بررسی تنوع ژنتیکی لاین‏های تریتی پایروم، تریتیکاله و گندم با استفاده از نشانگرهای RAPD و ISJ

نویسندگان

چکیده

گیاهان ساخت دست بشر و گونه‌های وحشی گیاهان زراعی به عنوان منابع ژنتیکی با ارزش محسوب می‌شوند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌های تریتی پایروم، تریتیکاله و گندم، DNA ژنومی این سه آمفی پلوئید، به همراه گندم دوروم و علف شور ساحل با استفاده از 32 آغازگر تصادفی و 22 آغازگر نیمه تصادفی تکثیر شد. 10 آغازگر تصادفی و 8 آغازگر نیمه تصادفی که توانستند باندهای واضح، چند شکل و تکرارپذیر تولید کنند، برای ساخت ماتریس تشابه و نمودار درختی بر اساس ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم UPGMA مورد استفاده قرار گرفتند. ضرایب تشابه برای آغازگرهای تصادفی، نیمه تصادفی و ترکیب آنها به ترتیب در دامنه‌های 55/0-01/0، 63/0-02/0 و 53/0-04/0 قرار داشت که حاکی از دامنه وسیع تنوع ژنتیکی در این سه آمفی پلوئید، گندم دوروم و علف شور ساحل بود. برای ترکیب آغازگرهای تصادفی و نیمه‌تصادفی متوسط میزان تشابه ژنتیکی لاین‏های تریتیکاله، تریتی پایروم و علف شور ساحل 179/ 0، لاین‏های تریتی پایروم و ارقام اصلاح شده گندم 194/0 و ارقام اصلاح شده گندم و لاین‏های تریتیکاله 161/0 بود. رقم تتراپلویید گندم استوارد بیشترین فاصله ژنتیکی را با لاین تریتیکاله 4103 داشت. لاین‏های تریتیکاله 4103 و 4116 بیشترین تشابه ژنتیکی را داشتند. لاین La(4B)4D/b تریتی پایروم بیشترین تشابه ژنتیکی را با گندم رقم چینی بهاره داشت. لاین‏های تریتی پایروم St/b و Cr/b بیشترین تشابه ژنتیکی را با والد پدری شان (علف شور ساحل) داشتند. آغازگرهای نیمه تصادفی نسبت به تصادفی و ترکیب آغازگرهای تصادفی و نیمه تصادفی نسبت به تک تک آنها در برآورد تنوع ژنتیکی از کارایی بیشتری برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Genetic Diversity of Tritipyrum, Triticale and Wheat Lines through RAPD and ISJ Markers

نویسندگان [English]

  • BaratAli Siahsar
  • Maryam AllahDoo
  • Hosein Shahsavand Hasani
چکیده [English]

Synthetic plants as well as wild crop species are valuable genetic resourses. To determine the genetic variation in triticale, tritipyrum as well as wheat lines, genomic DNA of this amphiploid including Thinopyrum bessarabicum and durum wheat were amplified using 32 random and 22 semi random primers. Primers that could produce clear, polymorphic and repetitive bands are used for determination of similarity matrix and dendogram based on Jaccard similarity coefficients and UPGMA algorithm. The similarity coefficients were in the range of 0.01-0.55, 0.02-0.63 and 0.04-0.53 for random, semi-random and a combination of random and semi-random primers, respectively, indicating a broad genetic divergence among these three amphiploids, durum wheat and Th. bessarabicum. For the combination of random and semi-random primers, average genetic similarity between triticale premising lines, tritipyrum primary lines, and Th. bessarabicum were found to be 0.179, between tritipyrum primary lines and wheat breeding cultivars 0.194 and between triticale premising lines and wheat breeding cultivars 0.161. Steward tetraploid wheat exhibits the highest genetic distance from 4103 triticale line. The triticale lines 4103 and 4116 exhibited the lowest genetic distance between each other. La(4B)4D/b tritipyrum line has the highest genetic similarity with chains spring wheat cultivar. St/b and Cr/b tritipyrum lines had the highest genetic similarity with the paternal line (Thinopyrum bessarabicum). This study confirms the efficiency of semi-random than random primers, as well as the combination of random and semi-random primers than their sporadics in an estimation of genetic diversity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genetic variation
  • ISJ
  • RAPD
  • triticale
  • Tritipyrum
  • Wheat