بررسی اثر تاریخ‌های مختلف کاشت بر عملکرد و برخی ویژگی‌های زراعی رقم‌های برنج در شمال خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زراعت، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران

2 استادیار، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر تاریخ‌های مختلف کاشت بر ویژگی‌های خوشه و عملکرد رقم‌های برنج در سال زراعی 90-1389 به‌صورت کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (5 و 20 خرداد و 5 تیر) و عامل فرعی شامل عنبوری قرمز (بلند و کوتاه) و چمپا بود. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد شلتوک در سطح 1 درصد معنی‌دار شد. در بین تاریخ‌های مختلف کاشت بیشترین مادۀ خشک کل با میانگین 13810 کیلوگرم در هکتار، عرض برگ پرچم با میانگین 14/1 سانتی‌متر، ارتفاع با میانگین 89/120 سانتی‌متر و شمار بوته با میانگین 504 بوته در مترمربع مربوط به تاریخ کاشت اول، بیشترین طول برگ پرچم با میانگین 33 سانتی‌متر و روز تا 50 درصد گل‌دهی با میانگین 108 روز در تاریخ کاشت دوم و بیشترین عملکرد شلتوک با میانگین 33/4269 کیلوگرم در هکتار، شاخص برداشت با میانگین 01/40 درصد، شمار گلچه و دانه به‌ترتیب با میانگین 67/187 و 44/161 شمار در خوشه، وزن خشک برگ پرچم با میانگین 14/0 گرم و روز تا رسیدگی کامل با میانگین 144 روز مربوط به تاریخ کاشت سوم بود. می‌توان نتیجه گرفت که تاریخ کاشت سوم به لحاظ دستیابی به بیشترین عملکرد دانه به دلیل برخورد نکردن دورۀ حساس ظهور خوشه با تنش گرما بهترین هنگام کاشت رقم‌های برنج در استان خوزستان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the effects of different cultivation dates on the yield and some agronomic properties of rice cultivars in the North of Khuzestan

نویسندگان [English]

  • Kaveh Limouchi 1
  • Mehdi Nourzadeh Haddad 2
1 Former M. Sc. Student, Young Researchers and Elite Club, Dezful Branch, Islamic Azad University, Dezful, Iran
2 Assistant Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Iran
چکیده [English]

The present study was carried out in order to examine the effects of different cultivation dates on the properties of panicle and the yield of rice cultivars using a split plot design in the form of a randomized complete block basis with three replications in the crop year of 2010-11. The main factor was cultivation date at three stages (26 May, 10 and 26 July) and the sub-factors were Red Anbouri (long and short) and Champa. The results of the variance analysis indicated that the effect of cultivation date and the cultivar on the yield of the rough rice was significant at a level of 1%. First cultivation date resulted in maximum total dry material with an average of 13810 Kg.ha-1, maximum flag leaf width with an average of 1.14 cm, height with an average of 120.89 cm, and number of plants with an average of 504 plants per square meter. The second cultivation date caused the maximum flag leaf length with an average of 33 cm, day up to 50% of flowering with an average of 108 days. The third cultivation date led to the maximum yield of rough rice with an average of 4269.33 Kg.ha-1, harvest index with an average of 40.01%, the number of florets and seeds with averages of respectively 187.67 and 161.44 per cluster, the dry weight of flag leaf with an average of 0.14 gr and day until full maturity with an average of 144 days. As a result, the third cultivation date due to avoid susceptible panicle emergence to heat stress, is the best time of rice cultivation to achieve the highest agrain yield in Kuhzestan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • flag leaf
  • heat
  • morphological
  • Stress
  • Yield components

