2024-03-28T12:42:17Z
https://ijfcs.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=9102
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
تاثیر انواع حاصلخیزکنندههای خاک بر رشد و عملکرد دو گونه دارویی اسفرزه و سیاه دانه
حمیدرضا
فلاحی
رضا
طاهرپور کلانتری
امیرحسن
اسعدیان
مهسا
اقحوانی شجری
سید حمیدرضا
رمضانی
در آزمایش اول اثر مصرف ورمی-کمپوست (5/2 و 5 تن در هکتار)، کود گاوی (10 و 20 تن در هکتار)، اسید هیومیک (1 و 2 کیلوگرم در هکتار) بر گیاه اسفرزه و در آزمایش دوم تاثیر مصرف گوگرد (0، 150 و 300 کیلوگرم در هکتار)، تیوباسیلوس (با نسبت وزنیِ 1 به 50 در مقایسه با میزان گوگرد مصرفی در هر کرت) و کود گاوی (0 و 30 تن در هکتار) بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات مرفولوژیکی سیاهدانه بررسی شد. تاثیر تیمارهای آزمایشی تنها بر صفات تعداد پنجه، تعداد سنبله و شاخص کلروفیل اسفرزه معنیدار بود. بیشترین تعداد پنجه و سنبله (به ترتیب 6/5 و 5/48 عدد در بوته) با مصرف 2 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و کمترین مقدار آن (به ترتیب 8/3 و 6/31 عدد در بوته) در تیمار شاهد مشاهده شد. مصرف کود گاوی و اسید هیومیک به طور نسبی شاخص تورم بذر اسفرزه را بهبود بخشید و بیشترین عملکرد بذر نیز در تیمار مصرف 2 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک (76/3 گرم در بوته معادل 1038 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در گیاه دارویی سیاهدانه تقریباً هیچیک از اثرات ساده و متقابل فاکتورهای آزمایشی بر روی صفات مورد بررسی معنیدار نشد. با این وجود، تقریباً تمامی صفات رشد و عملکرد گیاه در شرایط مصرف کود گاوی به مقدار اندکی بهبود پیدا کرد، به طوری که در نهایت عملکرد بذر در شرایط مصرف و عدم مصرف این نهاده به ترتیب 292 و 243 کیلوگرم در هکتار به دست آمد.
اسید هیومیک
تیوباسیلوس
فاکتور تورم بذر
گوگرد
ورمیکمپوست
2018
11
22
1
11
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68499_06aadd3bd70ea0135873890e603d240a.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
برآورد اثر کشت مخلوط بر تولید علوفه و شاخص کارآئی ماشک (Vicia narbonensis L.) و جو (Hordeum vulgare L.) در شرایط تداخل علفهای هرز
خسرو
عزیزی
علیرضا
دارائی مفرد
بهروز
نصیری
محمد
فیضیان
آزمایش مزرعه ای بهمنظور بررسی اثر کشت مخلوط و علفهای هرز، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در دو سال زراعی (95-1394 و 94-1393) با دو گیاه لگوم و غله (ماشک برگ درشت و جو رقم آبیدر) در قالب سیستم مخلوط افزایشی (Additive Series Intercropping) بصورت فاکتوریل 5×4 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در یک مکان بصورت دیم اجراء شد، تیمارها شامل چهار سطح علف هرز (وجین کامل، یکبار وجین، دو بار وجین و عدم وجین) و سطوح مختلف اجزای مکمل مخلوط در 5 سطح، 40:100 (جو:ماشک)، 70:100، 100:100، 0:100 (کشت خالص جو) و 100:0 (کشت خالص ماشک)، بود. در همه برهمکنشها با افزایش تعداد دفعات وجین (کنترل علف های هرز) این عملکرد بیشتر شد.کمترین تعداد علف هرز (در متر مربع) از سال اول و دوم با مخلوط 70:100 (جو:ماشک برگ درشت) معادل 21 و 35/21 بدست آمد، کشت خالص جو بیشترین وزن علفهای هرز و کمترین کنترل را به عهده داشت (54/34 گرم/متر مربع)، از طرفی سطوح مخلوط، ترکیب 40:100 و 70:100 بیشترین کاهش وزن خشک کل علفهای هرز را به خود اختصاص دادند (56/24 و 77/23 گرم در متر مربع). بنابراین، در سطوح مذکور (متعادل کشت مخلوط) راندمان کنترل علفهای هرز در سال دوم بیش از سال اول بود. همچنین، با کاهش سهم ماشک از 100 به 70 و 40 درصد، بهره برداری از محیط نیز کاهش یافت و حداقل نسبت برابری زمین کل (LERt) در سال دوم و سطوح مختلف علف هرز به نسبت بذری 40:100 تعلق داشت.
