بررسی روابط برخی صفات کمّی و کاربرد آنها در توصیف توده‌های ایرانی شاهدانه ( Cannabis sativa L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 استادیار، گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی روابط بین صفات کمّی و کاربرد آنها در توصیف توده‌های شاهدانه انجام شد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد که از نظر همة صفات مورد بررسی به جز صفت شمار گل‌آذین جانبی، تفاوت معنی­داری در بین توده­ها وجود داشت. کمترین ارتفاع نهایی در توده­های سرو و سقز (به ترتیب 20/81 و 80/78 سانتی‌متر) و بیشترین میزان آن در دشت مغان، رامهرمز، دزفول 2 و بشرویه (به ترتیب 203، 40/222، 40/198 و 30/195سانتی‌متر) مشاهده شد. همچنین کوتاه‌ترین زمان گلدهی در توده­های اردبیل، سرو، کرمانشاه، سقز و سعادت‌شهر (به ترتیب 91، 89، 40/88، 10/84 و 20/88 روز) و بیشترین آن مربوط به تودة قزوین 1، رامهرمز و شیراز (به ترتیب 80/108، 50/111 و 30/114 روز) بود. روابط بین صفات مورد بررسی نشان داد که همبستگی مثبت و معنی­داری در بین برخی صفات مانند ارتفاع نخستین گرة متناوب که نشانة ورود به مرحلة زایشی است با قطر ساقه (70/0r= )، شمار گره (76/0r= ) و میانگین طول میانگره (71/0r= ) وجود داشت. کمترین ضریب تغییرپذیری‌ها در صفت شمار روز تا تشکیل بذر( 27/2درصد ) و بیشترین میزان آن در طول گل‌آذین اصلی( 31/29درصد) مشاهده شد. در تجزیه به عامل‌ها بر پایة صفات بررسی‌شده، سه عامل اول 67/80 درصد تغییرپذیری‌های کل را توجیه کردند. بر این پایه صفات مربوط به رشد رویشی در عامل اول و صفات مربوط به پدیدشناسی (فنولوژی) گیاه به همراه ارتفاع نهایی در عامل دوم و سوم قرار گرفتند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Some quantitative traits associations and their application in characterization of Iranian accessions of Cannabis (Cannabis sativa L.)

نویسندگان [English]

  • Leyla Riahi 1
  • Majid Shokrpour 2
  • Seyed Alireza Salami 2
  • Azizallah Khandan 2
1 M. Sc. Student, Department of Horticultural Science, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

 This study was performed to evaluate relationships among morphological traits and use of the traits to describe Iranian Cannabis accessions. Results of the ANOVA for the measured traits excluding the number of lateral inflorescent, displayed significant differences among accessions. The lowest plant heights were observed in Sero and Saqez (respectively 81.20 and 78.80) and the highest values were in Desht-e-moghan, Ramhormoz, Dezful2 and Boshruye (respectively 203, 222.40, 198.40 and 195.30). Also the earliest flowering dates were found in Ardabil, Sero, Kermanshah, Saqez, Saadat-shahr (respectively 91, 89, 88.40, 84.10 and 88.20) and the latest flowering accessions were Qazvin1, Ramhormoz and Shiraz (respectively 108.80, 111.50 and 114.30). Associations among the traits revealed positive significant correlations between some traits such as the height of the first alternative node indicating the beginning of reproductive phase with stem diameter, number of node and mean length of internode. The least coefficient of variation was observed in number of days to seed formation (2.27%) and the highest amount was in the length of main inflorescence (29.31%). Factor analysis based on the measured traits showed that the three first factors explained 80.67% of total variance. According the factor loadings, the most of vegetative traits had higher values in the first factor while the phonological traits along to plant height were effective traits in the second factor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cannabis accession
  • Correlation
  • factor analysis
  • reproductive phase

