تأثیر مصرف ورمی‌کمپوست، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات و بیوسولفور بر عملکرد و ترکیب اسانس اندام رویشی در کشت پایدار گشنیز (Coriandrum sativum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و علوم پایه، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر مصرف کودهای آلی و زیستی بر عملکرد و ترکیب اسانس اندام رویشی در کشت پایدار گیاه دارویی گشنیز، آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در شهرستان تهران در سال 1398 اجرا شد. تیمارها شامل 1- ورمی‌کمپوست (10 تن در هکتار)، 2- نیتروکسین، 3- بیوسوپرفسفات، 4- بیوسولفور، 5- ورمی‌کمپوست + نیتروکسین، 6- ورمی‌کمپوست + بیوسوپرفسفات، 7- ورمی‌کمپوست + بیوسولفور، 8- نیتروکسین + بیوسوپرفسفات، 9- نیتروکسین + بیوسولفور، 10- بیوسوپرفسفات + بیوسولفور، 11- کود شیمیایی و 12- شاهد (عدم مصرف کود) بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه داشتند به طوری که بیشترین عملکرد اندام رویشی (3/3833 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تلفیقی 10 تن ورمی‌کمپوست و نیتروکسین و بیشترین میزان اسانس (254/0 درصد) و عملکرد اسانس (70/7 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تلفیقی نیتروکسین و بیوسوپرفسفات حاصل گردید. در بررسی اجزای اسانس، بیشترین میزان کاریوفیلن اکساید (13/40 درصد) در شاهد، بیشترین میزان تری متیل پنتادکانون (89/37 درصد) در تیمار تلفیقی ورمی‌کمپوست و بیوسوپرفسفات، بیشترین میزان ان‌دکانال (84/11 درصد) و ایی کاریوفیلن (18/8 درصد) در تیمار تلفیقی نیتروکسین و بیوسوپرفسفات، بیشترین میزان هگزادکانوئیک اسید (95/7 درصد) در تیمار بیوسوپرفسفات و بیشترین میزان دودکانال (27/11 درصد) در تیمار کود شیمیایی بدست آمد. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد برخی کودهای آلی و زیستی، به ویژه مصرف تلفیقی نیتروکسین و بیوسوپرفسفات در مقایسه با کود شیمیایی، نقش بارزی در افزایش عملکرد و کمیت و کیفیت اسانس اندام رویشی گشنیز داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of application of vermicompost, nitroxin, biosuperphosphate and biosulfur on yield and essential oil composition of herb in sustainable cultivation of coriander (Coriandrum sativum L.)

نویسندگان [English]

  • Hamed Ghasemi Tabasi
  • mohammad taghi darzi
  • Mohammad Reza Haj Seyed Hadi
Department of Agronomy, faculty of agriculture and base science, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
چکیده [English]

In order to study the effects of organic and bio fertilizers application on yield and essential oil composition of herb in sustainable cultivation of coriander (Coriandrum sativum L.), an experiment was conducted based on a randomized complete block design with twelve treatments and three replications in Tehran of Iran in 2019. The treatments were 1- vermicompost (10 t ha-1), 2- nitroxin, 3- bio-superphosphate, 4- biosulfur, 5- vermicompost + nitroxin, 6- vermicompost + bio-superphosphate, 7- vermicompost + biosulfur, 8- nitroxin + bio-superphosphate, 9- nitroxin + biosulfur, 10- bio-superphosphate + biosulfur, 11- chemical fertilizer and 12- control (without fertilizer). The results showed that treatments had significant effects on studied traits, as the highest herb yield (3833.3 kg ha-1) in integrated treatment of 10 t ha-1 vermicompost and nitroxin and the highest essential oil content (0.254%) and essential oil yield (7.70 kg ha-1) in integrated treatment of nitroxin and bio-superphosphate were obtained. In investigation of essential oil components, the highest caryophyllene oxide content (40.13%) in control, the highest trimethyl-2-pentadecanone content (37.89%)) in combined treatment of vermicompost and bio-superphosphate, the highest n-decanal content (11.84%) and E-caryophyllene content (8.18%) in integrated treatment of nitroxin and bio-superphosphate, the highest hexadecanoic acid content (7.95%) in treatment of bio-superphosphate and the highest dodecanal content (11.27%) in treatment of chemical fertilizer were obtained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • E-Caryophyllene
  • Essential oil yield
  • Caryophyllene oxide
  • Organic fertilizer
  • Biofertilizer
  • تاریخ دریافت: 10 آذر 1402
  • تاریخ بازنگری: 02 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 22 بهمن 1402
  • تاریخ انتشار: 01 مهر 1403