بررسی صفات کاریوتایپی در برخی گونه‌های کلکسیون آژیلوپس ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضوهیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال وبذرکرج

2 عضو هیت علمی بانک ژن گیاهی ملی ایران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

4 انشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور واحد کرج

چکیده

جنس آژیلوپس Aegilops L. یکی از خویشاوندان وحشی گندم نان بوده و پراکنش وسیعی در خاور میانه و غرب آسیا دارد که ایران بخش وسیعی از این منطقه را در بر می گیرد. گونه¬های این جنس در تکامل گندم هگزاپلوئید نقش به سزایی داشته و به طور مستقیم و غیرمستقیم بخشنده ژنوم¬های D و B به این گندم می¬باشند. به منظور شناسایی و تعیین سطح پلوئیدی تعدادی از نمونه‌های آژیلوپس بومی ایران، 103 نمونه متعلق به 8 گونه که از نقاط مختلف ایران جمع‌آوری شده بودند، با دو روش فلوسیتومتری و سیتوژنتیکی مورد بررسی قرار گرفتند. سطوح پلوئیدی نمونه‌ها با مقایسه نمودار پیک فلوسیتومتری هر نمونه با پیک مشابه در نمونه‌های شاهد گندم هگزاپلوئید و جو دیپلوئید برآورد گردید و برای تائید برآوردها دو نمونه از هرگونه مورد بررسی کاریوتایپ میتوزی قرار گرفت. مطالعات کاریوتایپی نمونه¬ها، برآورد سطوح پلوئیدی نمونه‌ها با استفاده از روش فلوسیتومتری را تأیید کرد اما این روش برای شناسایی ناهنجاری‌های سیتوژنتیکی مناسب نبود. اغلب نمونه‌های مورد بررسی از تقارن کروموزومی زیادی برخوردار بودند و تنها نمونه‌های گونه Ae. triuncialis با اندکی انحراف در کلاس A2 استبینز قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Karyotype characteristics in some species from Iranian Agilops collection.

چکیده [English]

The genus of Aegilops a wild and weedy relative of bread wheats, has wide distribution in Middle East and West Asia, These areas include major parts of Iran. The species in this genus have a great role in hexaploid wheat evolution and they are donor of D and B genome, directly and indirectly. To identify some Iranian Aegilops accessions, one handred and three accessions from eight species from different area of Iran, were evaluated by Flowcytometry and Karyotypic means. Ploidy levels of accessions were estimated by campare flowcytometric pick of accessions, hexaploid wheat and diploid barly. Karytypic evaluation was used to conferm flowcytometry results. Flowcytrometric estimations for ploidy level were supported by karyotypic data, but it was not suitable for anuploidy detection in accessions. Most of accessions were highly symmetric for their karyotype structure, Ae. triuncialis with a few asymmetries were located in 2A class of Stebbins classification. Ae. speltoeides, one of the oldest species and probably donor of B genome of cultivated wheats, showed most variation for Centromeric Gradiant and Koromosome distribution indices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aegilops spp
  • Genetics diversity
  • Flowcytometry
  • Cytogenetics