مراجع

  1. Afsharian, N. (2013). Evaluation of genetic diversity in Iranian Cannabis accessions. M.Sc. Thesis. College of agriculture and natural resources. University of Tehran. Iran. (in Farsi)
  2. Asgharipur, M . & Rashed,M. (2006). The effects of plant density and nitrogen fertilizer on light absorption and dry matter in Cannabis sativa L.. Iranian Journal of Agricultural Researches, 4(2), 217-230. (in Farsi)
  3. Asgharipur, M., Rashed, M. & Rafie, M. (2007). The effects of plant density and nitrogen fertilizer on fiber production in Cannabis sativa L.. Agricultural researches of Iran, 5(1), 29-36. (in Farsi)
  4. ELakhan, Sh. & Rowland, M. (2009).Whole plant cannabis extracts in the treatment of spasticity inmultiple sclerosis: a systematic review. BMC Neurology, 9(59). from http://www.biomedcentral.com/1471-2377/9/59.
  5. Honarmand, K., Tierney, M. & Connor, P. (2011). Effects of cannabis on cognitive function in patients with multiple sclerosis. Neurology, 76(13), 1153-1160.
  6. Meijer, E.P.M. & Keizer, L. C. P. (1994).Variation of Cannabis for phonological development and stem elongation in relation to stem production. Field Crops Research. 38(1), 37-46.
  7. Meijer, E.P.M. & Keizer, L. C. P. (1996). Multivariate patterns of diversity in Cannabis. Genetic Resources and Crop Evolution. 43(1), 41-52.
  8. Meijer, E.P.M. & Soest, L.J.M. (1992). The CPRO Cannabis germplasm collection. Euphytica, 62, 201-211.
  9. Meijer, E.P.M., Vander Kamp, H.J. & Van Eeuwijk, F.A. (1992). Characterisation of Cannabis accessions with regard to cannabinoid content inrelation to other plant characters. Euphytica, 62, 187-200.
  10. Nomani, M. & Rashidi, R. (2001). The evaluation of relations between quantitative and quality traits in some rice lines using factor analysis. Journal of Plant and Ecosystem, 27(2), 81-92.
  11. Lemeshev, N., Rumyantseva, L. & Clarke, R. C. (1994). Maintenance of Cannabisgermplasm in the Vavilov Research Institute gene bank. Journal of the International Hemp Association, 1, 1-5.
  12. Pejmanmehr, M., Hasani, M. A., Fakhr-Tabatabai, S. M. & Hadian, G. (2009). Evaluation of genetic diversity andd ifferentiation of some Bunium Persicum (Boiss) accessions using RAPD Markers. Environmental Sciences, 7(2), 63-76. (in Farsi)
  13. Poisa, L. & Adamovics, A. (2010). Hemp (Cannabis sativa L.) as an Environmentally Friendly Energyplant. Scientific Journal of Riga Technical University, 5, 80-85.
  14. Rezaei, A., Pashazadeh, M. & Zade Fatah Jelodarlo, B. (2014). Investigating sedative, preanaesthetic & anti-anxiety effects of herbal extract of cannabis sativa in comparison with diazepam in rats. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, 22(1), 912-919. (in Farsi)
  15. Rode, J., Inchole, K., Saal, B., Flachowsky, H., Kriese, U. & Weber, W. (2005). Sex-linked SSR markers in hemp. Plant Breeding, 124, 167-170.
  16. Salamati, M. & Zeinali, H. (2013). Evaluation of genetic variation in different accessions of Cuminum cyminum L. using morphological traits. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 29(1), 51-62. (in Farsi)
  17. Shahverdi, A., Gharachorlu, M. & Hoseini, S. A. (2011). Evaluation of chemical features extracted from Hemp oil. Food Science, 8(2), 52-60. (in Farsi)
  18. Vosulipur, M., Modares, H. & Mohsennia, M. (2004). Determination of the amount and types of fatty acids in Hemp oil of different parts of Iran. Iranian Journal of Chemistry, 23(2), 81-88. (in Farsi)

 

 

 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 22 تیر 1394
  • تاریخ پذیرش: 07 شهریور 1394
  • تاریخ انتشار: 01 دی 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار