ارزیابی دو زیر‌گونۀ بزرک (Linum usitatissimum L.) در مناطق مختلف جغرافیایی از نظر میزان و تنوع ژنتیکی برای عملکرد دانه و اجزای آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

2 استادیار، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

3 دانشیار، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

چکیده

به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی دو زیر‌گونۀ بزرک برای عملکرد دانه و اجزای آن،50 ژنوتیپ بزرک ارزیابی شدند. نتایج نشان داد بین میانگین دو زیر‌گونه و نواحی مختلف از لحاظ برخی اجزای عملکرد اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. میانگین صفات تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول در زیرگونۀ Usitatissimum و وزن هزاردانه در Mediteranumبیشتر بود. تنوع ژنتیکی در مناطق مختلف و بسته به صفت، متفاوت بود. بین ژنوتیپ‌ها، تعداد کپسول در بوته از 9/13 تا 7/81، تعداد دانه در کپسول از 4/5 تا 22/9، و وزن هزاردانه از 5/2 تا 4/6 گرم متغیر بود و عملکرد دانه در بوته از 3/0 تا 06/9 گرم و عملکرد دانه از 7/188 تا 1453 کیلوگرم در هکتار به‌ترتیب در ژنوتیپ‌های نروژ1005 و لیبی1686 به‌دست آمد که بیانگر پتانسیل ژنتیکی بالقوه برای بهبود صفات مهم بزرک است. تجزیۀ خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها را به شش گروه تفکیک کرد که گروه اول با بیشترین تعداد کپسول در بوته به همراه گروه‌های دوم و سوم از نظر عملکرد دانه، گروه‌های برتر شناسایی شدند. تعداد کپسول در بوته دارای بیشترین همبستگی ژنتیکی ناشی از تأثیرات مستقیم و همچنین تأثیرات غیرمستقیم منفی از طریق وزن هزاردانه بر عملکرد دانه در بوته بود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of two subspecies of flax (Linum usitatissimum) in different geographical regions for genetic diversity of seed yield and it’s components

نویسندگان [English]

  • Fatehme Bidkhani Nejadeh 1
  • Ali Akbar Mohammadi Mirik 2
  • Hossein Dashti 3
1 M.Sc. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding Vali-e-Asr university of Rafsanjan, Rafsanja, Iran
2 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Vali-e-Asr university of Rafsanjan, Rafsanja, Iran
3 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Vali-e-Asr university of Rafsanjan, Rafsanja, Iran
چکیده [English]

In order to investigate genetic diversity of two flax species, 50 genotypes were evaluated. The results showed that there was significant difference between two subspecies and also among different regions in subspecies for some seed yield components and Us subspecies was superior than Md for number of capsules/plant but Md subspecies had more 1000 seed weight. Genetic variation in each region was different depending on the trait. Genetic variation ranged for number of capsules/plant from13.9 to 81.7, for number of seed/capsules from 5.4 to 9.22 and for 1000seed weight from 2.5 to 6.4 gram. Seed yield/plant varied from 0.3 to 9.06 gram and seed yield ranged from 188.7to 1453 kg/ha in Norway1005 and Lybia1686 genotypes, respectively, indicating the existence of genetic potential to improve important traits in flax. Cluster analysis classified genotypes into six groups. Genotypes within group one having highest capsule/plant along with genotypes within group two and three had high seed yield/plant. Number of capsules/plant showed highest genetic correlation due to high direct effects along with negative indirect effect through 1000 seed weight on seed yield/plant

کلیدواژه‌ها [English]

  • germplasm
  • Cluster Analysis
  • genetic correlation
  • Path coefficient
  1. 1.       Alister, D. M. & Neil, D. W. (2003). FLAX, The genus linum, London, UK.
  2. 2.       Copur, O., Gur, M. A., Karakus, M. and Demirel, U. (2006) Determination of correlation and path analysis among yield components and seed yield in oil flax varieties (Linum usitatissimum L.). Journal Biologycal Sciences, 6, 738-743.
  3. 3.       Diederichsen, A. (2001). Comparison of genetic diversity of flax (Linum usitatissimum L.) between Canadian cultivars and a world collection. Plant Breeding, 120, 360-362.
  4. 4.       Fu, Y. B. (2005). Geographic Patterns of RAPD Variation in Cultivated Flax. Crop Science, 45, 1084-1091.
  5. 5.       Ghareyazi, B. (1996). The use of DNA markers in plant breeding. In: Proceedings of key Articles at 4th Iranian Congress of Agronomy and Plant Breeding. 25-28 Aug.Isfahan University of Technology. Isfahan.
  6. 6.       Green, A.G. (1986). Genetic control of polyunsaturated fatty acid biosynthesis in flax (Linum usitatissimum) seed oil. Theoretical and Applicd Genetics, 72, 654-661.
  7. 7.       Khandan, A. & Saeidi G. (2004). Evaluation of agronomic characteristics, genetic diversity and relationships among the traits of the lines derived from landraces of flax in Isfahan, Iranian Journal of Agriculture, 35, 155-166. (In Farsi)
  8. 8.       Matho, R. N. & Matho, J. L. (1998). Variability, correlation and path coefficient analysis in linseed. Jornal of Research, Birsa Agricultural University, 10, 25-29.
  9. 9.       Mohammadi, A. A., Saeidi, G. & Arzani A. (2010). Genetic analysis of some agronomic traits in flax (Linum usitatissimum L.), Australian Journal of Crop Science, 4(5), 343-352.
  10. 10.    Rowland, G.G. (1991). An EMS-induced low linolenic acid mutant in McGregor flax (Linum usitatissimum L.). Canadian Journal plant Sciences, 71, 393-396.
  11. 11.    Saadat Lajvardi, N. (1980). Oil Seeds. Tehran University Press. Tehran.
  12. 12.    Saeidi, G. & Khodambashi, M. (2006). Evaluation of agronomic traits of edible oil genotypes of flax at two seeding dates in Shahrekord, Journal of  Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, Water and Soil Science, 4, 321-309. (In Farsi)
  13. 13.    Saeidi, G. (2001). Genetic variation for seed yield and other agronomic characteristics of flax genotypes with edible and industrial oil in Isfahan. Journal of  Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, Water and Soil Science,  4, 107-119. (In Farsi)
  14. 14.    Saeidi, G., Abbasi, Z. & Mirlohi, A. F. (2003). Genetic variation, heritability and relationships relation among agronomic traits in brown and yellow-seeded genotypes of flax. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, Water and Soil Science, 1, 99-114. (In Farsi)
  15. 15.    Shahidi, F. (2005). Bailey’s industrial oil and fats products. (6th ed). New Jersey: Wiley and Sons. U.S.A.
  16. 16.    Sharifnia, F. & Asadi M. (2000). Iranian flora. Linaceae family. Research Institute of Forest and Rangelands Publications. Tehran. (In Farsi)
  17. 17.    Sosulski, F. W. & Gore, R. F. (1964). The effect of photoperiod and temperature on the characteristic of flaxseed oil. Journal of Plant Sciences, 44, 381-382.
  18. 18.    Uysal, H., Fu, Y. B., Kurt, O., Peterson, G., Diederichsen, A. & Kusters, P. (2010). Genetic diversity of cultivated flax (Linum usitatissimum L.) and its wild progenitor pale flax (Linum bienne Mill.) as revealed by ISSR markers. Genetic Resources and Crop Evolution, 57, 1109-1119.
  19. 19.    Vromans, G. (2006). Molecular genetic studies in flax (Linum usitatissimum L.). Ph.D. thesis, Wageningen University, Netherland.