تاثیر فصل کاشت بر بنیه بذر و برخی شاخص‌های مرتبط با جوانه زنی در ارقام مختلف کلزا (Brassica napus L.)

نویسندگان

چکیده

جهت تعیین تاثیر فصل کاشت بر بنیه بذر و برخی شاخص های مرتبط با جوانه زنی در 12رقم پر محصول کلزا بهاره، آزمایشی در سال های 85-84 انجام شد. در سال نخست که در مزرعه انجام گرفت، 12رقم کلزا بهاره در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال، در دو فصل پاییز و بهار کشت شدند و در سال دوم و با استفاده از آزمون جوانه‌زنی استاندارد، بذرهای حاصل از سال نخست به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی تحت شرایط استاندارد قرار گرفتند تا توان رشد آنها در اتاقک رشد مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت مشخص شد بذرهای حاصل از دو فصل، از لحاظ صفات وزن هزار دانه، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه اولیه و ساقه اولیه، شاخص بنیه گیاهچه، تعداد گیاهچه‌های عادی و غیر عادی، متوسط جوانه زنی روزانه و سرعت جوانه‌زنی روزانه به طور معنی‌دار تفاوت داشتند. همچنین اثر رقم بر شاخص های وزن هزار دانه، درصد جوانه زنی، طول ریشه اولیه و ساقه اولیه و گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه، تعداد گیاهچه‌های عادی و غیر عادی، متوسط جوانه زنی روزانه و سرعت جوانه زنی روزانه معنی‌دار بود. بذرهای تولیدی از کشت پاییزه از نظر درصد جوانه زنی، شاخص بنیه گیاهچه و سایر شاخص های مهم در بنیه بذر نسبت به بذرهای تولیدی از کشت بهاره برتری داشتند. در بین ارقام نیز رقم RG405/02 با داشتن وزن هزار دانه بالا توانست از نظر بسیاری از شاخص های اندازه گیری شده نسبت به سایر رقم ها برتری داشته باشد. در این آزمون مشخص شد که صفت کاهش وزن بذر در طی جوانه زنی می تواند به عنوان یک شاخص جهت تعیین بنیه بذر استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effects of Sowing Dates on Seed Vigor and Seed Germination Characteristics of Spring Rapeseed (Brassica napus L.) Cultivars

نویسندگان [English]

  • O. LOTFIFAR
  • GH. A. AKBARI
  • A. H. SHIRANI-RAD
  • S. A. SADATNOORI
  • S. MOTTAGHI
چکیده [English]

To study the effects of sowing dates on seed germination and on seed vigor of 12 spring rapeseed cultivars, an experiment was performed in years 2005-2006. During the first year, 12 cultivars of spring rapeseed were planted in the Research Field of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. During the second year, standard germination test was conducted to study the performance of the seeds grown during the first year of the experiment. A factorial experiment in randomized complete block design was employed. According to the results, the seeds grown during the two seasons were significantly different from the view point of seed weight, germination, length of radicle and plumule, seedling vigor index, number of normal and abnormal seedlings, mean daily germination as well as daily germination index. In addition, the effect of cultivar was significant on seed weight, germination, length of radicle, plumule and seedlings, seedling vigor index, number of normal and abnormal seedling, mean daily germination as well as daily germination index. The seeds of autumnal cultivation were better off from the view point of seedling vigor as well as other important characteristics of seed vigor. Among the cultivars, RG405/02 was better than the others due to its high seed weight. A reduction of seed weight during germination could be used as a valuable index to determine seed vigor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rapeseed
  • seed germination
  • Seedling Vigor Index
  • Seed vigor.
  • Sowing date