تعیین دماهای مهم جوانه‌زنی گیاه دارویی مروتلخ (Salvia mirzayanii) با استفاده از رگرسیون غیرخطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشتۀ علوم و تکنولوژی بذر، دانشگاه گیلان

2 استاد، رشتۀ علوم و تکنولوژی بذر، دانشگاه گیلان

3 استادیار، رشتۀ علوم و تکنولوژی بذر، دانشگاه گیلان

چکیده

ﺟﻮاﻧه‌زﻧﻲ بذر مهم‌ترین عامل تعیین‌کنندۀ موفقیت یا شکست استقرار گیاه است و چنانچه رطوبت در حد مناسب باشد، آستانه­های دمایی؛ تعیین‌کنندۀ سرعت و درصد نهایی جوانه­زنی است. در نتیجه پیش­بینی زمان و سرعت جوانه­زنی در محدودۀ دمایی مناسب عامل تعیین‌کننده‌ای برای استقرار گیاه خواهد بود. این آزمایش با هدف ارزیابی مدل­های رگرسیونی برای برآورد دماهای مهم (کاردینال) بذر گیاه مروتلخ (Salvia mirzayanii) قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه زراعت دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه گیلان به اجرا گذاشته شد. بذرهای گیاه مروتلخ در تیمارهای دمایی 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجۀ سلسیوس قرار داده شدند. به‌منظور توصیف رابطۀ میان سرعت جوانه­­زنی و دما از مدل­های دوتکه­ای، منحنی، درجۀ دوم، بتا و دندانه‌ای استفاده شد. با توجه به مقادیر جذر میانگین مربعات خطا 0026/0 ، ضریب تبیین 89/0 و شاخص آکائیک 15/76- در مدل دوتکه‌ای، این مدل برازش مناسب‌تری از سرعت جوانه‌زنی بذر گیاه مروتلخ نسبت به دما داشت. بر پایۀ این مدل دماهای کمینه (پایه)، مطلوب (بهینه) و بیشینه (سقف) به ترتیب 47/5، 14/22، 84/40 درجۀ سلسیوس بودند. از لحاظ کاربردی، می­توان در کشت گیاه مروتلخ، دماهای مهم برآوردشده در این آزمایش را مدنظر قرار داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determination of cardinal temperatures for germination of Salvia mirzayanii using nonlinear regression

نویسندگان [English]

  • Maryam Rezaei-Tamijani 1
  • Masoud Esfehani 2
  • Atefeh Sabouri 3
1 M.Sc. Student, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran
2 Professor, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran
چکیده [English]

