بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیک و فعالیت آنتی‌اکسیدانت‌ها طی اعمال تدریجی تنش شوری در مراحل مختلف رشدی در کوشیا (Kochia scoparia)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشیار، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

4 استادیار، دانشگاه پیام نور خراسان رضوی

چکیده

به‌منظور بررسی تحمل به شوری کوشیا، مطالعه‌ای در سطوح مختلف تنش ناشی از کلرور سدیم (0، 10، 20، 30، 40، 50 و 60 دسی‌زیمنس بر متر)، مراحل رشدی ابتدای کاشت و گیاهچه‌ای با اعمال تنش به‌صورت تدریجی در دو آزمایش گلدانی جداگانه با استفاده از طرح کاملاً تصادفی و چهار تکرار در محیط طبیعی انجام گرفت. نتایج نشان داد که کاهش وزن خشک و حجم ریشه و شاخص پایداری غشا در اعمال تدریجی سطوح مختلف تنش شوری از مرحلۀ کاشت بیشتر از اعمال تدریجی سطوح مختلف شوری از مرحلۀ گیاهچه‌ای بود. محتوای نسبی آب برگ در اعمال تدریجی سطوح مختلف شوری از ابتدای کاشت در تیمارهای 20، 40 و 60 دسی‌زیمنس بر متر در مقایسه با شاهد افزایش معنا‌داری پیدا کرد. پرولین و پتانسیل اسمزی با افزایش شدت تنش شوری افزایش یافت. بیشترین فعالیت آنزیم‌ کاتالاز در هر دو آزمایش، در تیمار 10 دسی‌زیمنس بر متر بود، اما فعالیت آسکوربات پراکسیداز و رادیکال DPPH در اعمال تدریجی سطوح مختلف شوری از ابتدای کاشت در تیمار 60 دسی‌زیمنس بر متر، و اعمال تدریجی سطوح مختلف شوری از مرحلۀ گیاهچه‌ای در 50 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده شد. غلظت سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم در اندام هوایی و ریشه در هر دو آزمایش، با افزایش تنش شوری فزونی یافت. به‌طور کلی، با وجود کاهش چشمگیر وزن خشک با شروع تنش شوری نسبت به شاهد، گیاه شوردوست کوشیا بین تیمارهای 10 تا 30 دسی‌زیمنس بر متر، کاهش وزن خشک کمتری نشان داد و تا 60 دسی‌زیمنس بر متر شوری زنده ماند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Activity and Physiological Responses of Kochia (Kochia scoparia) at Various Salinity Application in Different Growth Stages

نویسندگان [English]

  • Jafar Nabati 1
  • Mohammad Kafi 2
  • Ahmad Nezami 3
  • Ali Masoumi 4
  • Mohammad Zare Mehrjerdi 1
1 Ph. D. Student, in Crop Physiology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Member of staff, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 Member of staff, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
4 Member of staff, Payame Noor University of Khorasan Razavi, Iran
چکیده [English]

Soil and water salinity are the main agricultural problems in arid and semi arid areas in the world and Iran. In order to investigate salinity tolerance of Kochia, two experiments were conducted in a completely randomized design with four replications, seven levels of salinity (0, 10, 20, 30, 40, 50 and 60 dS m-1) and two growth stages (planting and early seedling) with gradually salinity application. Results showed that the reduction of root dry weight, root volume, membrane stability index with increased salinity at planting were more than increased salinity at early seedling stages. Relative water content increased with increasing salinity levels in both experiments. Proline, osmotic potential, catalase, glutathione reductase, DPPH - radical scavenging activities and total phenol increased with increasing salinity levels. Sodium concentration and sodium to potassium ratio in shoot and root increased with increasing salinity levels. Generally, kochia survive and tolerate 60 dS m-1 of salinity and salinity tolerance in early seedling was higher than the planting stages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antioxidant
  • osmotic potential
  • proline
  • relative water content