A Study of Genotype by Environment Interaction in Oilseed Rape Genotypes, Using GGE Biplot Method

Authors

Abstract

ارزیابی ژنوتیپ‌ها و شناسایی محیط‌های بزرگ از اهداف مهم آزمایشات ناحیه‌ای عملکرد می‌باشند. اگرچه عملکرد اندازه‌گیری شده ترکیب اثرات ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط است، ولی فقط اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در ارزیابی ژنوتیپ‌ها و شناسایی محیط‌های بزرگ دخالت دارند. روش GGE بای‌پلات با بررسی توام اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در آزمایشات ناحیه‌ای عملکرد، شناسایی محیط‌های بزرگ را تسهیل می‌کند. در این مطالعه، از روش GGE بای‌پلات برای تجزیه آزمایشات ناحیه‌ای کلزای زمستانه (Brassica napus L.) استفاده شد. دو مولفه اصلی اول مدل رگرسیون مکانی، 65 درصد از کل تغییرات مشاهده شده را توجیه نمودند. نمودار چند‌ضلعی بای‌پلات نشان داد که شش ژنوتیپ برتر و سه محیط بزرگ بر اساس مدل رگرسیون مکانی وجود دارد. بر اساس بای‌پلات ژنوتیپ ایده‌آل، ژنوتیپ DP.94.8 براساس هر دو مقوله پایداری و میانگین عملکرد، بهتر از سایر ژنوتیپ‌ها در تمامی محیط‌های مورد مطالعه بود و سازگاری عمومی بالایی داشت. بررسی عملکرد نسبی ژنوتیپ‌ها در محیط کرج نشان داد که ژنوتیپ SLM046 بیشترین عملکرد را در این محیط دارا می‌باشد. بر اساس منابع تغییر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، ژنوتیپ‌های Olara، Consul و SLM046 ژنوتیپ‌های مناسب و برتر با سازگاری خصوصی برای هرکدام از محیط‌های بزرگ تحت کشت کلزا در ایران بودند. بر اساس نتایج این تحقیق، ژنوتیپ¬های Olaraو Consul به ترتیب برای مناطق اراک و شهرکرد و ژنوتیپ SLM046 برای مناطق اصفهان، اسلام‌آباد، سنندج، زرقان، زنجان، کرج و همدان پیشنهاد می شوند

Keywords