مراجع

  1. Ali, M. Y. & Rahman, M. M. (1992). Effect of seedling age and transplanting time on late planted Aman rice. Bangladesh Journal of Training and Development, 5, 75-83.
  2. Board, J. E., Peterson, M. L. & Ng, E. (2001). Floret Sterility in Rice in a Cool Environment. Journal of Agronomy, 72, 483-487.
  3. Emam, Y. (2007). Cereals production. Shiraz University Press.199 pp. (in Farsi)
  4. Farrell, T. C., Fox, K. M., Williams, R. I., Fukai, S. & Lewin, L. G. (2004). How to improve reproductive cold tolerance of rice in Australia. International Rice Cold Tolerance Workshop Discovery, Canberra, 22-23 July.
  5. Faraji, F., Esfahani, M., Alizadeh, M. R. & Aalami, A. (2014). Evaluation of morphological characteristics related to lodging in selected local and improved rice (Oryza sativa L.) genotypes. Iranian Journal of Crop Sciences, 16(3), 250-264. (in Farsi)
  6. Fox, K. M., Subasinghe, R., Looby, P. D. & Wornes, D. L. (2004). Screening for Rice Cold Tolerance: Low temperature effects on flowering. 300p.
  7. Gilani, A. (2010). Determination of tolerance mechanisms and physiological effect of heat stress on rice cultivars in Khouzestan. Ph. D. thesis, Agriculture and Natural Resources University of Ramin, Ahwaz, Iran. pp. 250. (in Farsi)
  8. Gilani, A. & Moradi, F. (1997). Stady farming Rice of the planting March. Story of Research Center of Agriculture and Natural Resources Khuzestan Province, pp 160. (in Farsi)
  9. Lewin, L., Lacy, J., Ford, R. & Subasinghe, R. (2004). Rice Research Australia. Perceptions of rice cold damage b farmers, Advisers and Researchers. Rice Researchers in Australia, 12, 42-54.
  10. Limouchi, K. (2012). Study of winter and summer planting dates on the flag leaf anatomy and yield of rice varieties in Khuzestan. M.Sc. thesis of Agronomy, Collage of Agricultural, Islamic Azad University. Dezfoul. Iran. pp, 186. (in Farsi)
  11. Nagata, K., Hiroyuki, S. & Tomio, T. (2002). Quantitative trait loci for Nonstructural carbohydrate accumulation in leaf sheaths and culms of rice (Oryza Sativa L.) and their effects on grain filling. Journal of Breeding Science, 52, 275-283.
  12. Naidu, B. P., Gunawardena, T. A. & Fukai, S. (2004). Mechanism of cold tolerance ir rice at seedling and reproductive stages. Australian Government, 5(90), 1-21.
  13. Nour-Mohamadi, G., Siadat, A. S. & Kashani, A. (2009). Agronomy cereal crops. Shahid Chamran University. Iran. Ahwaz. pp. 446. (in Farsi)
  14. Pazoki, A., Karimi, M. & Fooladi, A. (2010). Effect of planting dates on the yield of saffron (Crocus sativus L.) ecotypes in Natanz. Journal of Crop Physiology, 2, 3-12. (in Farsi)
  15. Peng, S., Garcia, F. V., Laza, R. C., Sanica A. H. & Visperas, R. M. (2004). Cassman yielding irrigated rice. Field Crops Research, 47, 243-252.
  16. Rafiee, M. (2007). Effect of planting date on yield of some rice cultivars in Khorramabad condition. Iranian Journal of Scion and Seed, 13, 251-263. (in Farsi)
  17. Salahshour Dalivand, F., Sadradini, A. A., Nazemi, A. H., Davatgar, N. & Neyshabouri, M. R. (2014). Simulation of simultaneous effect of salinity and drought stresses on grain yield of rice cv. Hashemi. Iranian Journal of Crop Sciences, 15(4), 320-336. (in Farsi)
  18. Siadat, S. A., Fathi, G., Hemaiaty, S. S. & Biranvand, M. (2004). Effect of planting dates on paddy yield and yield components in three rice cultivars. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 35, 234-242. (in Farsi)
  19. Steven, D. & Linscombe, D. (2004). Plant Management Network. Rioce response to planting date differs at two locations in Louisiana.
  20. Ziska, H. & Manalo, P. A. (1996). Increasing night temperture canreduce seed set and potential yield of tropical rice. Australia Journal of Plant Physiology, 23, 791-794.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 آبان 1394
  • تاریخ بازنگری: 24 دی 1394
  • تاریخ پذیرش: 01 اسفند 1394
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار