ارزیابی پتانسیل عملکرد و روابط فنوتیپی و ژنتیکی صفات مؤثر بر عملکرد شکر سفید در ژنوتیپ های خارجی جدید چغندرقند

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

2 موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ایران

3 بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

چکیده

با هدف ارزیابی روابط فنوتیپی و ژنتیکی صفات مؤثر بر عملکرد شکر سفید، 13 ژنوتیپ خارجی جدید چغندرقند مورد بررسی قرار گرفت. ژنوتیپ‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه‌های کرج و همدان در سال‌های زراعی 1401 و 1402ارزیابی شدند. نتایج نشان داد سه ژنوتیپ F-21374، F-21375 و F-21092 حداکثر عملکرد شکر سفید را تولید کردند. در دو مکان همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی عملکرد شکر سفید با عیار قند، درصد شکر سفید، محتوی آلفا‌آمین و درصد استحصال قند مثبت و معنی‌دار و با محتوی سدیم ریشه، محتوی آلکالیته و درصد قند ملاس منفی و معنی‌دار بود. در همدان صفات عملکرد ریشه، محتوی سدیم و ضریب استحصال قند (99/89 = R2) و در کرج محتوی سدیم، عملکرد ریشه و محتوی آلفا آمین (8/96 = R2) به عنوان تأثیر‌گذارترین صفات بر عملکرد شکر سفید شناخته شدند. در همدان، عملکرد ریشه، محتوی سدیم و ضریب استحصال قند به صورت مستقیم اثر فنوتیپی و ژنتیکی مثبت و معنی‌دار بر عملکرد شکر سفید داشتند. در حالیکه در کرج عملکرد ریشه و آلفا آمین اثر مستقیم فنوتیپی و ژنتیکی مثبت و محتوی سدیم اثر مستقیم فنوتیپی و ژنتیکی منفی بر عملکرد شکر سفید نشان دادند. بر اساس نتایج آنالیز بای‌پلات دو عامل اول در همدان و کرج به ترتیب 5/78 و 80/88 درصد از کل واریانس داده ها را تببین کردند. دو ژنوتیپ F-21375 و F-21092 به عنوان ژنوتیپ های مناسب و دو صفت عملکرد ریشه و محتوی سدیم به عنوان تأثیرگذارترین صفات شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of yield potential and phenotypic and genetic relationships of traits affecting white sugar yield in new foreign genotypes of sugar beet

نویسندگان [English]

  • Hamze Hamze 1
  • , Rahim Mohammadian 2
  • Hamed Mansuri, 3
1 Sugar Beet Research Dept, Agricultural and Natural Resources Research Center of Hamedan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Hamedan, Iran.
2 Sugar Beet Seed Institute (SBSI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
3 Sugar Beet Research Dept, Agricultural and Natural Resources Research Center of Hamedan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Hamedan, Iran.
چکیده [English]

To evaluate the phenotypic and genetic relationships of traits affecting white sugar yield, 13 foreign sugar beet genotypes were investigated. Genotypes were assessed using a randomized complete block design with four replications in Karaj and Hamadan stations in the 2022 and 2023 crop years. The results showed that genotypes, F-21374, F-21375, and F-21092, produced the maximum white sugar yield. In two locations, the phenotypic and genetic correlation of white sugar yield with sugar content, white sugar content, alpha amine, and sugar extraction coefficient was positive and significant. At the same time, it was negative and significant with root sodium, alkalinity content, and molasses sugar percentage. In the Hamadan, root yield, sodium content, and sugar extraction coefficient (R2 = 89.99) were the most influential traits of white sugar yield. In the Karaj, sodium content, root yield, and alpha amine content (R2 = 96.8) were the most influential traits. In the Hamedan, root yield, sodium content, and sugar extraction coefficient had a positive and significant phenotypic and genetic effect on white sugar yield. Root yield and alpha amine showed a direct positive phenotypic and genetic impact in the Karaj. In contrast, sodium content showed a direct negative phenotypic and genetic impact on white sugar yield. Based on the biplot analysis results, the first two factors explained 78.5% and 88.80% of the total data variance in Hamedan and Karaj, respectively. Two genotypes, F-21375 and F-21092, were identified as suitable genotypes, and root performance and sodium content were recognised as the most effective traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • biplot
  • correlation
  • environment
  • sodium
  • sugar content
علوم گیاهان زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 فروردین 1404

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 مهر 1403
  • تاریخ بازنگری: 24 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 03 دی 1403
  • تاریخ انتشار: 31 فروردین 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار