اثر تنش کمبود آب و مصرف اسید سالیسیلیک بر عملکرد روغن و برخی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، باشگاه پژوهشگران جوان، اراک، ایران.

2 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، گروه زراعت، فراهان، ایران

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، استادیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران

4 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحداراک، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تنش کمبود آب و مصرف اسید سالیسیلیک بر عملکرد روغن و برخی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام مختلف آفتابگردان، آزمایشی در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی عامل اصلی در سه سطح I0 آبیاری بر اساس 100درصد نیاز آبی گیاه (شاهد)، I1 آبیاری به میزان 80 درصد نیاز آبی گیاه، I2 آبیاری به میزان 60 درصد نیاز آبی گیاه (تنش شدید) در کرت‌های اصلی و ارقام مختلف آفتابگردان در سه سطح V1 رقم آذرگل، V2 رقم آلستار، V3 رقم اروفلور و مصرف اسید سالیسیلیک در دو سطح SA0 عدم مصرف اسید سالیسیلیک و SA1 مصرف اسید سالیسیلیک به مثابة عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد سطوح مختلف تنش کمبود آب و ارقام مختلف آفتابگردان بر صفاتی چون عملکرد دانه، وزن هکتولیتر، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد روغن، میزان آب نسبی، کمبود آب اشباع و سرعت از دست دادن آب اختلاف بسیار معناداری (01/0>P) نشان داد. همچنین، مصرف اسید سالیسیلیک نیز روی تمامی صفات اندازه‌گیری شده به غیر از عملکرد دانه در سطح آماری 1درصد معنادار شد. طبق نتایج به دست آمده در بین ارقام مختلف آفتابگردان بیشترین عملکرد روغن با میانگین 1278 کیلوگرم در هکتار مربوط به رقم آلستار بود. همچنین، با محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک نیز عملکرد روغن افزایش پیدا کرد، به طوری که محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش 33/5 درصدی عملکرد روغن نسبت به تیمار عدم مصرف آن شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of water stress and salicylic acid application on oil yield and some physiological characteristics of sunflower cultivars (Helianthus annuus L.)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sibi 1
  • Mohammad Mirzakhani 2
  • Masoud Gomarian 3
  • Seyed Hesamedin Yaqobi 4
1 Young Researchers Club, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran
2 Assistance Professor, Department of Agronomy, Farahan Branch, Islamic Azad University, Farahan, Iran
3 Assistance Professor, Department of Agronomy and plant breeding, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran
4 MSc Student, Agronomy, Islamic Azad University Arak Branch, Iran
چکیده [English]

A field study was carried out at the Islamic Azad University of Arak in 2010 to find out the effects of salicylic acid and water deficit stress on oil yield and some physiological characteristics of different varieties of sunflower. The experiment was laid out in a factorial split plot based on a randomized complete block design with four replications. Treatments consisted of water stress in three levels (I0: 100% of required irrigation water (control), I1: 80% of the amount of irrigation water requirement, I2 = 60 % of the amount of irrigation water requirement] in the main plots, and different varieties of sunflower at three levels V1: Azargol, V2: Allstar and V3: Ariflor) and two levels of salicylic acid (SA0: no salicylic acid and SA1: salicylic acid (sprayed)) in a factorial combination in sub-plots. The results showed that the different levels of water stress and different varieties of sunflower had significant effects (P<0.01) on traits such as: grain yield, test weight, harvest index, relative water content, water saturation deficit and rate of water loss. In addition, application of salicylic acid had significant effect (P<0.01) on all measured traits except grain yield. The present study indicated that the Alstar variety exhibited the maximum yield of sunflower oil with an average of 1278 kg ha-1. The application of salicylic acid also resulted in 5.33% higher oil yield in comparison with treatment of no salicylic acid.

کلیدواژه‌ها [English]

  • harvest index
  • relative water content
  • Salicylic Acid
  • test weight
  • water deficit stress