Seed germination usually is the most important determination of success or failure of plant establishment and if moisture is in optimum, the temperature threshold determines the rate and final germination percentage therefore prediction of the time and rate of germination in a suitable temperature range is decisive factor for plant establishment. This experiment evaluated regression models to estimate the cardinal temperatures of Salvia mirzayanii seeds and experiment carried out in completely randomized design with four replications in 2015 at the laboratory of Faculty of Agriculture, University of Guilan, Iran. Salvia mirzayanii seeds were placed in thermal treatments 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 and 40 ˚C. In order to describe the relationship between rate and temperature of germination were used segmented, curve-linear, quadratic, beta and dent-like models. According to the value of RMSE 0.26 Adj R2 0.89 and Akaike index -76.15 in segmented model, this model was more suitable for rate of Salvia mirzayanii seed germination than temperature. Based on this model, base, optimum and maximum temperature were 5.47, 22.14 and 40.84 ˚C respectively. In terms of practical, estimated cardinal temperature in the experiment can be considered in Salvia mirzayanii cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Base temperature
  • Coefficient of determination
  • Germination rate
  • optimum temperature
  1. Abdollahi, J., Ebrahimi, M., Ramshini, H., Ashraf-Jaafari, A., Eftekhari, M., Siah-Mansouri, Y. & Sheikh-Beig-Goharrizi, M. (2012). Seed germination as the major conservation issue of endemic Iranian Salvia species. Journal of Medical Plants Research, 6, 37-46.
  2. Alipoor, Z. & Mahmodi, S. (2015). Determination of cardinal temperature and response of Securigera securidaca L. to different temperatures of germination. Iranian Journal of Seed research, 2, 139-149. (in Farsi)
  3. Alvorado, V. & Bradford, K. J. (2002). A hydrothermal time model explains the cardinal temperature for seed germination. Plant, Cell & Environment Journal, 25, 1061-1069.
  4. Ajam-Norouzi, H., Soltani, A., Majidi, E. & Homaei, M. (2007). Modeling response of emergence to temperature in faba bean under field condition. Journal of Agriculture and Natural Resources, 14(4), 1-12. (in Farsi)
  5. Bewley, J. D. & Black, M. (1994). Seeds; physiology of development and germination. Plenum Press, New Yourk, USA.
  6. Etesami, M., Rahemi-Karizaki, A. & Torabi, B. (2015). Quantifying germination response of hibiscus tea (Hibiscus sabdariffa) seeds to temperature. Iranian Journal of Seed Research, 2(1), 73-81.
  7. Flores, J. & Briones, O. (2001). Plant life-form and germination in a Mexican inter-tropical desert: effects of soil water potential and temperature. Journal of Arid Environment, 47, 485-479.
  8. Ghani, A., Ebrahimpour, A., Tehrani-Far, A. & Hassanzadeh-Khayyat, M. (2010). Evaluation of growth and development adaptability and medicinal ornamental potential of clary sage (Salvia sclarea L.) cultivated in Mashhad climate conditions. Journal of Plant Production, 17, 77-90. (in Farsi)
  9. Gorai, M., Gasmi, H. & Neffati, M. (2011), Factors influencing seed germination of medicinal plant Salvia aegyptiaca L. Saudi Journal of Biological Sciences, 18, 255-260.
  10. Hajebi, A. & Soltanipoor, M. A. (2006). Influence of location and pre-treatments on seed germination of Salvia mirzayanii Rech. f. & Esfand. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22, 231-241. (in Farsi)
  11. International Rules for Seed Testing Association. (2010). Handbook of vigor test methods, International Rules for Seed Testing Association, Zurich, Switzerland, pp. 57.
  12. Jalilian, J. & Khalili-Aghdam, N. (2016). Effect of alternative temperature on germination rate of Rocket seed (Eruca sativa). International Journal of Seed Research, 2(1), 127-133. (in Farsi)
  13. Kebreab, E. & Murdoch, A. J. (2000). The effect of water stress on the temperature range for germination of Orobanche aegyptiaca seeds. Seed Science Research, 10, 127-133.
  14. Kheirkhah, M., Kochaki, A., Rezvani-Moghaddam, P. & Nasiri-Mahalati, M. (2014). Determination of cardinal temperatures of Ziziphora clinopodioides Lam. Germination. Iranian Journal of Field Crops Research, 11, 543-550. (in Farsi)
  15. Khoshnoud, M. J., Moein, M. R., Rafati, A. & Memar-Kermani, A. H. (2014). The effect of essential oil of Salvia mirzayanii on learning and memory in mice using the passive avoidance learning methods. Journal of Kashan University of Medical Sciences, 18, 317-324. (in Farsi)
  16. Mijani, S., Ghanbari, A., Serajchi, M. & Dehghan, A. (2012). Determination of cardinal temperature of Lepyrodiclis (Lepyrodiclis holosteoides). In: Proceedings of 12th Iranian Crop Sciences Congress. 4-6 Sep., Karaj, Iran. (in Farsi)
  17. Mozaffarian, V. (2004). A Dictionary of Iranian Plants Names. Farhange Moaser Press, Tehran, 671p. (in Farsi)
  18. Sabouri, H., Sabouri, A. & Dadras, A-R. (2012). Modeling the response of germination rate of different rice genotypes to temperature.  Journal of Cereal Research, 2(2), 123-135. (in Farsi)
  19. Shamsi-Salari, v., Sedghi, M. & Seyed-Sharifi, R. (2013). Effect of temperature and drought on Salvia officinalis germination. In: Proceedings of 2nd National Electronic Conference on Sustainable Agriculture and Natural Resources, 30 Sep. Tehran, Iran. (in Farsi)
  20. Soltani, E., Akram-Gaderi, F. & Soltani, A. (2008). Aplication of germination modeling on the response to temperature and water potential in seed science and research. In: Proceeding of 1st National Conference of Seed Science and Technology in Iran. Gorgan, Iran. 445p. (in Farsi)
  21. Taherabadi, Sh., Goldani, M., Taherabadi, Sh. & Fazeli-kakhki. (2015). Determination cardinal temperature of Hyscyamus niger L., Aconitum napellus L. and Cannabis sativa L. seeds germination. Journal of Plant Protection, 29(1), 16-22. (in Farsi)