بررسی عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ژنوتیپ های امید بخش گندم نان تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی آخر فصل

نویسندگان

چکیده

به منظور مطالعه میزان تحمل ژنوتیپ ها نسبت به تنش خشکی آخر فصل، 20 ژنوتیپ امیـدبخش گنـدم نان زمستانه و بینابین در سال زراعی 81-1380 از لحاظ چهار صفت عملکرد دانه (YLD)، شاخص برداشت (HI)، تعداد دانه در سنبله (GNS) و وزن هزار دانه (TKW) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در کرج، اردبیل، اراک و همدان تحت دو شرایط آبیاری نرمال و قطع آبیاری پس از مرحله گلدهی مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج تجزیه واریانس مرکب تیمار آبیاری، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × مکان تاثیر معنی‌داری برروی عملکرد دانه، شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه داشتند. مقایسه ژنوتیپ‌ها با استفاده از شاخص‌های TOL، SSI، MP، GMP و STI نشان داد که ژنوتیپ شماره 20(1-27-6275/Cf1770/5/Gds/4/Anza/3/Pi/Nar//Hys) از لحاظ عملکرد دانـه مطلوب‌تر و متحمل‌تر از بقیه ژنوتیپ ها می‌باشد. در صفت شاخص برداشت ژنوتیپ شماره 13(Darunk) ، و در صفت تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه هم ژنوتیپ شماره 6 (1-60-1//Emu”s”/Tjb84/3/1-12638) نسبت به سایر ژنوتیپ ها وضعیت بهتری داشته و در شرایط تنش متحمل‌تر بودند. نتیجه‌گیری کلی از بررسی شـاخص ها نیز مـوید برتری شاخص های MP، STI و GMP در مقایسه با دو شاخص TOL و SSI بود زیراکه سه شاخص یادشده فوق تقریباً در تمامی صفات قادر به گزینش ژنوتیپ‌هایی شدند که علاوه بر متحمل بودن در شرایط تنش از میانگین عملکرد مطلوبی نیز برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Grain Yield, Yield Components in some Promising Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes under Normal Irrigation and Terminal Drought Stress Conditions

نویسندگان [English]

  • A. YAZDANSEPAS
  • S. KESHAVARZ
  • A. KEBRIAEE
  • S. RAFIEPOUR
  • G. R. AMINZADEH
  • A. R. KOUCHEKI
  • M. CHAICHI
  • T. NAJAFI MIRAK
چکیده [English]

To study the tolerance of genotypes under terminal drought stress, 20 promising winter and facultative bread wheat genotypes were evaluated at Karadj, Ardebil, Arak and Hamedan Agricultural Research Stations during 2001-02 cropping season. The experimental design in all the locations was randomized complete block of three replications. Grain yield (YLD), Harvest Index (HI), Grain Number per Spike (GNS) and Thousand Kernel Weight (TKW) were the traits evaluated in the study. Combined ANOVA showed significant effect for irrigation, genotype and genotype × location interaction on YLD, HI, GNS and TKW. Comparison of the genotypes using TOL, SSI, MP, GMP and STI showed genotypes 20 (1-27-6275/ Cf1770/ 5/ Gds/ 4/ Anza/ 3/ Pi/ Nar/ Hys) and 13 (Darunk) as the superior ones under terminal drought for YLD and HI, respectively. For GNS and TKW, genotype 6 (1-60-1//Emu”s”/Tjb84/3/1-12638) was identified as the superior genotype under terminal drought stress condition. All in all, MP, GMP and STI were identified as better means than TOL and SSI for a determination of the tolerant and high yielding genotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • bread wheat
  • Combined ANOVA
  • Drought stress
  • Susceptibility
  • Tolerance indices.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار