بررسی تغییرات برخی ترکیبات اسانس و مواد موثره گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در اثر کاربرد برگی اسید هیومیک و گونه های مایکوریزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد یار، دانشکده فنی و مهندسی، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، mehdi.t.a@pnu.ac.ir

2 سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد

چکیده

به منظور بررسی محلولپاشی اسید هیومیک و قارچ مایکوریزا بر گیاه دارویی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی1400-1399 و 1401-1400 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسید هیومیک (شاهد، 150 و 300 میلی‌گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد اثر مایکوریزا و اسید هیومیک بر مقادیر کلروفیل a و b معنیدار شد. بیشترین میزان کاروتنوئید نیز از کاربرد 300 میلیگرم در لیتر اسید هیومیک و مایکوریزا G. mosseae بدست آمد که نسبت به شاهد 256 درصد افزایش را نشان میداد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی از کاربرد 300 میلی‌گرم در لیتر اسید هیومیک و بدون تلقیح بدست آمد ولی تیمارهای اسید هیومیک با تیمار مایکوریزا G. mosseae تفاوت معنی‌داری نشان ندادند. همچنین اثر متقابل مایکوریزا و اسید هیومیک بر عملکرد اسانس و ترکیبات اسانس لیمونن و لینالول در سطح یک درصد معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد اسانس از تیمار 150 میلی گرم اسید هیومیک و کاربرد مایکوریزا G. mosseae بدست آمد که نسبت به تیمار شاهد 254 درصد افزایش را نشان داد. بیشترین میزان لیمونن و لینالول از کاربرد 300 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک و مایکوریزا G. mosseae بدست آمد که نسبت به شاهد بهترتیب 250 و 280 درصد افزایش را نشان می داد. با توجه به نتایج بدست آمده کاربرد مایکوریزا و اسید هیومیک بر افزایش ترکیبات مواد موثره اثر مثبت دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the changes of some essential compounds and effective substances of Thymus vulgaris L. affecting foliar application of humic acid and mycorrhizal species

نویسندگان [English]

  • Mehdi Taheri Asghari 1
  • Hamid Mohamadzadeh 2
1 Faculty of Technical and Engineering, Department of Agriculture, Payam Noor University, Tehran, Iran.
2 Agricultural Jihad Organization of Kohgiluyeh and Boyerahmad province, Iran.
چکیده [English]

In order to investigate the effects of humic acid and mycorrhizal fungi symbiosis on Thymus vulgaris L., a factorial layout has been conducted, based on a randomized complete block design with three replications at the field of the research farm of Islamic Azad University, Takestan Branch during 2020-2021 and 2021-2022 years. Experimental factors included three species of mycorrhiza fungi (control, G. mosseae, G.etunicatum and G.intradices) and humic acid fertilizer levels included (control, 150 and 300 mg.lit-1). The results showed that the effect of mycorrhiza and humic .on chlorophyll a and b was significant. The highest .carotenoid was obtained from the application of 300 mg/liter of humic acid and G. mosseae, which showed a 256% increase compared to the control. The results showed that the highest amount of phenolic compounds was obtained from the application of 300 mg/liter of humic acid without inoculation but humic acid treatments did not show any significant difference with G. mosseae mycorrhiza treatment. Also, the interaction effect of mycorrhiza and humic acid on essential oil yield limonene and linalol essential oil compounds was significant at the level of 1%. The highest essential oil yield was obtained from the treatment of 150 mg of humic acid and the application of mycorrhiza G. mosseae, which showed a 254% increase compared to the control. The highest amount of limonene and linalol was obtained from the application of 300 mg/liter of humic acid and G. mosseae mycorrhiza, which showed an increase of 250 and 280%, respectively, compared to the control.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carotenoid
  • Limonene
  • esential oil
  • Linalool
  • Myrcene