوبتی بر راندمان مصرف آب و عملکرد سه رقم گندم زراعی در منطقه کرج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ندارم

2 استاد دانشگاه تهران

3 ندارد

4 معاون امور مالی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران

چکیده

مطالعه حاضر در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران با هدف تعیین رژیم رطوبتی مطلوب جهت بهبود راندمان مصرف آب و عملکرد گندم زراعی انجام شد.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم گندم زراعی (پیشتاز، سیوند و پارسی)، و 12 سطح رطوبتی به صورت ترکیبی (70، 90، 110 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی در مرحله رویشی و سطوح 90، 110 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی در مرحله زایشی) بودند که سطوح رطوبتی براساس میزان تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A اعمال گردید. اثرات اصلی رقم و رژیم رطوبتی بر تمامی صفات مورد مطالعه معنیدار شد. در بین ارقام مورد بررسی،رقم پیشتاز دارای بیشترین میزان عملکرد دانه بود که این برتری عملکرد با تعداد و وزن دانه بیشتر و نیز شاخص برداشت بالاتر این رقم هماهنگ بود. بالاترین میزان عملکرد دانه در تیمار شاهد (79T) مشاهده گردید و با افزایش فاصله آبیاری از 70 به 90، 110 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A در مرحله رویشی، به ترتیب کاهش 15، 19 و 27 درصدی در میزان عملکرد دانه مشاهده شد. با این‌ وجود در هر گروه تیمار آبیاری در مرحله رویشی (70، 90، 110 و 130)، با افزایش فاصله آبیاری از 90 به 110 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی در مرحله زایشی کاهش معنیداری در عملکرد دانه ایجاد نشد که مقاومت نسبی مرحله زایشی در گندم نسبت به کاهش میزان رطوبت در دسترس را نشان می دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of moisture regimes on yield and water use efficiency in three wheat cultivars in karaj

نویسندگان [English]

  • Farshad Salehi 1
  • Reza Basiri 3
  • Mojtaba Mirabzadeh 4
1 nothing
2
3 Nothing
4
چکیده [English]

The present study was conducted at the research farm of Agriculture College and Natural Resources at the University of Tehran as a randomized complete block design (RCBD) with three replications in 2014-2015. The aim of this study was the determination of optimum moisture regimes to maximum yield and water use efficiency in wheat plant. Three varieties of wheat included (Pishtaz, Sivand and Parsi), and 12 moisture regimes (70, 90, 110 & 130 mm cumulative evaporation at vegetative growth stage and 90, 110 & 130 at reproductive growth stage). in the following, the moisture levels were applied based on the evaporation rate from class A evaporation pan . The main effects of cultivar and moisture regimes had significant effects on all studied traits. Among the surveyed cultivars in the current study, the highest yield was recorded in Pishtaz cultivar, this superiority had been shown with the highest grain yield as well as the highest number of grains, 1000-grain weight and harvest index. The highest yield was observed in control moisture regime (T79), and increasing the time of irrigation intervals from 70 to 90, 110 or 130 mm cumulative evaporation from pan evaporation class A, grain yield decreased approximately 15, 19 and 27%, respectively. However, per irrigation treatment group of vegetative growth stage (70, 90, 110 & 130), increasing intervals irrigation from 90 to 110 and 130 mm cumulative evaporation at reproductive growth stage did not cause a significant reduction in grain yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grain yield
  • harvest index
  • Water use efficiency
  • pan evaporation
  1. Blum, A. (1997). Improving wheat grain filling under stress by stem reserve mobilization. In Wheat: Prospects for Global Improvement (pp. 135-141). Springer Netherlands.
  2. Chu, C. J., Weiner, J., Maestre, F. T., Wang, Y. S., Morris, C., Xiao, S. & Wang, G. (2010). Effects of positive interactions, size symmetry of competition and abiotic stress on self-thinning in simulated plant populations. Annals of botany, 106(4), 647-652.
  3. Dstfal, M., Imam, Y., Haghighatnia, H. & Ramezanpoor, M. (2011). Evaluation of yield and its components in wheat genotypes under terminal drought stress in Darab region. Journal Seed and Plant Agronomy. 27 (2). 195-217p. (In Farsi)
  4. Emam, Y., Ranjbar, A.M. & Bahrani, M.J. (2007). Evaluation of yield and yield components in wheat genotypes under post-anthesis drought stress. JWSS-Isfahan University of Technology, 11(1), pp.317-328. (In Farsi)
  5. Fischer, R. A. (1973). effect of water stress at various stages of development on yield processes in wheat. In Plant Response to Climatic Factors Proceedings of theuppsala Symposium.
  6. ‏Fischer, R. A. & Maurer, R. (1978). Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain yield responses. Crop and Pasture Science, 29(5), 897-912p.‏
  7. Ghanbarpour, M. & Sepahvand, M. (2003). Determination of the proper management of irrigation, Soil Science Congress of Iran. 128-120p. (In Farsi)
  8. Giunta, F., Motzo, R. & Deidda, M. (1993). Effect of drought on yield and yield components of durum wheat and triticale in a Mediterranean environment. Field Crops Research, 33(4), 399-409.‏
  9. Imam, y. (2007). cultivation of crops. Shiraz University Publishers. 190 p. (In Farsi)

10. Kaphi, M. & Mahdavi Damghani, A. (2007). Mechanisms of plant resistance to environmental stress. Mashhad's Ferdowsi University Publishers, 467 p. (In Farsi)

11. Mardeh, A. S. S., Ahmadi, A., Poustini, K. & Mohammadi, V. (2006). Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditions. Field Crops Research98(2), 222-229.‏

12. Mazaheri, D. & Majnoon Hosseini, N. (2008). General Principles of Agriculture, Publishing and Printing Institute of Tehran University. 66-68p. (In Farsi)

13. Nabavi Kalat, M. & Al-Sharif, M. (2009). Evaluation of drought tolerance of barley cultivars to drought stress at late growing season, Journal of Islamic Azad University, Mashhad, third edition, (9): 74-55p. (In Farsi)

14. Paknejad, F., Nasri, M. & Habibi, D. (2007). Comparison of stress tolerance of wheat cultivars for the response to deficit irrigation and water deficit at the end of the season. Iran Agricultural Knowledge. 4 (2): 184-167p. (In Farsi)

15. Papi, M. Ahmadi, A. & Rafei, H. (2016). Response of three wheat cultivars to different moisture regimes during vegetative and reproductive stages under field conditions. Journal of Field Crop Science, 47 (3), 377-391p. (In Farsi)

16. Royo, C., Voltas, J. & Romagosa, I. (1999). Remobilization of pre-anthesis assimilates to the grain for grain only and dual-purpose (forage and grain) triticale. agronomy Journal, 91(2), 312-316.

17. Torkashvand, B. (2009). Study and compare the rate and duration of grain filling and reservoir limits of commercial wheat to Iran in optimum irrigation and drought stress. Masters, Agriculture, Faculty of Science and Engineering, Tehran University. (In Farsi)

18. Yang, J. & Zhang, J. (2006). Grain filling of cereals under soil drying. New phytologist, 169(2), 223-236p.