شناسایی مولکولی ریزوبیوم‌های همزیست نخود در مناطق غربی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

2 دانشیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

3 استادیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

چکیده

نخود در سطح وسیعی از مناطق غربی ایران (استان‌های کرمانشاه، همدان، لرستان و چهارمحال‌و‌بختیاری) کشت می‌شود. با توجه به نقش مهم ریزوبیوم‌ها در تثبیت بیولوژیکی نیتروژن و افزایش عملکرد نخود، شناسایی گونه‌های ریزوبیومی همزیست با آن و نیز تعیین ساختار جمعیتی آنها در مناطق مختلف اکولوژیکی برای مدیریت توسعۀ این محصول در ایران ضروری است. در این مطالعه، شناسایی گونه‌های ریزوبیومی همزیست با نخود مناطق غربی ایران براساس روش‌های مورفولوژیکی و مولکولی شاملPCR- RFLP ناحیۀ عمومی16S rDNA و تعیین توالی نوکلئوتیدی این قطعۀ ژنی به همراه ردیابی و توالی‌یابی ژن‌های مـؤثر در هـمزیستی (nodC, nifH) بـررسی شد. نتایج حـاصل نشان داد که تنوع گونه‌های ریزوبیومی همزیست نخود در مناطق نامبرده محدود و اکـثر جـدایه‌هـای هـمزیست با نخود از گونۀMesorhizobium cicer  است. جدایه‌هایی از Agrobacterium tumefaciens  نیـز در گـره‌های نخود کشت‌شده در خاک‌های لرستان ردیابی شـد که توانایی تثبیت نیتروژن مولکولی آنها ثابت نشده است. احتمالاً سابقۀ طولانی کشت نخود در استان‌هـای غربی کشور و رابطۀ بسیار اختصاصی ریزوبیوم‌های نخود با میزبان، در غالبیتM. cicer  و فقدان گونه‌های دیگری از Mesorhizobium sp. همزیست نخود در این مناطق نقش داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

‍Molecular identification of chickpea nodulating rhizobia in western regions of Iran

نویسندگان [English]

  • Ehsan Alavian Mehrian 1
  • Masoud Bahar 2
  • Majid Talebi Badaf 3
1 Former MSc. Student, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Assistance Professor, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Chickpea is commonly grown in large scales in the western part of Iran (Kermanshah, Hamedan, Lorestan and Chahar Mahal & Bakhtiari) and it forms a symbiotic relationship with rhizobia which promotes legumes growth through nitrogenfixation. Therefore, it is important to evaluate the population genetic structure of rhizobia nodulating chickpea in various areas to manage extension of chickpea cultivation. In this study, the characterization of chickpea nodulating rhizobia was carried out by PCR-RFLP analysis and nucleotide sequence determination of 16S rDNA region in addition to tracking and sequencing of nodC and nifH genes, which directly affected on Rhizobium- legume symbiosis. The results indicated that the diversity of rhizobia isolated from chickpeas in different sites is limited and they mainly belonged to Mesorhizobium cicer. Few strains of Agrobacrium tumefaciens were isolated from root nodules of chickpea growing in Lorestan soils indicating the absence of nodC and nifH genes in these isolates raising doubt about their nitrogen fixation capability. It seems that the long history of chickpea cultivation in western provinces and the specific relationship of chickpea with its symbionats are the main factors in predominance of M. cicer and absence of other Misorhizobium sp. in symbiosis with chickpea in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agrobacrium tumefaciens
  • Chickpea
  • Mesorhizobium cicer
  • nifH
  • nodC
  • 16S rDNA