اثر مقادیر مختلف بقایا و سطوح نیتروژن برعملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم (Triticum aestivum L.) دیم

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی تاثیر مخلوط کردن مقادیرمختلف بقایا و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم دیم، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) در قالب طرح کرت‌های نواری خرد شده با چهار تکرار انجام شد. کرت‎های عمودی شامل دو رقم گندم رایج منطقه (آذر 2 و نیک‎نژاد) و کرت‎های افقی شامل سه میزان بقایا (صفر، 500 و 1000 کیلوگرم در هکتار) و کرت‎های فرعی سه میزان نیتروژن (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) می باشد. نتایج نشان داد که در مواردی که بقایا به صورت 100 درصد به خاک اضافه می‎شود، بایستی میزان نیتروژن بکار برده شده نیز متناسب با افزایش بقایا اضافه گردد. با افزایش میزان نیتروژن در هر دو رقم تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در هر بوته و وزن هزار دانه متناسب با افزایش بقایا زیاد گردید. در مواردی که بقایا به صورت 100 درصد به کار برده شود، ولی میزان نیتروژن مصرفی متناسب با آن نباشد، در هر دو رقم کاهش معنی داری برای اجزاء عملکرد رخ می‎دهد. در مواردی که بقایا به صورت 100 درصد به کار برده شودو از طرف دیگر، میزان نیتروژن مصرفی نیز متناسب با افزایش بقایا باشد گیاه می تواند حداکثر بهره لازم را از رطوبت کسب نماید. در این مطالعه رقم آذر 2 همراه با کاربرد 1000 کیلوگرم در هکتار بقایا و 70 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به عنوان تیمارهای برتر معرفی گردید. عملکرد دانه رقم آذر? به صورت معنی‎‎داری بالاتر از رقم نیک‎نژاد بود. عملکرد دانه ضریب همبستگی مثبتی با تعداد سنبله بارور، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effects of Crop Residue and Nitrogen Rates on Grain Yield and Its Components in Two DryLand Wheat Cultivars

نویسندگان [English]

  • H. SADEGHI
  • M.J. BAHRANI
  • A. ROUNAGHI
  • M. H. RAOUFAT
  • A. A. KAMKAR HAGHIGHI
  • M. T. ASSAD
چکیده [English]

A field study was conducted at the College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran to evaluate the effect of different crop residue and nitrogen rates on yield and yield components of two dryland wheat (Triticum aestivum L.) cultivars. The experiment was conducted as a strip split plot with four replications. Vertical plots included two dryland current wheat cultivars (Azar2 and Nicknejad), while the horizontal plots constituting crop residue rates (0.500 and 1000 kgha-1) and sub-plots the three N rate (0.35, and 70 kg N ha-1) treatments. Results indicated that when crop residue completely returned to the soil (100 %), N return rates should be proportional to residue rate. Fertile spike No. per plant, grains per spike, grains per plant and 1000-grain weight significantly increased (p<%1) with increased N and residue rates in both cultivars. When the crop residue completely applied and N rate was suitable and proportional with crop residue rate, better infiltration might have promoted soil moisture conservation. When the crop residue was completely returned to the soil, but N rates not adequate and proportional with crop residue, yield components significantly diminished in either one of the cultivars. The highest grain yields were obtained from 1000 kg ha-1 of residue, and 70 kg of N ha-1 in Azar2. Azar2 had a significantly higher grain yield than Nicknejad variety. The correlation coefficients between grain yield and spike No. per m-2, grains per spike, grains per plant, biological yield as well as harvest index were observed as positive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • A
  • crop residue
  • Dryland wheat
  • Nitrogen rate
  • yield