مخلوط افزایشی
کشت خالص
کنترل بیولوژیک
2018
11
22
13
23
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68500_2043b6a6e0a3cead8c376ed6a15522f2.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
اثر کمآبیاری و سطوح زئولیت بر فنولوژی، عملکرد روغن و کارآیی مصرف آب شاهدانه
محمود
بهادر
محمودرضا
تدین
به منظور بررسی اثر کمآبیاری و کاربرد زئولیت بر راندمان مصرف آب، عملکرد روغن و فنولوژی شاهدانه، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد انجام شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (تامین 40، 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و کاربرد زئولیت به عنوان عامل فرعی در سه سطح (عدم کاربرد، کاربرد 5 و 10 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد طول دوره زایشی تحت تاثیر آبیاری و زئولیت و برهمکنش آنها قرار گرفت و با کاهش تامین آب آبیاری، طول دوره رشد کاهش یافت؛ که سهم مراحل زایشی بیش از مراحل رویشی بود. با افزایش شدت کمآبیاری عملکرد روغن، به عنوان تابعی از عملکرد دانه و درصد روغن، کاهش معنیداری داشت، اما کاربرد زئولیت تا حدودی سبب جلوگیری از کاهش عملکرد روغن گردید. زئولیت مصرف آب در ازای هر واحد عملکرد تولیدی را در تیمار تنش خفیف و متوسط به ترتیب 9/19 و 5/17 درصد نسبت به شرایط بدون تنش بهبود داد. کاربرد 10 تن زئولیت در هکتار به همراه تامین 60 و به ویژه 80 درصد نیاز آبی، سبب کاهش خسارت تنش خشکی به گیاه شاهدانه میشود.
بهره وری آب
فاز زایشی
تنش خشکی
محتوای آب برگ
2018
11
22
25
38
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68501_8646085863cb4bd6be85aca48e9c039c.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
تأثیر تنش خشکی اعمال شده توسط پلی اتیلن گلایکول بر خصوصیات فیزیولوژیک ومورفولوژیک جوانه زنی بذور عدس(Lens culinaris.) به منظور گزینش ژنوتیپ های متحمل به خشکی
منیژه
سبکدست نودهی
فرشاد
صالحی
احمد
رضایی زاده
تتنشها ی محیطی، به ویژه تنش خشکی، از مهمترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی، به خصوص جوانه زنی، در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. بدین منظور آزمایشی، به صورت فاکتوریل، در قالب طرحی کاملاً تصادفی، با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا درآمد. در این آزمایش از 49 ژنوتیپ عدس و چهار تیمار خشکی شامل صفر( شاهد)،3- ،6- و 9- بار استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، ،بنیه بذر و ضریب آلومتری بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی، تأثیر سطوح پتانسیل، ژنوتیپ و اثر متقابل آنها معنی دار بوده و کاهش پتانسیل باعث کاهش مقدار صفات گردیده است. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که درصد جوانهزنی بیشترین میزان همبستگی را با بنیه بذر (**85/0r=) و سرعت جوانهزنی (**80/0r=) دارد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه به عامل ها نشان داد که دو عامل جوانهزنی و همچنین صفات مربوط به ساقهچه حدود 67 درصد تغییرات را توجیه می کنند. در مجموع نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در بین ژنوتیپها بود و با توجه به صفات مورد بررسی،. ژنوتیپ های 6، 4 و 48 از تحمل بالایی و ژنوتیپهای 34، 28 و 45 از تحمل پایینی نسبت به خشکی برخوردار میباشند.
