بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی دو رقم کلزا (Brassica napus L.) تحت شرایط تنش سرما

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

2 استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

3 استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

4 دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

5 استادیار دانشگاه زنجان

6 استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

دمای پایین به عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی به شمار می‌رود. در این تحقیق اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی دو رقم کلزا با درجه تحمل متفاوت به سرما مورد بررسی قرار گرفته است. سالیسیلیک اسید در 4 غلظت 0، 100، 200 و 400 میکرو‌مول در مرحله روزت دو رقم کلزا RGS (بهاره و حساس به سرما) و LICORD (پاییزه و متحمل به سرما) محلول‌پاشی گردید. نمونه‌گیری از کرت‌ها 24 ساعت بعد از محلول‌پاشی انجام شد. مقدار کلروفیل a و b، کلروفیل کل (a+b)، کاروتنوئید‌ها، آنتوسیانین، فلاونوئیدها، پراکسیداسیون لیپید‌ها‌ی غشاء، پرولین و مقدار قند اندام هوایی و ریشه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که سرما (بدون کاربرد سالیسیلیک اسید) باعث کاهش مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و قند‌های محلول در رقم حساس به سرما شد، اما رقم مقاوم دارای برتری معنی‌داری در صفات ذکر شده نسبت به رقم حساس بود. همچنین مقدار پراکسیداسیون لیپیدی غشاء اندام هوایی در رقم مقاوم نسبت به رقم حساس بیشتر بود. محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در غلظت‌های پایین باعث افزایش معنی‌دار مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، فلاونوئید، پرولین و قند‌های محلول شد. در حالی که سبب کاهش معنی‌داری در پراکسیداسیون لیپیدی غشاء در هر دو رقم گردید. افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین و قند‌ها و کاهش پراکسیداسیون لیپیدی غشاء نشان‌دهنده کاهش خسارت اکسیداتیو و نقش سالیسیلیک اسید در افزایش تحمل کلزا در برابر سرما می‌باشد. در این آزمایش مشاهده شد که سالیسیلیک اسید در غلظت‌های پایین‌تر از 200 میکرومول در رفع آسیب اکسایشی نقش مؤثر دارد ولی غلظت 400 میکرومول سالیسیلیک اسید خود سبب بروز تنش در گیاه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Foliar Application of Salicylic Acid on some Biochemical Properties of Two Canola Cultivars (Brassica napus L.) under Cold Stress Condition

نویسندگان [English]

  • Hamed Keshavarz 1
  • Seyed Alimohammad Modares sanavi 2
  • Fatemeh Zarin-kamar 3
  • Ariya Dolatabadian 4
  • Mehdi Panahi 5
  • Kamal Sadat-Asilan 6
چکیده [English]

Cold stress is considered as a restricting factor in plant production. Recently, many different compounds were applied to minimize the harmful effects of stress. In this study, the effects of foliar application of salicylic acid was studied on some biochemical properties of two different cold resistant canola cultivars. Salicylic acid was sprayed at four concentrations (0, 100, 200 and 400 µM) on RGS (Spring canola, sensitive to cold) and LICORD (Winter canola, resistant to cold). Leaf samples were collected after 24 h after spraying. The effects of salicylic acid and cold stress on the quantity of chlorophyll a, b, total chlorophyll, carotenoid, anthocyanin, flavonoids, proline, lipid peroxidation )MDA) and sugar contents in leaves and root of canola plants were investigated. The results showed that under cold conditions chlorophyll a and b, total chlorophyll, carotenoids and sugar contents decreased in sensitive spring canola but lipid peroxidation in leaves of sensitive spring canola significantly increased. Salicylic acid spray significantly increased chlorophyll a, b, total chlorophyll, carotenoid, anthocyanin, flavonoids, proline and sugar contents but decreased significantly MDA content in both cultivars. Salicylic acid increased photosynthetic pigments and sugars along with reduction in peroxidation of lipids indicated damage reduction caused by oxidative stress. In conclusion, salicylic acid in concentrations of lower than 200 µM had a significant role on mitigation of oxidative-stress damage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lipid Peroxidation
  • oxidative stress
  • photosynthetic pigments
  • proline