بررسی کشت مخلوط نواری سورگوم علوفه ای با لوبیا چشم بلبلی و سویا

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی اثر الگوهای کشت مخلوط نواری لگوم‌ها (لوبیا چشم بلبلی و سویا) بر عملکرد کمی وکیفی سورگوم علوفه ای، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1384 انجام شد. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام گردید. نسبت های مختلف کاشت عبارت از کشت های خالص سورگوم (SSS)، لوبیا چشم بلبلی (CCC) و سویا (GGG) هر کدام در12 ردیف، کشت‌های مخلوط نواری 4 ردیف سویا، 4 ردیف سورگوم و 4 ردیف لوبیا چشم بلبلی (CSG); مخلوط 4 ردیف سویا، 4 ردیف سورگوم و 4 ردیف سویا (GSG); مخلوط 4 ردیف لوبیا چشم بلبلی، 4 ردیف سورگوم و 4 ردیف لوبیا چشم بلبلی (CSC); مخلوط 4 ردیف سویا و 8 ردیف سورگوم (GSS); و بالاخره مخلوط 4 ردیف لوبیا چشم بلبلی و 8 ردیف سورگوم (CSS)بودند. نتایج حاصل نشان داد که الگو های کشت مخلوط نواری بطور معنی داری (P?0.05)، سبب افزایش وزن علوفه خشک سورگوم و همچنین افزایش عملکرد دانه لگوم ها می شود. بیشترین عملکرد علوفه خشک سورگوم (22079 کیلوگرم در هکتار) در کشت خالص سورگوم (SSS) و کمترین آن (10469 کیلوگرم در هکتار) در الگوی کشت مخلوط نواری هر سه گیاه (CSG) بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه لگوم‌ها نیز در کشت خالص آنها (CCC یا GGG) مشاهده شد. اثر الگو های مخلوط نواری بر صفات کیفی علوفه سورگوم نیز معنی دار گردید (P?0.05). بیشترین درصد قابلیت هضم علوفه سورگوم (71%) به ترتیب در الگوهای مخلوط نواری CSS و GSS، پروتئین خام در الگوی مخلوط CSG (2/15%) و فیبر خام (1/48%)در کشت خالص سورگوم (SSS) بدست آمد. با توجه به افزایش 30-8 درصدی مجموع عملکرد علوفه خشک سورگوم و عملکرد دانه لگوم ها در الگوی مخلوط هر سه گیاه (CSG) نسبت به سایر الگوهای مخلوط نواری و همچنین کیفیت بالاتر علوفه سورگوم در الگوهای مخلوط CSS،GSS و CSG نسبت به کشت خالص آنها می توان نتیجه گرفت که جایگزین کردن این دو لگوم (سویا و لوبیا چشم بلبلی) در طرفین ردیف های کشت سورگوم (نسبت کاشت 4:4:4)، ضمن افزایش تنوع و کاهش رقابت گیاهان، برتری بیولوژیک الگوی کشت مخلوط نواری (با نسبت برابری زمین = 25/1) را نسبت به کشت خالص سورگوم علوفه ای از لحاظ کمی و کیفی موجب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of the Effect of Sorghum Intercropping with Cowpea and Soybean on Yield of Fodder Sorghum

نویسندگان [English]

  • S. A. FORSATIAN
  • N. MAJNOUN HOSSEINI
  • S. M. B. HOSSEINI
  • V. A. MOHAMMADI
چکیده [English]

To study the effect of strip intercropping pattern with cowpea and soybean on sorghum fodder yield an experiment was conducted at research farm of University of Tehran (Karaj) during 2005. The experiment was arranged in a randomized complete block design of four replications. The plant proportions included pure culture of sorghum (SSS); cowpea (CCC) and soybean (GGG) each in 12 rows; vs different patterns of strip intercropping of 4 rows cowpea: 4 rows sorghum: 4 rows soybean (CSG); 4 rows soybean: 4 rows sorghum: 4 rows soybean (GSG); 4 rows cowpea: 4 rows sorghum: 4 rows cowpea (CSC); 4 rows soybean: 8 rows sorghum (GSS) and 4 rows cowpea: 8 rows sorghum (CSS). The results revealed that strip intercropping patterns exerted significant effects on sorghum fodder yield, and as well, on legumes seed yield. The highest biomass yield of fodder sorghum (22079 kg/ha) was obtained from pure sorghum culture (SSS) while the lowest biomass yield (10469 kg/ha) obtained from the combination of four rows of each of the three crops (CSG). The highest legumes seed yield was obtained from the legumes' pure cultures (CCC or GGG). The different strip intercropping patterns significantly affected the quality of fodder sorghum (p?0.05) too. The highest fodder digestibility (71%) was obtained from strip intercropping patterns of CSS and GSS; the highest crude protein (15.2%) from CSG and finally the highest crude fiber (48.1%) from pure sorghum (SSS). Considering the extra sorghum biomass and the extra legumes seed yield (8-30 percent) from strip intercropping pattern of CSG, and also the good quality of fodder sorghum at CSS, GSS and CSG intercropping patterns as compared to pure sorghum culture (SSS), conclusion can be drawn that the intercropping of the two legume crops (cowpea and soybean) together with sorghum in a 4:4:4 row pattern is assuredly beneficial. Besides, the increasing crop biodiversity and reducing crop intra-specific competition, would result in higher Land Equivalent Ratio (LER= 1.25) for both sorghum fodder yield & quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cowpea
  • Fodder sorghum
  • Land equivalent ratio
  • soybean
  • Strip intercropping

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار