بررسی پارامترهای ژنتیکی در برخی از صفات گندم با استفاده از روش تلاقی دی‌آلل در دو شرایط نرمال و تنش خشکی

نویسندگان

چکیده

به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به خشکی در برخی ازصفات گندم، هفت رقم گندم نان، به همراه نتاج آن‌ها بر اساس طرح آمیزشی دای‌آلل یک طرفه، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در دو شرایط نرمال و تنش خشکی در سال 1383 در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کاشته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درهر دو شرایط نرمال و تنش خشکی بین ژنوتیپ‌ها برای کلیه صفات بجز صفات سرعت پر شدن دانه و دوره پر شدن دانه در شرایط تنش تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. نتایج تجزیه دی‌آلل نشان داد که در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی کلیه صفات بجز صفت تعداد سنبله در بوته در شرایط تنش خشکی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار است. قابلیت ترکیب‌پذیری خصوصی کلیه صفات بجز تعداد روز تا رسیدگی درهر دو شرایط نرمال و تنش خشکی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار است. در کنترل اغلب صفات هم اثر افزایش و هم اثر غیرافزایشی دخالت دارند و افزایش اکثر صفات با آلل‌های غالب کنترل می‌‌شود. در شرایط نرمال صفات تعداد سنبلچه بارور در سنبله و طول بیرون آمدگی پدانکل و در شرایط تنش خشکی صفت عملکرد دانه سنبله بیشترین مقدار وراثت‌پذیری عمومی را دارا بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Genetic Parameters in some Traits in Bread Wheat in Normal and Drought Conditions using Diallel Method

نویسندگان [English]

  • M. TOOSI MOJARRAD
  • M. R. BIHAMTA
  • M. KHODARAHMI
چکیده [English]

To study the inheritance of drought tolerance in traits in bread wheat, 7 cultivars of bread wheat with their F1 progeny produced through a half diallel mating design, were planted in a randomized complete block design with 3 replications in normal and drought condition in Seed and Plant Improvement Institute Karaj, in year 2004. Analysis of variance showed significant difference for all the traits in normal and drought conditions at 1% probability level except for 2 traits (grain filling period and grain filling speed) in drought conditions. Diallel analysis revealed that general combining abilities were significant for all the traits in normal and drought conditions at 1% level of probability except for the number of spikes in plant in drought condition. The specific combining abilities were significant for all the traits at 1% level of probability except days to maturity in the two environments. Additive and non – additive effects were effective in controlling all traits and increase in the most of the traits was controlled with dominant alleles. Two traits (number of fertile spikelets, extrusion peduncle length) and grain yielding spikes exhibited the most broad sense in normal and drought conditions respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diallel analysis
  • Drought
  • Drought resistance indices.
  • genetic parameters
  • Wheat