بررسی ویژگی هایی از زیست‌شناسی و مدیریت شیمیایی علف هرز گندم یونانی (Triticum boeticum Boiss.) در گندمزارها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم علف های هرز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 دانشجوی دکتری تکنولوژی بذر، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

3 دانشجوی دکتری علوم علف های هرز، پردیس کشاورزی و منابع

4 کارشناسی ارشد علوم علف های هرز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

5 استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

چکیده

به منظور شناخت ویژگی‌های زیست‌شناسی (بیولوژی) و بررسی امکان کنترل گندم یونانی (Triticum boeticum Boiss.)، علف‌ هرز در حال گسترش در گندمزارهای غرب کشور، بررسی‌هایی به‌صورت آزمایشگاهی، گلخانه­ای و صحرا­یی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1389 به اجرا در آمد. در بررسی آزمایشگاهی برای تعیین دمای بهینة جوانه­زنی علف‌ هرز گندم یونانی تیمارهای دمایی شامل 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجة سلسیوس و برای تعیین تحمل نسبی به تنش کم­آبی، پتانسیل­های 0، 4-، 8- و 12- بار، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. برای بررسی امکان کنترل شیمیایی علف‌­ هرز گندم یونانی، در بررسی گلخانه­ای و صحرا­یی تیمارهای علف­کشی مرسوم در گندم شامل: دیکلوفوپ متیل، فنوکساپروپ-پی-اتیل، کلودینافوپ-پروپارژیل، سولفوسولفورون، مزوسولفورون+ یدوسولفورن و پینوکسادن با میزان‌های توصیه‌شده در دو مرحلة رشدی (مرحلة 5-3 برگی و اواسط پنجه‌زنی) بر روی دو گونة گندم زراعی و گندم یونانی اعمال شد. برای بررسی‌های گلخانه­ای و صحرا­یی آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی به ترتیب با چهار و سه تکرار در نظر گرفته شد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده در بررسی آزمایشگاهی مشاهده شد که با افزایش پتانسیل اسمزی در دماهای مختلف مؤلفه­های جوانه­زنی دارای کاهش معنی­داری بودند. در بین تیمارهای دمایی، دمای 35 درجة سلسیوس بازدارندة جوانه­زنی شد. نتایج بررسی گلخانه­ای نشان داد زیست­تودة علف‌ هرز در هر دو مرحلة رشدی تحت تأثیر تیمارهای علف­کشی قرار گرفت. در بین تیمارهای علف­کشی، علف‌کش‌های مزوسولفورون + یدوسولفورن و دیکلوفوپ متیل به‌ترتیب با 3/37 و 8/44 درصد کاهش نسبت به شاهد، کمترین و علف‌کش‌های سولفوسولفورون و کلودینافوپ-پروپارژیل به‌ترتیب با 4/75 و 5/77 درصد کاهش نسبت به شاهد، بیشترین کنترل زیست­تودة علف­‌ هرز را داشتند. به­طورکلی برپایة نتایج صحرا­یی و در صورت حضور علف­‌ هرز T. boeticum در گندمزار کشت‌شده با رقم شیراز، کاربرد دو علف­کش سولفوسولفورون و پینوکسادن، با توجه به کنترل مناسبT. boeticum  و آسیب و زیان کمتر به گیاه زراعی توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of biology aspects and chemical management of Triticum boeticum Boiss. in wheat fields

نویسندگان [English]

  • Mohammad Farhangfar 1
  • Mohammad Entesari 2
  • Sirvan Babaee 3
  • Malek Yazdani 4
  • Hassan Alizadeh 5
1 Former M. Sc. Students, , University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 Former M. Sc. Student, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
3 Post Graduate Student, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
4 Former M. Sc. Student, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
5 Professor, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

