نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
2
استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
3
استادیار، علوم و تکنولوژی بذر، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
4
استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر خشکی و دما بر سرعت جوانهزنی بذرهای بادرنجبویه آزمایشی در دماهای 20، 23، 25، 27، 30 و 32 درجۀ سلسیوس و پتانسیلهای خشکی 0، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال در سه تکرار در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (عرض جغرافیایی 35 درجه و 48 دقیقۀ شمالی و طول جغرافیایی 50 درجه و 59 دقیقۀ شرقی) در سال 1393 بهصورت تجزیۀ مرکب در قالب طرح کامل تصادفی در چند مکان انجام گرفت. بنا بر نتایج جوانهزنی بادرنجبویه در دامنۀ گستردهای صورت نمیگیرد، بهطوریکه جوانهزنی آن در گسترۀ دمایی 32-23 درجۀ سلسیوس صورت گرفت. برای به دست آوردن دماهای مهم (کاردینال) از مدلهای دندان مانند، دوتکهای و بتا استفاده شد. بنا بر آمارههای RMSE، ضریب تبیین (R2) و ضریب همبستگی (r) مدل دندان مانند نسبت به مدلهای دیگر واکنش سرعت جوانهزنی به دما و پتانسیل آب را بهتر توصیف میکند. دمای کمینه، دمای بهینۀ کم، بهینۀ بیش و دمای بیشینه (سقف) برای جوانهزنی بذر بادرنجبویه در شرایط نداشتن تنش به ترتیب 31/17، 26/30، 15/31 و 35 درجۀ سلسیوس به دست آمدند. شمار ساعتهای زیستی برای جوانهزنی در پتانسیلهای مختلف آب بین 41 تا 137 ساعت بود. شمار ساعتهای زیستی به ازای یک واحد افزایش پتانسیل آب (مگاپاسکال) حدود 96 ساعت کاهش یافت. از این فراسنجهها و رابطههای بهدستآمده میتوان برای پیشبینی زمان تا جوانهزنی و یا سبز شدن بادرنجبویه در شرایط عادی و دامنۀ گستردهای از تنش خشکی استفاده کرد.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Determination of cardinal temperatures of lemon balm (Melissa officinalis L.) seeds in response to temperatures and water potentials
نویسندگان [English]
-
Elham Nozarpour
1
-
Reza Tavakkol afshari
2
-
Elias Soltani
3
-
Naser Majnon Hoseini
4
1
Former M. Sc. Studdent, Seed Science and Technology, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2
Professor, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3
Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Aboureihan Campus University of Tehran, Pakdasht, Iran
4
Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]
Germination is series of biochemical reactions that depends mainly on temperature and moisture. Therefore, seed germination rate of lemon balm (Mellissa officinalis L.) were evaluated in temperatures of 20, 23, 25,27, 30 and 32ºC and water potentials of 0, -0.2, -0.4, -0.6 and -0.8MPa. According to the results, germination temperature window was not very wide in a way that germination temperature range was 23-32ºC. Three non-linear regression models (Dent-like, Segmented and Beta) were used to evaluate cardinal temperatures. According to the indices including RMSE, the coefficient of determination (R2) and correlation coefficient (r), the best model was Dent-like which can better estimate germination rate in response to temperature and water potential. The base, the lower and the upper and the ceiling temperatures of lemon balm were 17.31, 30.26, 31.15 and 35ºC in the optimum conditions of water potential, respectively. Biological time for germination ranged from 41 to 137 h in different water potentials. Biological time decreased about 96 h by increasing 1 MPa in water potential. Estimated parameters and the relations can be used to predict time to germination or emergence in lemon balm under wide environmental conditions from normal to drought stress.
کلیدواژهها [English]
-
cardinal temperature
-
Drought stress
-
germination
-
Mellissa officinalis L
-
non-linear regression models