The Negative Effect of Drought on Safflower Grain Yield through Impact on Photosynthetic Surfaces and on Efficiency

خشکی مهم¬ترین عامل محدودکننده تولید گیاهان در جهان می¬باشد و بخش اعظم اراضی کشور ایران جزو مناطق خشک و نیمه¬خشک طبقه¬بندی می¬گردد. جهت بررسی تأثیر رژیم آبیاری بر فلورسانس کلروفیل، عملکرد واجزاء عملکرد گلرنگ پژوهشی در سال 1386 با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوک¬های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. در این تحقیق فاکتور اصلی رژیم آبیاری بر اساس تبخیر تجمعی از طشت تبخیر کلاس A شامل سه سطح آبیاری پس از I1 (75میلی¬متر تبخیر)، I2 (105میلی¬متر تبخیر) و I3 (135میلی¬متر تبخیر) و فاکتور فرعی شش ژنوتیپ گلرنگ شامل اراک 2811، کوسه, نبراسکا10، ,C111 S149 و K12 بود. اعمال رژیم‎های آبیاری پس از استقرار و تنک کردن بوته¬ها آغاز شد. رژیم آبیاری برشاخص سطح برگ، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد روغن و همچنین پارامترهای فلورسانس کلروفیل در دو مرحله طبق¬دهی و گرده¬افشانی تأثیر معنی‎داری گذاشت، اما شاخص برداشت تحت تأثیر رژیم آبیاری قرار نگرفت. سطح آبیاری I3 کمترین عملکرد بیولوژیک (65/24 گرم در بوته)، عملکرد دانه (47/1393 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (4/26 درصد) را به خود اختصاص داد. همچنین پارامتر فلورسانسی FV/FM (بیشینه کارایی کوانتومی فتوسیستم ??) در هر دو مرحله اندازه¬گیری در سطح آبیاری I3 نسبت به سطح I1کاهش یافت (از 734/0 به 694/0). با توجه به نتایج بدست آمده می‎توان نتیجه‎گیری نمود که کمبود آب در سطح آبیاری I3 هم از طریق کاهش سطح فتوسنتزکننده و هم کارآیی سیستم فتوسنتزی بر عملکرد و اجزای عملکرد درگلرنگ تأثیر منفی می‎گذارد و پارامترهای فلورسانس کلروفیل در ارتباط با تشخیص تاثیر تنش خشکی بر فتوسنتز گلرنگ می‎توانند به کار گرفته شوند.