واژه های کلیدی: عدس
تنش رطوبتی
جوانه زنی
پلی اتیلن گلایکول
2018
11
22
39
47
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68503_777f0f9f6588cf33df7058c8702229cf.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
مدل سازی حیات بذر کینوا (Chenopodium quinoa) با تجزیه پروبیت
آرش
مامدی
رضا
توکل افشاری
حفظ کیفیت بذر از زمان برداشت تا کشت بعدی هدف اصلی انبارداری بذر میباشد و شرایط محیط انبار، بویژه دو عامل دما و رطوبت از مهمترین عوامل زوال بذر و کاهش بنیه میباشند. بنابراین به منظور بررسی معادله بقای بذر الیس و روبرتز در رابطه با انبارداری بذر کینوا و معرفی ثابتهای معادله حیات بذر، آزمایشی در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران در سال 1394 انجام شد. پس از تعیین قوه نامیه و رطوبت اولیه بذر، رطوبت آنها به مقدار 5، 9، 13 و 17 درصد رسانیده شد و در بستههای نانو در دماهای 5، 15، 25 و 35 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. نمونهبرداری از بذرها در فواصل زمانی معین، بسته به شرایط نگهداری انجام گرفت و درصد بذر جوانه زده، ضرایب معادله و رابطه سیگما با رطوبت و دما تعیین گردید و پس از تجزیه و تحلیل پروبیت نمودارهای مربوط به هر شرایط رسم گردید. کمترین سطح زوال بذر در دمای 5 درجه سانتیگراد با رطوبت محتوی بذر 5% بود که بعد از هشت ماه انبارداری، جوانهزنی از 98% به 94% کاهش یافت. بیشترین زوال بذر در دمای 35 و 25 درجه سانتیگراد با رطوبت محتوی بذر 17% بود. مقدار ضرایب حیات KE، CW، CH و CQ بهترتیب 93/2، 51/0 ، 019/0 و 00031/0 بود. نتایج نشان داد که با افزایش رطوبت بذر و دما در طی انبارداری، درصد زندهمانی بذر کاهش مییابد.
دما
رطوبت
زوال بذر
طول عمر بذر و معادله بقای بذر
2018
11
22
49
57
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68505_84138acc766ca4fe7cc65fc5e4b085a0.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
اثر تاریخ کاشت و تنش آبی بر عملکرد و برخی صفات زراعی سه هیبرید ذرت شیرین
آسیه
دهقانی
سیدعبدالرضا
کاظمینی
خدیجه
علیجانی
به منظور ارزیابی تاثیر تاریخ کاشت و تنش آبی بر عملکرد و برخی صفات زراعی سه هیبرید ذرت شیرین، آزمایشی به صورت اسپلیت نواری با سه تکرار در دو سال زراعی 92 و 93 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل ترکیبی از تاریخ کاشت (15 خرداد به عنوان تاریخ کاشت به موقع و 5 تیرماه به عنوان کشت دوم) و تنش آبی (آبیاری نرمال و قطع آبیاری از ابتدای ظهور رشتههای ابریشمی) و فاکتور فرعی شامل سه هیبرید ذرت شیرین KSC403su،Passion و Signet بود. تاخیر در تاریخ کاشت و تنش آبی بطور معنیداری باعث کاهش عملکرد بلال و اجزای آن، ارتفاع بوته، طول بلال و عملکرد علوفه در هر سه هیبرید ذرت شیرین گردید. در شرایط آبیاری نرمال و تاریخ کاشت به موقع، هیبرید KSC403su بیشترین عملکرد بلال تر، علوفه و کنسروی را به خود اختصاص داد و نسبت به دو هیبرید دیگر برتری داشت. بیشترین درصد کاهش عملکرد در برهمکنش تنش آبی در تاریخ کاشت به موقع در هیبرید KSC403su (45 درصد) به دست آمد. در تاریخ کاشت دوم، هیبرید Signet با 44 درصد کاهش عملکرد بیشترین افت را در شرایط تنش آبی نشان داد در حالی که کمترین افت عملکرد در هیبرید Passion مشاهده شد. بنابراین به نظر میرسد که با توجه به شرایط کمبود آب در استان فارس، کشت هیبریدPassion ضمن کاهش مصرف آب، میتواند به عنوان هیبرید مناسب در منطقه قابل توصیه باشد.
