تعیین دماهای بهینۀ جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی خارخسک (Tribulus terrestris)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

4 دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

چکیده

گیاه خارخسک به‌رغم اینکه به‌عنوان یک علف هرز در زراعت‌های بهاره شناخته شده است، استفادۀ فراوانی در صنایع دارویی دارد که با شناخت مراحل مختلف نمو این گیاه می‌توان افزون بر مدیریت آن در زراعت‌ها از نظر دارویی نیز اقدام به تولید آن کرد. به‌منظور بررسی تأثیر دما روی جوانه‌زنی بذر خارخسک و تعیین دماهای بهینه آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی در سطوح دمایی (5،  10، 15، 20، 25، 30، 35، 40) انجام شد و ویژگی‌های جوانه‌زنی (سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی و گیاهچۀ نرمال) در این دماها بررسی شد. نتایج نشان داد، سرعت جوانه‌زنی در دمای 30 درجۀ سلسیوس، درصد جوانه‌زنی و گیاهچۀ نرمال در دمای 20 و 25 درجۀ سلسیوس به بیشترین میزان خود می‌رسند و پس‌ازآن کاهش می‌یابند. بهترین مدل برای پیش‌بینی دماهای بهینۀ جوانه‌زنی بذر خارخسک مدل دندان مانند بود که در آن دماهای کمینه (پایه)، بهینۀ کم (مطلوب پایین) و بهینۀ بیش (مطلوب بالا) و بیشینه (سقف) به ترتیب 8، 25، 8/30، 37 درجۀ سلسیوس پیش‌بینی شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Cardinal temperatures for germination of Tribulus terrestris

نویسندگان [English]

  • Ahmad Sarmadi 1
  • Reza Tavakkol Afshari 2
  • Hamid Rahimian Mashhadi 3
  • Arash Mamedi 4
1 Former M. Sc. Studetn, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 Professor, Department of Agronomy & Plant Breeding, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
3 Professor, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
4 Ph. D. Candidate, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

In spite of the fact that Tribulus terrestrisis known as a spring weed but it has a significant input in the medicinal industries, so studying its different developmental stages of the plant will be useful for management of fields to produce it. In order to study the cardinal temperatures, a laboratory study was conducted to investigate the effect of different temperatures on seed germination of Tribulus terrestrisin a completely randomized design with three replications. Various constant temperatures (5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 and 40ºC) were considered. The germinated seeds were counted everyday and the rate of germination and germination percentage, normal seedling and cardinal temperatures of Tribulus terrestriswere measured. Cardinal temperatures of seed germination were estimated by using three regression models including dent-like, segmented and beta models. The effects of temperatures on rate and percentage of germination and normal seedling were significant. The highest germination rates were detected at 30 ºC and the highest germination percentage and normal seedling were detected at 20 and 25 ºC. The best model for estimating cardinal temperatures was dent-like mode. The base temperature, optimal temperatures and ceiling temperature were, 8, 25, 30.8 and 37 °C, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beta Model
  • Germination rate
  • normal seedling
  • optimal temperature
  1. Alvarado, V. & Bradford, K. J. (2002). A hydrothermal time model explains the cardinal temperatures for seed germination. Plant Cell Environmental, 25, 1061-1069.
  2. Brodford, K. J. (2002). Applications of hydrothermal time to quantifying and modeling seed germination and dormancy. Weed Science, 50, 248-260.
  3. Boroumand Rezazadeh, Z. & Koocheki, A. (2006). Evaluation of cardinal temperature for three species of medicinal plants, Ajowan (Trachyspermum ammi), Fennel (Foeniculum vulgare) and Dill (Anethum graveolens). Biaban Desert Journal, 11(2), 11-16. (in Farsi)
  4. Ellis, R. H. & Roberts, E. H. (1981). The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Science and Technology, 9, 377-409.
  5. Ganjeali, A., Parsa, M. & Khatib, M. (2006). Quantifying seed germination response of Chickpea genotypes under temperature and drought stress regimes. Iranian Journal of Water, Soil and Plant in Agriculture, 8(1), 12-17. (in Farsi)
  6. Jami Al-Ahmadi, M. & Kafi, M. (2007). Cardinal temperatures for germination of Kochia scoparia (L.). Journal of Arid Environment, 68, 308-314.
  7. Kheirkhah, M., Koocheki, A., Rezvani Moghadam, P. & Nasiri Mahallati, M. (2011). Determination cardinal temperature for perennial medicinal plant Kakooti germination (Ziziphora clinopodioides Lam.). Iranian Journal of water, soil and plant in Agriculture, 8(1), 18-25. (in Farsi)
  8. Kebreab, E. & Murdoch, A. J. (1999). Modelling the effects of water stress and temperature on germination rate of (Orobanche aegyptiaca) seeds. Journal of Experimental Botany, 50(334), 655-664.‏
  9. Maguire J. D. (1962). Speed of germination-aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigor. Crop Science, 2, 176-177.
  10. Mwale, S. S., Azam-Ali, S. N., Clark, J. A., Bradley, R. G. & Chataha, M. R. (1994).  Effect of temperature on germination of sunflower (Helianthus annuus L.). Seed Science Technology, 22, 565-571.
  11. Nandula, V. K., Eubank, T. W., Poston, D. H., Koger, C. H. & Reddy, K. N. (2006). Factors affecting germination of horseweed (Conyza canadensis). Weed Science, 54(5), 898-902.‏
  12. Pourreza, J. & Bahrani, A. (2012). Estimating cardinal temperatures of milk thistle (Silybum marianum) seed germination. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Science, 12, 1485-1489.
  13. Salehi Sormaghi, M. H. (2010). Medicinal Plants and herbal therapy. Tehran Nutrition world, 2, 149-151. (in Farsi)
  14. Sharifi, S., Nejad Sattari, T., Zebarjadi, A. R., Majd, A. & Ghasempour, H. R. (2012). Enhanced callus induction and high-efficiency plant regeneration in Tribulus terrestris L., an important medicinal plant. Journal of Medicinal Plants Research, 6(27), 4401-4408.
  15. Soltani, A., Robertson, M. J., Torabi, B., Yousefi-Daz, M. & Sarparast, R. (2006). Modeling seedling emergence in chickpea as affected by temperature and sowing depth. Agricultural Forest, 138, 156-167.
  16. Ramin, A. A. (1997). The influence of temperature on germination of taree Irani (Allium ampeloprasum L. spp. iranicum W.). Seed Science and Technology, 25, 419-426.
  17. Tolyat, M. A., Tavakkol Afshari, R., Jahansoz, M. R., Nadjafi, F. & Naghdibadi, H. A. (2014). Determination of cardinal germination temperatures of two ecotypes of Thymus daenensis subsp. daenensis. Seed Science and Technology, 42, 28-35.‏
  18. Tabrizi, L., Nasiri Mahalati, M. & Kochaki, A. (2004). Investigation on the cardinal temperature for germination of Plantago ovate and Plantago psyllium. Iranian Journal of Field Crops Research, 2, 143-151. (in Farsi)