تجزیه ژنتیکی مقاومت به سن گندم (Eurygaster integriceps)

نویسندگان

1 استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده علوم زراعی و دامی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تخصص: ژنتیک و بیومتری، آمار

2 استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی

3 استادیار، دانشگاه بیرجند، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تخصص: ژنتیک بیومتری

چکیده

به منظور بررسی قابلیت توارث و شناخت ماهیت عمل ژن های کنترل کننده مقاومت به سن گندم(Eurygaster integriceps) و صفات مرتبط با آن در گندم نان یک لاین مقاوم (15) و یک لاین حساس (12) تلاقی داده شدند. نسل های F1، F2 و نسل های حاصل از تلاقی برگشتی (BC1 و BC2 ) آنها بدست آمد. والدین به همراه نسل های F1 ،F2، BC1 وBC2 در یک طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج کشت و برای مقاومت به سن گندم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس وزنی نشان داد که در کلیه صفات وزن دانه های سن زده، وزن کل دانه ها در سنبله های سن زده، وزن 50 دانه سن زده، وزن سنبله های سن زده و درصد سن زدگی بین شش نسل مختلف تفاوت معنی داری وجود دارد. تجزیه میانگین نسل‌ها با استفاده از آزمون مقیاس مشترک نشان داد که در مقاومت به سن گندم اجزای افزایشی، غالبیت و اپیستازی نقش دارد، لیکن اجزای غالبیت مهمتر از افزایشی و اپیستازی می باشد. در صفت درصد سن زدگی به عنوان مهمترین صفت موثر در مقاومت، اجزای افزایشی(d)، غالبیت(h)، غالبیت × غالبیت(l) مهمتر از سایر اجزا بودند. برای صفت درصد سن زدگی میزان وراثت پذیری خصوصی نسبتا کم و میزان وراثت پذیری عمومی نسبتا بالا بود که نشان دهنده نقش بارزتر اثرهای غالبیت در مقاومت به سن زدگی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genetic Analysis for Resistance to Sunn Pest (Eurygaster integriceps)

نویسندگان [English]

  • Ali Reza Taleei 1
  • MohammadReza Bihamta 2
  • Mohammad Zabet 3
1
2
3
چکیده [English]

The objective of this experiment was to investigate inheritance and gene action for resistance to sunn pest (Eurygaster integriceps) and related traits in bread wheat including F1, F2 and backcross generations derived from a cross between line 15 as resistance and line 12 as susceptible parents. Parents along with F1, F2, BC1 and BC2 generations were evaluated in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in the field of College of Agriculture and Natural Resources of University of Tehran in Karaj. Results of weighted variance analysis showed significant differences between 6 generations in all traits including weight of damaged seed, weight of total of seed in damaged spikes, weight of 50 damaged seed, weight of damaged spike and damaged seed percentage. Generation mean analysis by joint scale test showed that additive, dominance and epistasis components play a major role in resistance to sunn pest, but dominance component is more important. In damaged seed percentage as the most important trait to resistance, additive (d), dominance (h), and dominance×dominance (l) components were more important than other components. For damaged seed percentage, broad heritability and narrow heritability were relatively low and high, respectively. This result showed the more important role of dominance component.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gene action
  • Generation mean analysis
  • Resistance