عملکرد بلال تر
عملکرد علوفه
تاخیر در کاشت و کمبود آب
2018
11
22
57
70
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68896_450f1d338b6899516ff930d905ec06a5.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
ببرخی رفتارهای جوانهزنی بذور دو گونه خردل تحت تأثیر دما، عمق کاشت و دوره غرقاب
کمال سادات
اسیلان
تمام مراحل این تحقیق در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1396 اجرا شد. قبل از شروع آزمایشها بذور دو گونه خردل وحشی (Sinapis arvensis) و سفید (S. alba) در هنگام رسیدگی (اواخر بهار و اوایل تابستان) سال زراعی 1395-1394 از مناطقی در استان آذربایجان شرقی و خوزستان جمعآوری و تا زمان آزمایش به مدت هفت ماه نگهداری شدند. این تحقیق شامل سه آزمایش بود. همه آزمایشها دو فاکتوری بوده و به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شدند. در همه آزمایشها یکی از فاکتورها گونه خردل بود. در آزمایش اول فاکتور دوم شامل هشت دما از 5 تا 40 درجه سانتیگراد بود. در آزمایش دوم فاکتور دوم 13 عمق کاشت از 5/0 سانتیمتر تا 6 سانتیمتر بود. در آزمایش سوم فاکتور دوم شامل شش دوره غرقاب از 0 تا 35 روز بود. نتایج آزمایش نشان داد که در اکثر دماها، عمقها و دورههای غرقاب جوانهزنی خردل وحشی بیشتر از خردل سفید بود که دلیل آن احتمالا اندازه بزرگتر بذر این گونه است. شروع جوانهزنی خردل از 4 تا 5 درجه سانتیگراد (دمای پایه) بوده و در دماهای 25 تا 30 درجه سانتیگراد به حداکثر خود رسید (دمای مطلوب) و پس از آن جوانهزنی در دمای 40 تا 45 درجه سانتیگراد (دمای ماکزیمم یا سقف) متوقف شد. با افزایش عمق درصد و سرعت سبزشدن هر دو گونه خردل کاهش یافت. با افزایش دوره غرقاب درصد جوانهزنی، طول گیاهچه و وزن گیاهچه هر دو گونه خردل کاهش یافت.
علف هرز
مدل حرارتی
زمان
رطوبت
2018
11
22
71
81
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_68898_1fba520b60a387f0eef77b785efcf7a3.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
مقایسه توابع توزیع احتمال در مدلهای زمانگرمایی جهت مدلسازی جوانهزنی کلزای بهاره به دما
ابوالفضل
درخشان
عبدالمهدی
بخشنده
سید عطاالله
سیادت
محمدرضا
مرادی تلاوت
یهرام
اندرزیان
مدلهای مبتنی بر مفهوم زمانگرمایی ابزار مفیدی برای پیشبینی جوانهزنی بذر در رابطه با زمان و دما هستند. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد، مدل جوانهزنی-گرمایی بر مبنای هفت تابع توزیع احتمال (لجستیک، ویبول، گامبل، لوگلجستیک، نرمالمعکوس، لوگنرمال و گاما) توسعه یافت و دورههای زمانی جوانهزنی پیشبینیشده توسط این مدلها برای دو رقم کلزای بهاره (RGS003 و ساریگل) با خروجیهای مدل جوانهزنی-گرمایی نرمال مقایسه شد. آزمون جوانهزنی برای هر رقم در 11 دمای ثابت 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 33، 34، 35 و 36 درجه سانتیگراد انجام شد. نتایج نشان داد که مدل زمانگرمایی لوگنرمال برازش بهتری به دورههای زمانی جوانهزنی هر دو رقم RGS003 (AICc= -1173) و ساریگل (AICc= -1180) داشت. بر اساس خروجیهای این مدل، دمای پایه برای جوانهزنی ارقام RGS003 و ساریگل بترتیب 85/5 و 60/5 درجه سانتیگراد برآورد شد. زمانگرمایی زیر حد بهینه برای شروع جوانهزنی ارقام RGS003 و ساریگل به ترتیب 40/118 و 00/120 درجه سانتیگراد ساعت و زمانگرمایی مورد نیاز برای تکمیل جوانهزنی این ارقام در دماهای بیشتر از حد بهینه بترتیب 07/29 و 47/31 درجه سانتیگراد ساعت پیشبینی شد. هر دو رقم کلزا در دمای فراتر از 17/33 درجه سانتیگراد بازدارندگی گرمایی جوانهزنی نشان دادند. ضرایب برآورد شده در این آزمایش میتوانند در مدلهای شبیهسازی جوانهزنی سایر ارقام کلزا نیز استفاده شوند.
