اثر سرزنی و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای آن در رقم برکت باقلا (Vicia faba) در منطقۀ گنبد کاووس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه گنبد کاووس

چکیده

سرزنی در بسیاری از گیاهان زراعی سبب کاهش رشد رویشی و انتقال بیشتر مواد فتوسنتزی به مقصدهای خاص از جمله بذر می‎شود. به‌منظور مطالعۀ اثر سرزنی و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا، آزمایشی به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 89 – 1388 در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. عامل سرزنی در چهار سطح، شامل سرزنی قبل از گلدهی، سرزنی در مرحلۀ شروع گلدهی، سرزنی در مرحلۀ تشکیل غلاف و عدم سرزنی؛ و عامل تراکم در چهار سطح و شامل 4، 6، 8 و 10 بوته در متر مربع بود. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد بوته، عملکرد دانه در هکتار، وزن پوستۀ غلاف و وزن دانه به وزن پوستۀ غلاف، تحت تأثیر زمان سرزنی و تراکم بوته در سطح یک درصد قرار گرفتند. حداکثر تعداد غلاف در گیاه و وزن پوستۀ غلاف، به تیمار سرزنی در زمان تشکیل غلاف، تعداد دانه در غلاف، وزن صددانه و نسبت وزن دانه به وزن پوستۀ غلاف به تیمار سرزنی قبل از تشکیل گل و تعداد دانه در بوته، عملکرد بوته و عملکرد دانه به تیمار سرزنی در زمان گلدهی تعلق داشت. حداکثر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد بوته، وزن پوستۀ غلاف و نسبت وزن دانه به وزن پوستۀ غلاف به تیمار تراکم چهار بوته در متر مربع؛ و عملکرد دانه به تیمار تراکم 10 بوته در متر مربع تعلق داشت. در شرایط سال زراعی ذکرشده در منطقۀ گنبد کاووس، بهترین زمان سرزنی رقم برکت باقلا، شروع تشکیل گل و مناسب‌ترین تراکم تعداد 10 بوته در متر مربع بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Detopping and Plant Density on Yield and Yield Components of Barakat Cultivar of faba bean (Vicia faba L.) in Gonbad Kavous

نویسنده [English]

  • Ali Nakhzari Moghaddam
Assistant Professor, Dep. of Plant production, University of Gonbad, Iran
چکیده [English]

Detopping in some plants reduces vegetative growth and increases transporting of photosynthate materials to specific sinks such as seeds. To study the effects of detopping removal and plant density on yield and yield components of faba bean (Vicia faba L.), an experiment was carried out as a factorial arrangement based on a randomized complete block design with three replications at farm research of Gonbad University in 2009-2010. The detopping factor performed at before flowering, beginning of flowering, pod setting and none removal. Plant density included four levels of 4, 6, 8 and 10 plants m-2. Results showed that the effects of top removal and plant density on number of pods/plant, number of seeds/pod, number of seeds/plant, 100-seed weight, plant yield, seed yield/ha, pods coat weight and seeds weight/pods coat weight were significant at the 1% level. Maximum number of pods/plant and pods coat weight belonged to top removal at pod setting stage; whereas the maximum number of seeds/pod, 100-seed weight and seeds weight/pods coat weight belonged to top removal at before flowering; number of seeds/plant, plant yield and seed yield/ha obtained from top removal at flowering. The density of 4 plants m-2 had the highest number of pods/plant, number of seeds/pod, number of seeds/plant, 100-seed weight, plant yield, pods coat weight and seeds weight/pod coat weight, whereas the highest seed yield/ha belonged to the treatment of 10 plant m-2. This study showed that the best time for detopping of faba bean was at the beginning of flowering and optimum plant density was 10 plants m-2 that produced the maximum yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flowering
  • photosynthesis materials
  • pod
  • pod setting
  • top removal