In order to recognized and evaluated of biological properties and possibility control ofwild einkorn (Triticum boeticum Boiss.) growing weed in wheat fields of the West, and was carried out with laboratory, greenhouse and field in Agronomy Faculty, University of Tehran, Karaj, during 2010.Experimental treatments included, temperatures 5, 10,15,20,25 and 30, potential 0,-4,-8,-12 bar that was a randomized complete block design with four replications. Greenhouse and field treatments herbicides were included: diclofop methyl, fenoxaprop-p-ethyl, clodinafop-propargyl, sulfosulfuron, mezosulfuron + iodosulfuron and pinoxaden. Recommended dosage of herbicides was used in 3-5 leaves and middle tillering growth stages of wheat and wild einkorn. Greenhouse and field treatments included were factorial experiment in randomized complete block design with four and three replication, respectively. According to the results observed with increasing osmotic potential significant decrease components germination at different temperatures. In between treatments, causing the loss of seeds and prevent germination of T. boeticum was 35 c°. Greenhouse study showed that weed biomass was affected by herbicide treatment in both stages. Among the herbicide treatments, mezosulfuron + iodosulfuron and diclofop methyl the highest increased weed biomass 37.3 and 44.8درصد, respectively, While the sulfosulfuron and clodinafop-propargyl the lowest decreased its 75.4 and 77.5درصد to the control. Based on field results and the presence of weeds in fields planted with T. boeticum Shiraz varieties, use of herbicides pinoxaden and sulfosulfuron, according to the appropriate control T. boeticum and less damage to the crop is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • germination
  • wild einkorn
  • Triticum boeticum
  • Biomass
  • herbicide and invasion
  1. Baker, H. G. (1974). The evolution of weed. Annual Review of Ecology and Systematics, 5, 1-24.
  2. Corbin, J. D. & D’ Antonio, C. M. (2004). Competition between native perennial and exotic annual grasses: Implications for an historical invasion. Ecology, 85, 1273-1283.
  3. Giles, W., Valkoun, J. & Konopka, J. (1997). Current geographical distribution and habitat of wild wheats and barley. Proceedings of the Harlan Symposium, 10-14 May.
  4. Hosseini, A., Rashed Mohassel,  M. H.,  Spliid,  N. H., Mathiassen, S. K. & Kudsk, P. (2011). Response of wild barley (Hordeum spontaneum) and winter wheat (Triticum aestivum) to sulfosulfuron: The role of degradation. Weed Biology and Management, 11, 64-71.
  5. Koocheki, A., Zarif Ketabi, H. & Nakhforoosh, A. (2001(. WeedManagement in Agroecosystems: Ecological Approaches. Ferdowsi University of Mashhad Publication, Iran. Page: 457. (in Persian)
  6. Michel, B. E. & Kaufmann M. R. (1973(. The osmotic potential of polyethylene glycol 6000. Plant ‎Physiol, 51, 914-916.‎
  7. Milton, S. J. (2003). Emerging ecosystems: A washing-stone for ecologists, economists, and sociologists? S. Afr J Sci, 99, 404-406.
  8. Minbashi, M., Rahimian, H., Zand, E. & Baghestani, M. A. (2010). Invasion weeds, a forgotten challenge. In Proceedings of the 3rd Iranian Weed Science Congress, Babolsar, 30-38. (In Persian with English abstract).
  9. Najafi, H., Zand, E., Dianat, M. & Nosrati, I. (2011). Ecology of weeds and invasive plants Relationship to agriculture and natural resource management. (Translate in Persian). Jehad Daneshgahi of Mashhad. Page: 480.
  10. Seabloom, E. W., Borer, E. T., Boucher, V. L., Burton, R. S., Cottingham, K. L.,  Goldwasser, L., Gram, W. K., Kendall, B. E. & Micheli, F. (2003a). Competition, seed limitation, disturbance, and reestablishment of California native annual forbs. Ecol Appl, 13, 575-592.
  11. Seabloom, E. W., Harpole W. S. Reichman, O. J. & Tilman, D. (2003b). Invasion, competitive dominance, and resource use by exotic and native California grassland species. Proc. Natl. Acad Sci USA, 100, 13384-13389.
  12. Soltani, A. & Maddah, V. (2010). Simple, applied program for education and research in agronomy. Niak Press. P.80.
  13. Zohary, D. & Hopf, M. (1988). Domestication of plants in the old world. Clarendon Press, Oxford.