بازدارندگی گرمایی
توزیع لوگنرمال
دمای کاردینال
مدل جوانهزنی-گرمایی
2018
11
22
81
98
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69036_19e295e7d04b619698adeae544fb577f.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات مهم فیزیولوژیک در ژنوتیپهای سویا
سید حمید
یاهوئیان
محمدرضا
بی همتا
حمید رضا
بابایی
میترا
محمدی بازرگانی
به منظور بررسی اثرات تنش خشکی روی عملکرد و صفات مرتبط با رشد در سویا، تعداد10 ژنوتیپ سویا در دو آزمایش جداگانه آبیاری نرمال و تنش50% کاهش آب خاک نسبت به نقطه ظرفیت زراعی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در کرج در سال 1394 کشت گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثرات متفاوتی بر روی صفات مورد مطالعه داشت، به طوریکه بیشترین افزایش مربوط به درصد غلاف پوک و بیشترین کاهش در عملکرد تک بوته و تعداد دانه بود. همچنین، صفات فاصله اولین غلاف از سطح زمین، تعداد دانه، تعداد گره نیز خسارت شدیدی از تنش خشکی دیدند. کاهش دوره پرشدن دانه و عملکرد در ژنوتیپهای مقاوم غیرمعنیدار ولی در ژنوتیپهای حساس معنیدار بود. از طرفی درصد غلافپوک و کاهش اشباع نسبیآب افزایش معنیداری در ژنوتیپهای حساس نشان دادند. نتایج به دست آمده نشانداد که ژنوتیپها از لحاظ محتوی رنگیزه واکنش متفاوتی بروز دادند. هر چند تنش به طور میانگین محتوی رنگیزه را افزایش داد، اما ژنوتیپهای مقاوم کاهش غیرمعنیدار و ژنوتیپهای حساس افزایش معنیداری را در این صفات نشان دادند.
سویا
تنش خشکی
کاهش اشباع نسبی(RSD%)
رنگیزه های فتوسنتزی
2018
11
22
99
108
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69056_84f4132d8fe9f28b5083a4fb2423fe34.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
برخی پاسخهای بیوشیمیایی لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) به کنه تارتن دو نقطهای (Tetranychus urticae Koch)
ماریه
شوروئی
عبدالهادی
حسین زاده
رضا
معالی امیری
حسین
الهیاری
القای مقاومت در دو رقم مقاوم و حساس (به ترتیب، ناز و اختر) لوبیا نسبت به آلودگی کنه تارتن دونقطهای، Tetranuychus urticae Koch (Acari; Tetranychidae)، مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه صفات محتوای فنل کل، مالون دیآلدئید، ظرفیت آنتی اکسیدانی، و فعالیت آنزیمهای دفاعی گیاه )گایاکول پراکسیداز (GPX) و آسکوربات-پراکسیداز((APX) در گیاه غیر آلوده (شاهد)، و آلوده (1، 3 و 5 روز پس از آلودگی) اندازهگیری شد. مقادیر فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی رقم ناز (بیشینه: 8/0 و 67/53، به ترتیب) نسبت به اختر بیشتر بود، اما محتوای مالوندیآلدئید در رقم ناز پایین بود. همچنین، رقم ناز فعالیت آنزیمی بیشتری (GPX: 29/37 و APX 87/21) را نسبت به رقم اختر نشان داد. نتایج حاکی از این بودهاند که آنزیمهای دفاعی گیاه مانند GPX و APX در مقاومت لوبیا نسبت به T. urticae دخیلند. بنابراین افزایش فعالیت GPX و APX همراه با تجمع فنل کل،مقاومت گیاه را نسبت به T. urticae افزایش می-دهد.
