تنوع ژنتیکی اندوخته ساقه در ژنوتیپ های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی پس از مرحله گلدهی

نویسندگان

چکیده

گندم جهت پر کردن دانه در شرایط تنش خشکی بعد از گرده افشانی، به اندوخته ساقه نیاز شدید دارد. برای شناسائی تنوع ژنتیکی در اندوخته ساقه گندم تحت تنش خشکی، تعداد 20 ژنوتیپ در دو شرایط تنش خشکی بعد از گرده افشانی و آبی طی دوسال زراعی متوالی (81-1379) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در بین ژنوتیپ ها از نظر اندوخته ساقه در هر دو شرایط تنش خشکی بعد از گرده افشانی و آبی تفاوت معنی داری وجود داشت. کسری رطوبت در مرحله بعد از گرده افشانی تاثیری در تعداد دانه در سنبله نداشت. میزان تجمع ماده خشک در دانه بطور قابل ملاحظه در اثرکسری رطوبت کاهش پیدا کرد. وزن ماده خشک اندام های رویشی در مرحله گرده افشانی در مقایسه با دوره پرکردن دانه در هر دو شرایط تنش خشکی و آبی کاهش یافت. اما، انتقال ماده خشک در ژنوتیپ های شماره 14، 15، 16، 18، 19 و 20 در شرایط تنش خشکی بسیار بالا بود. وزن هزار دانه در شرایط کسری آب به شدت کاهش یافت. همبستگی مثبت و معنی‌دار عملکرد دانه با صفات، میزان انتقال مواد فتوسنتزی (RDM)، شاخص برداشت (HI) و شاخص تحمل به خشکی (STI) نشان دادند که در انتخاب ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی، بایستی بالا بودن میزان شاخص برداشت (HI)، میزان انتقال موادفتوسنتزی (RDM) و شاخص تحمل به خشکی(STI) در شرایط تنش خشکی بعنوان معیار موثر در سلکسیون مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genotypic Variation of the Trait Stem Reserves in Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes under Post Anthesis Drought Stress Condition

نویسندگان [English]

  • A. SANJARI PIREIVATLOU
  • A. YAZDANSEPAS

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought stress
  • dry matter
  • remobilization
  • stem reserves
  • Winter wheat