مطالعه عملکرد و کیفیت علوفه در کشت مخلوط سورگوم علوفه ای و خلر در شرایط کم آبیاری

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

به منظور بررسی کمیت و کیفیت علوفه در کشت مخلوط سورگوم علوفه ای و خلر در شرایط کم آبیاری آزمایشی در دو سال زراعی 1388 و 1389 در مزرعه آموزشی و پژوهشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران با آرایش کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سه سطح آبیاری شاهد (بدون تنش)، تنش ملایم و تنش شدید بترتیب معادل70، 100 و 130 میلیمتر تبخیر از سطح تشت کلاس A، به کرتهای اصلی و ترکیب های مختلف کشت مخلوط افزایشی سورگوم و خلر در 8 سطح شامل (1- کشت خالص سورگوم بدون کنترل علف هرز 2- کشت خالص سورگوم با کنترل علف هرز 3- کشت خالص خلر بدون کنترل علف هرز 4- کشت خالص خلر با کنترل علف هرز 5- کشت سورگوم + 40 درصد جمعیت خلر در هکتار، 6- کشت سورگوم + 60 درصد جمعیت خلر در هکتار، 7- کشت سورگوم + 80 درصد جمعیت خلر در هکتار، 8- کشت سورگوم + 100 درصد جمعیت خلر در هکتار) به کرتهای فرعی اختصاص یافتند. نتایج نشان داد که با افزایش تنش رطوبتی، عملکرد کل علوفه از یک روند کاهشی پیروی نمود بطوریکه در تنش رطوبتی شدید مقدار عملکرد علوفه کل نسبت به شاهد به میزان حدود 28 درصد کاهش نشان داد. کشت مخلوط افزایشی سورگوم و خلر بطور کلی علوفه بیشتری را در مقایسه با کشت خالص هر یک از دو گیاه اعم از با وجین علف هرز و یا بدون وجین علف هرز تولید نمود. در این میان بالاترین تولید علوفه کل به کشت مخلوط سورگوم با 40 درصد خلر اختصاص داشت. در سطوح آبیاری بدون تنش و تنش متوسط با افزایش مقدار خلر در کشت مخلوط با سورگوم عملکرد علوفه از یک روند کاهشی پیروی نمود در حالیکه در شرایط تنش شدید رطوبتی IR130 (آبیاری پس از 130 میلیمتر تبخیر از سطح تشت تبخیر کلاسA ) با افزایش نسبت خلر از 60 به 100 درصد در کشت مخلوط با سورگوم، عملکرد علوفه از یک روند افزایشی برخوردار بود. بالاترین درصد پروتئین خام بمقدار 9/9 درصد در تیمارهای کشت مخلوط سورگوم با 40 و 60 درصد خلر بدست آمد. این در حالی بود که بالاترین درصد قندهای محلول بمقدار 8/16 درصد در تنش رطوبتی متوسط IR100 (آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر از سطح تشت تبخیر کلاسA ) حاصل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Intercropping of Sorghum and Chickling Pea in Limited Irrigation Regimes

نویسندگان [English]

  • mohammad dashtaki 1
  • mohammad reza chaichi 2
1
2
چکیده [English]

To evaluate the quantitative and qualitative of forage in intercropping of sorghum and chickling pea under limited irrigation systems, an experiment was conducted in Research Farm, College of Agriculture, University of Tehran, during 2009 and 2010. The treatments were arranged as split plots consisted of three levels of irrigation regimes including control (irrigation after 70mm evaporation from evaporation pan class A) (IR70), moderate limited irrigation (irrigation after 100mm evaporation from evaporation pan class A) (IR100) and sever limited irrigation (irrigation after 130mm evaporation from evaporation pan class A) (IR130) assigned to the main plots and eight sole and intercrop combinations of sorghum and cowpea including sole cropping of sorghum (weed free), sole cropping of sorghum (weed infested), sole cropping of cowpea (weed free), sole cropping of cowpea (weed infested), sorghum + 40% cowpea, 6. sorghum + 60% cowpea, sorghum + 80% cowpea and sorghum + 100% cowpea were assigned to the subplots. A complete randomized block design with three replications was used to analyze the data. As the water stress increased, the total forage yield followed a decreasing trend. The total forage yield decreased by 28% in sever limited irrigation (IR130) compared to control (IR70). The additive intercropping of sorghum and cowpea in all combinations over produced the sole cropping of each crop both in weed infested and weed free treatments. The highest total forage yield was produced in sorghum+60% cowpea treatment. The total forage yield in 2009 was higher than 2010. As the proportion of cowpea in additive intercropping with sorghum increased at normal (IR70) and moderate (IR100) limited irrigation systems, the total forage yield followed a decreasing trend while in severe limited (IR130) irrigation regime total forage yield increased. The highest crude protein content of 9.9 percent was achieved in sorghum+40% cowpea and sorghum+60% cowpea treatments. The highest soluble carbohydrates contents of 16.8% was achieved in moderate limited irrigation regime (IR100).

کلیدواژه‌ها [English]

  • chickling
  • Forage
  • intercropping
  • Sorghum