تأثیر رژیم رطوبتی بر شاخص‌های رشد و عملکرد‌ کمی و کیفی چغندرقند

نویسندگان

چکیده

این مطالعه به منظور تعیین و تاثیر زمان آبیاری بر شاخص‌های رشد و عملکرد کمی وکیفی‌ چغندرقند بر اساس تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس Aبه عمل آمد. آزمایش با چهار تیمار آبیاری (I1، I2، I3 و I4 به ترتیب آبیاری پس از 70، 8?، 100 و 11? میلی‌متر از استقرار تا اواسط شهریور و پس از آن به ترتیب 85، 100، 115 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A) به عنوان فاکتور اصلی و دو رقم منوژرم به نام‌های زرقان و شیرین به عنوان فاکتور فرعی در چهار تکرار به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در لورک نجف آباد در سال 1384 اجرا شد. با افزایش تنش رطوبتی از تیمار I1 به تیمار I4، وزن خشک کل بوته 45 درصد کاهش یافت، اما اثر رقم بر وزن خشک کل بوته معنی‌دار نبود .با افزایش تنش رطوبتی از تیمار I1 به تیمار I4، سرعت رشد محصول کاهش یافت، ولی افزایش تنش رطوبتی از تیمار I2 به بعد تاثیر بسیار جزیی بر سرعت اسیمیلاسیون خالص و سرعت رشد نسبی داشت. تاثیر رژیم آبیاری بر عملکرد ریشه معنی‌دار بود. حداکثر عملکرد ریشه با تیمار I1 (?/77 تن در هکتار) و حداقل عملکرد ریشه با تیمار I4 (37/?4 تن در هکتار) به دست آمد. اثر رقم بر عملکرد نهائی ریشه معنی‌دار نبود. حداکثر عیار قند (19/17 درصد) با تیمار I3 و حداقل آن (02/1? درصد) با تیمار I2 بدست آمد. مقدار سدیم، پتاسیم و نیتروژن مضره در تیمار I1 حداکثر و در تیمار I4 حداقل بود. در تیمار I3، حداکثر درصد شکر قابل استحصال (47/13 درصد) مشاهده شد. عملکرد شکر سفید نیز در تیمار I3 حداکثر (4?/8 تن در هکتار) و در تیمار I4 حداقل (99/6 تن در هکتار) بود. از نتایج حاصله می‌توان چنین استنباط نمود که برای صرفه‌جوئی در مصرف آب آبیاری و حصول حداکثر عملکرد چغندرقند، آبیاری در اوایل فصل رشد چغندرقند در ماه‌های فروردین و اردیبهشت بر اساس تیمار I3 و پس از آن بر اساس تیمار I1 انجام گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Water Regime Effect on Growth Indices and Quantitative and Qualitative Yields Characteristics of Sugar Beet

نویسندگان [English]

  • Ali Mahrokh
  • MohammadReza Khajehpour
چکیده [English]

This study was conducted to determine the appropriate irrigation interval on the basis of cumulative water evaporation from Standard Evaporation Pan (Class A) and to find out the effects of irrigation regimes on growth indices and on qualitative and quantitative yields of sugar beet. The experiment was conducted in 2005 at the Lavark Agricultural Experiment Station Fields, Isfahan University of Technology located near Nejaf-abad using a randomized complete block design with four replications. The study included four irrigation regimes of: I1, I2, I3, and I4, namely, irrigation after 70, 85, 100 and 115 mm of cumulative pan evoporation up to September while afterwards, irrigation at 85, 100, 115 and 130 mm of cumulative pan evaporation, as the main plots along with two monogerm cultivars (Zarghan and Shirin) as subplots. Total dry weight decreased by about 45% as water regime was held from I1 to I4 treatment, while the effect of cultivar on total dry weight being non significant. The effect of irrigation treatments on leaf area index (LAI) was significant in all the samplings, being reduced with hold in water. The effect of cultivar on LAI was non significant in some samplings, but LAI in Zarghan was higher than that in Shirin cultivar. Crop growth rate decreased as irrigation was held from I1 to I4. However, moisture stress further than I2 negligibly affected net assimilation and relative growth rate. The effect of water regime was significant on root yield. Maximum root yield (77.5 t ha-1) was obtained from I1 treatment while the minimum (54.37 t ha-1) obtained from I4. Cultivars did not significantly differ for root yield. Maximum (17.19%) and minimum (15.02%) sugar content was obtained from I3 and I2 irrigation treatments, respectively. The highest and the lowest sodium, potassium as well as harmful nitrogen contents were found in I1 and I4 irrigation treatments respectively. The highest extractable sugar content (13.47%) was obtained from I3 irrigation treatment. The highest (8.45 t ha-1) and the lowest (6.99 t ha-1) white sugar yield were obtained from I3 and I4 irrigation treatments, respectively. From the obtained results, it can be concluded that to economize in irrigation water and at the same time to obtain optimum yield, irrigation of the crop (at the beginning of the growing season, namely months of April an May) must be on the basis of I3 while later on the irrigation should be based upon I1 treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .
  • growth indices
  • Quantitative and qualitative yields
  • Sugar beet
  • water stress