تجزیۀ ارتباط مکان‌های ژنی کنترل‌کنندۀ برخی از صفات مهم مورفولوژیک توتون با استفاده از نشانگرهایAFLP در وضعیت تنش اسمزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اصلاح نباتات دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران

2 استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، ایران

3 استادیار دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه گیلان، ایران

چکیده

شناسایی مکان‌های کنترل‌کنندۀ صفات کمّی به‌ویژه در وضعیت تنش از موضوع‌های مهم حوزۀ به‌نژادی است. مواد گیاهی در این پژوهش، جمعیتی طبیعی شامل 72 ژنوتیپ توتون بود که به منظور اعمال تنش اسمزی از مانیتول با غلظت 33/0 مولار و ایجاد فشار اسمزی 8- بار در مرحلۀ پنج‌برگی به مدت 10 روز استفاده شد؛ و ژنوتیپ هر یک با استفاده از 21 ترکیب آغازگری از بین 35 ترکیب AFLP تعیین شد. تجزیۀ ساختار بر روی داده‌های ژنتیکی، تعداد K بهینه یا تعداد زیرمجموعۀ جمعیت آزمایشی را 2 برآورد کرد. پس از بررسی هشت صفت شامل وزن خشک کل، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک برگ‌ها، طول بلندترین ریشه، وزن خشک کل ریشه‌ها، طول بلندترین برگ، طول بلندترین ساقه و نسبت وزن خشک ریشه‌ها به وزن خشک اندام هوایی برای تجزیۀ ارتباط و شناسایی نشانگرهای پیوسته به مکان‌های کنترل‌کنندۀ این صفات از پنج مدل آماری در نرم‌افزار TASSEL استفاده شد. این مدل‌ها شامل GLM و MLM با استفاده از مجموعۀ داده‌های فنوتیپی، ژنوتیپی، داده‌های ساختار جمعیت (Q)، مؤلفه‌های اصلی (PC) و داده‌های خویشاوندی حاصل از تشابه کلی آنها از لحاظ زمینۀ ژنتیکی ناشی از خویشاوندی (K) بود. برای هر هشت صفت نشانگرهای پیوستۀ مشترک در هر پنج مدل و همچنین نشانگرهایی با بیشترین تغییرات فنوتیپی صفات، شناسایی و بررسی شدند. برای وزن خشک کل گیاه نشانگر E110-M160-3، برای وزن خشک ریشه‌ها نشانگر E080-M150-4  و برای وزن خشک اندام هوایی نشانگر E080-M140-23 با داشتن بیشترین ضریب تبیین (به‌ترتیب با ضریب تبیین 9/19، 23 و 9/14 درصد) مهمترین نشانگرها شناسایی شدند. درمجموع تعداد نشانگرهای معنادار در مدل GLM بیشتر از مدل MLM بود. با توجه به نتایج، پیش‌بینی می‌شود استفاده از نشانگرهای AFLP ردیابی‌شده در این پژوهش درصورت تأیید و پس از اختصاصی شدن، با اطمینان زیادی در برنامه‌های انتخاب به‌کمک نشانگر امکان‌پذیر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Association analysis of loci controlling some important morphological trait of tobacco using AFLP markers under osmotic stress condition

نویسندگان [English]

  • Ahmad Reza Dadras 1
  • Hossein Sabouri 2
  • Atefeh Sabouri 3
1 Ph.D. Candidate, Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran
2 Assistant Professore, Plnat Breeding, College of Agriculture Science and Natural Resource, Gonbad Kavous University, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran
چکیده [English]

Identification of quantitative trait loci is one of the important issues in breeding program especially under stress condition. Plant material in the present study was a natural population including 72 tobacco genotypes. In order to apply osmotic stress, Mannitol with 0.33 Molar concentrations was used. The genotyping of individual were performed using 21 out of 35 primer combinations of AFLP markers. After measuring of eight traits including total dry weight, dry weight of shoot, dry weight of leaves, length of highest root, total dry weight of root, length of longest leaf, length of longest stem and dry weight of root to dry weight of shoot ratio, in order to perform association analysis and identify linked markers controlling loci five statistical models were used by TASSEL software. These models were GLM and MLM using data set of phenotype and genotype data, population structure data (Q), principle components (PC) and Kinship data derived from general similarity in genetic background arising from shared kinship (K). For all eight traits common in all models and the markers with explanation of the most phenotype variations were identified and discussed. For plant total dry weight E110-M160-3, for root dry weight E080-M150-4 and for dry weight of shoot E080-M140-23 with the highest coefficient of determination (19.9, 23 and 14.9% respectively) were identified as the most important markers. In total, the numbers of identified markers by GLM were more than MLM model. Considering the results, it will be expected that detected AFLP markers in the present study can be used in marker assisted selection programs after confirmation and specification being specified with high confidence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • association analysis
  • mannitol
  • marker assisted selection
  • Population structure
  • TASSEL