بررسی آثار تغذیه‌ای عناصر نیتروژن، بور و گوگرد بر خصوصیات کمی و کیفی دانه گلرنگ

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

به منظور مطالعه اثرات سه عنصر نیتروژن، بور و گوگرد بر عملکرد، اجزای عملکرد، میزان روغن و پروتئین دانه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) رقم محلی اصفهان، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل نیتروژن در سه سطح (46، 92 و 138 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) از منبع اوره، بور در دوسطح (0 و 7/0 کیلوگرم بور خالص در هکتار) از منبع اسید بوریک و گوگرد در سه سطح (0، 150 و 300 کیلوگرم گوگرد در هکتار) از منبع گوگرد پودری بودند. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش میزان نیتروژن، عملکرد دانه، تعداد غوزه و درصد پروتئین به طور بسیار معنی‌داری افزایش یافت (01/0 P<). اما تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه و درصد روغن به طور بسیار معنی‌داری کاهش یافت (01/0 P<). با افزایش میزان گوگرد، عملکرد دانه، تعداد غوزه، تعداد دانه در غوزه و درصد روغن و پروتئین نیز به طور بسیار معنی‌داری افزایش یافت (01/0 P<). همچنین بور به طور بسیار معنی‌داری سبب افزایش درصد روغن و پروتئین دانه گردید. در مجموع بالاترین میزان عملکرد دانه (177/264 گرم در مترمربع) از تیمار 138 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به دست آمد. بهترین درصد روغن مربوط به اثر متقابل سه گانه نیتروژن 46، گوگرد 150 و بور 7/0 کیلوگرم در هکتار به میزان 1/42 درصد و کمترین آن مربوط به تیمار نیتروژن 138، گوگرد و بور صفر کیلوگرم در هکتار به میزان 15 درصد بود. بهترین درصد پروتئین از تیمار نیتروژن 92، گوگرد 150 و بور 7/0 کیلوگرم در هکتار به میزان 17/21 درصد و کمترین آن از تیمار نیتروژن 46، گوگرد و بور صفر کیلوگرم در هکتار به میزان 1/10 درصد حاصل شد. انجام تحقیقات بیشتر در مورد سایر عناصر غذایی و ارقام مختلف گلرنگ پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Nutritional Effects of Nitrogen, Boron and Sulfur on Quantitative and Qualitative Charactristics of Safflower Grain (Carthamus tinctorius L.)

نویسندگان [English]

  • Mehri Safari 1
  • Mohammad Madadizade 1
  • Fateme Shariatinia 2
1
2
چکیده [English]

In order to study the effects of Nitrogen (N), Boron (B) and Sulfur (S) on yield, yield components, oil and protein content of safflower (Carthamus tinctorius L.) an experiment was conducted in Research Station, College of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, using a local variety’’ Isfahan’’. A randomized complete block design with three replications was used. Treatments were all combination of nitrogen at 3 levels (46, 92 and 138 kg/ha as pure nitrogen) from Urea source, boron (0 and 0.7 kg/ha as pure boron) from Boric Acid source and sulfur (0, 150 and 300 kg/ha as sulfur) from powder sulfur source were randomly distributed in each block. Results showed that increasing nitrogen level increased seed yield, number of head and protein content of the seeds (P<0.01). However number of seeds per head, 100 seed weight and seeds oil content were decreased (P<0.01). Increasing sulfur level also increased seed yield, number of head, seed number per head, seed oil, and protein content (P<0.01). Increasing boron also increased oil and protein content of seeds. Comparison of means showed that the highest seed yield (264.177 gr/m2) could be obtained by using 138 kg/ha pure nitrogen. Results showed that the highest oil content (42.1%) obtained at 0.7 kg/ha boron, 46 kg/ha nitrogen and 150 kg/ha sulfur; While the lowest oil content (15%) was obtained at 138 kg/ha N with no sulfur and boron application. The highest protein content (21.17%) was detected in 92 kg/ha nitrogen, 150 kg/ha sulfur and 0.7 kg/ha boron; While the lowest protein content (10.1%) was obtained at 46 kg/ha N with no sulfur and boron application. More investigations about other nutritional elements and different varieties of safflower were recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Boron.
  • nitrogen
  • Quality
  • Safflower
  • Sulfur
  • yield