بررسی تنوع ژنتیکی لوبیا براساس صفات مورفولوژیکی تحت دو شرایط نرمال و تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

چکیده

حبوبات پس از غلات، دومین منبع مهم غذایی بوده و مصرف آن در ایران همانند سایر کشورهای در حال توسعه عمدتا ناشی از تقاضای مصرفی آن به عنوان غذای انسان می باشد. در بین حبوبات، لوبیا با تولید سالانه بیش از 20 میلیون تن، مقام اول جهان را دارا است. در این پژوهش خصوصیات مورفولوژیک و زراعی 89 ژنوتیپ لوبیا در دو محیط تنش و عدم تنش در قالب طرح آگمنت در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران واقع در کرج در سال زراعی 90 - 1389 مورد ارزیابی و روابط بین صفات مختلف با استفاده از روش های آماری چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ضریب تغییرات فنوتیپی مربوط به ارتفاع بوته در زمان گلدهی و عملکرد اقتصادی بود. نتایج ضرایب همبستگی مشخص نمود که بین عملکرد در شرایط عدم تنش و تعداد غلاف، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین بین عملکرد در شرایط تنش و صفات تعداد غلاف، تعداد دانه درغلاف و وزن صد دانه همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد. تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که در شرایط عدم تنش صفات تعداد غلاف، وزن صد دانه، تعداد دانه درغلاف و تعداد گل و در شرایط تنش صفات تعداد غلاف، وزن صد دانه و تعداد دانه در غلاف بیشترین عوامل موثر در عملکرد هستند. تجزیه به عامل ها در شرایط نرمال و تنش خشکی منجر به شناسایی چهار بار عامل شد که در شرایط نرمال 5/78 درصد و در شرایط تنش خشکی 3/77 درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Genetic Variation of Bean (Phaseolus vulgaris L.) Based on Morphological Traits Under Normal and Stress Conditions

نویسندگان [English]

  • REZA KESHAVARZNIA 1
  • Behrooz MOHAMMADI NARGESI 1
  • Alireza ABASI 2
1 Graduate students, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 Assistant Professor, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

Legumes are the second important source of food and consumption of legumes in Iran, similar to other countries, mainly due to consumer demand as human food. Common bean has first ranked among legumes in the world with an annual production of 20 million tons.  In this research morphological and agronomic characteristics of 89 genotypes of Bean) Phaseolus vulgaris .L) were evaluated in an augment design under irrigated and drought stress conditions in research field of University of Tehran in Karaj in 2011. Relationships among different characteristics using multivariate statistical analysis methods were analyzed. The result of coefficient correlation analysis revealed significant positive correlation between yield and  pod number, seed weight and seed number per pod under normal condition. Also there was a significant positive correlation between yield and pod number, seed weight and seed number per pod under stress condition. Regression analysis by stepwise method showed that number of pods, number of seeds per pod, seed weight, number of flower in normal condition and number of pods, numbers of seeds per pod and seed weight in stress condition have the most effects on yield. Factor analysis of 4 factors described almost 78.5 and 77.3 percent of total variance under normal and stress conditions, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bean
  • Genetic diversity
  • Drought stress
  • Stepwise regression
  • factor analysis