اثر تنش شوری بر متابولیسم اسیدهای نوکلئیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، فلورسانس کلروفیل و تنظیم‌کننده‌های اسمزی پنج رقم کلزا

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی نقش آنزیم دزوکسی ریبونوکلئازI، میزان کل اسیدهای نوکلئیک، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز (CAT)، اسکوربات پراکسیداز (APX) وگایاکول پراکسیداز (GPX) و دو تنظیم‌کننده اسمزی قندهای محلول و پرولین به همراه مقدار کلروفیل و فلورسانس کلروفیل بر میزان تحمل به شوری پنج رقم کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در مرکز زیست فناوری دانشگاه زابل (بیوسنتر) انجام گرفت. پنج رقم کلزا به نام‌های Hyola308، Hyola401، Hyola60، Option50 و RGS003 بعنوان فاکتور A و چهار سطح شوری 0، 100، 200 و 300 میلی‌مولار نمک NaCl بعنوان فاکتور B در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از تجزیه آماری داده‌ها نشان داد شوری تأثیر معنی‌داری بر میزان فعالیت آنزیم دزوکسی ریبونوکلئازI و مقدار کل اسیدهای نوکلئیک موجود در بافت برگ‌ها داشت و سبب افزایش آنها گردید. میزان این دو ترکیب در بالاترین سطح تیمار شوری در رقم RGS003 نسبت به ارقام دیگر به طور معنی‌داری بالاتر بود. شوری منجر به کاهش وزن تر و خشک و افزایش مقادیر قندهای محلول و پرولین در دو بخش هوایی و ریشه ارقام کلزا شد. رقم Hyola401 بیشترین مقادیر این دو ترکیب را در هر دو بخش دارا بود. مقدار کلروفیل برگ‌ها در تیمار 300 میلی‌مولار نمک نسبت به شاهد کاهش نشان داد و اثر معنی‌داری بر میزان فلورسانس کلروفیل نداشت. میزان فعالیت دو آنزیم APX و CAT در هر دو بخش ساقه و ریشه در تیمارهای شوری افزایش معنی‌داری نشان داد ولی مقدار GPX کاهش داشت. در بین ارقام، بیشترین میزان فعالیت آنزیم CAT در هر دو بخش هوایی و ریشه را رقم Option50و APX را رقم RGS003 به طور معنی‌داری دارا بودند. براساس نتایج این آزمایش می‌توان بیان کرد که رقم RGS003 در طی مواجه شدن با شوری از دو مکانیسم بالا بردن فعالیت آنزیم دزوکسی ریبونوکلئازI و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان استفاده می‌کند و از کارایی بالاتری نسبت به سایر ارقام برخودار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Salinity Stress on Nucleic Acid Metabolism, Antioxidants Enzyme Activity, Chlorophyll Fluorescence and Osmotic Adjustment in Five Canola Genotypes

نویسندگان [English]

  • Mostafa Heydari
  • Fatemeh Mesri
  • Zeinab Keykha
چکیده [English]

Seedlings of five canola genotypes (Hyola308, Hyola401, Hyola60, Optlon50, and RGS003), were grown in Hoagland nutrient solution containing S1=0, S2=100, S3=200 and S4=300 mM NaCl in controlled environment. Such antioxidant activities as Catalase (CAT), Ascobrate Peroxidase (APX) and Guaiacol Peroxidase (GPX), as well as osmolyte concentration (proline), Chlorophyll fluorescence and some enzyme activities of nucleic acid metabolism were determined in the plants' shoots and roots 30 days after induction of salinity stress. Results indicated that, application of stress significantly affected plant growth components such as Fresh (FW) and Dry Weight (DW) in canola genotypes. Among the genotypes, RGS003 experienced the highest reduction of FW and DW in the S3 treatment. By increasing NaCl levels from 0 to 300 mM, the activity of two antioxidant enzymes (APX and CAT) increased in shoot and root while GPX decreased in all the genotypes. The increase in salinity stress, increased proline concentration in both root and shoot tissues of canola genotypes. Hyola401 genotype carried the maximum concentration of proline in root and shoot in S3 treatment. Along with increased salinity stress in all the studied plants, salinity significantly increased the level of the total nucleic acid and the activity of DNase I in all the salinity treatments. Moreover, at the S3 level, RGS003 carrying a maximum concentration of nucleolytic enzyme.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antioxidant activity
  • Canola
  • Nucleolytic enzyme
  • Osmolyte concentration
  • salinity