"آنزیمهای دفاعی"
"متابولیتهای ثانویه"
"کنه تارتن دو نقطهای"
"لوبیا"
2018
11
22
109
119
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69057_1898f4788de0b5238036e4ac2333e02f.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
بررسی روابط متقابل میان صفات در ژنوتیپهای گندم با استفاده از روش بایپلات
امیر
قلی زاده
حمید
دهقانی
اشکبوس
امینی
امیدعلی
اکبرپور
تنش شوری یکی از تنشهای غیرزنده مهم در مناطق خشک و نیمهخشک از جمله ایران میباشد. تنوع بالایی میان ژنوتیپهای گندم نان ایرانی از نظر تحمل به شوری مشاهده شده است. در این تحقیق برای مطالعه روابط متقابل میان صفات مختلف و همچنین ارزیابی عملکرد ژنوتیپهایگندم از روش بایپلات استفاده شد. در این مطالعه 110 ژنوتیپ گندم نان در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری، در دو شرایط بدون تنش و تنش شوری مورد ارزیابی قرار گرفتند. شوری آب آبیاری در شرایط بدون تنش و تنش شوری به ترتیب 2 و 10 دسیزیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت همبستگی مثبت بالایی با عملکرد دانه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش شوری داشتند. بنابراین بنظر میرسد که عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت میتوانند بعنوان معیارهای مناسب برای انتخاب ژنوتیپهای با عملکرد بالا در شرایط بدون تنش و تنش شوری مورد استفاده قرار گیرند. در این تحقیق در بین 110 ژنوتیپ گندم نان مورد بررسی، لاینهای امیدبخش پیشرفته Salt22، Salt29 و Salt30 بعنوان متحملترین ژنوتیپها به تنش شوری شناسایی شدند که میتوان میتوان در مناطق شور و بعنوان والدین برای بهبود ژرمپلاسم گندم برای تحمل به شوری در برنامههای اصلاحی استفاده نمود.
بایپلات
شوری
عملکرد
گندم
همبستگی
2018
11
22
121
1336
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69069_f4b0a0108547c6870b9413bfa15ebbf1.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
ارزیابی تولید علوفه در کشت مخلوط ذرت: سویا و ارزن مرواریدی: سویا
سید محمد باقر
حسینی
احمد
ثباتی
مصطفی
اویسی
به منظور یافتن جایگزینی برای کشت خالص تابستانهی ذرت علوفهای (Zea mays)، سیستمهای کشت مخلوط ارزن مرواریدی (Pennisetum glaucum): سویا (Glycine max) (P:G) و ذرت: سویا (Z:G) و آرایشهای کشت جایگزینی (XXG، XXGG و XGG) و افزایشی (X%100G%25، X%100G%50 و X%83G%67) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی سالهای 1391 و 1392 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، در کرج بررسی شد (G و X بترتیب: سویا و گیاه غلات شامل ذرت، Z یا ارزن، P). نتایج نشان داد که عملکرد علوفهی غلات و علوفهی مخلوط در Z:G از P:G به میزان چشمگیری بیشتر بود. غلات در کشت مخلوط جزء غالب بودند و غالبیت ذرت بیشتر از ارزن بود. سیستم و آرایش کشت مخلوط بر کل نسبت برابری زمین (LER) اثر معنیداری نداشت. بیشترین LER، 1.15 در P%100G%25 سال 1392 و 1.07 در Z%83G%67 سال 1393 بدون احتساب چین دوم ارزن و 1.10 در PGG با داده های مجموع دو چین ارزن در سال 1393 ثبت شد. در X%83G%67، با وجود تراکم 83 درصد غلات نسبت به کشت خالص، LER برای ذرت 0.95 ولی برای ارزن 0.70 بود. در جمعبندی کلی، آرایشهای افزایشی با درصد کمی سویا و یا با کاهش مختصری در سهم غلات، برای نیل به مقادیر بالاتر LER پتانسیل بیشتری داشتند. از این رو کشت مخلوط، بویژه آرایش افزایشی، میتواند جایگزینهایی مناسب برای کشت خالص در تولید علوفه با کیفیت دلخواه و افزایش تنوع در اکوسیستم و همسو با پایداری فراهم نماید.
نسبت برابری زمین جزء
آرایش کشت
جایگزینی
افزایشی
2018
11
22
137
150
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69159_dd5a5525f240f8be0c2ceb502611309f.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
بررسی مقاومت ژنوتیپهای بومی گندم نان نسبت به بیماری سفیدک پودری
مهدی
زهراوی
محمد رضا
منصوریان
حسین
عظیمی
محمدعلی
دهقان
ناصر
اللهیاری
رمضانعلی
علی تبار
تعداد 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران برای مقاومت به بیماری سفید پودری در شرایط مزرعه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش مزرعهای در سه کانون آلودگی ساری، گرگان و مغان تحت آلودگی طبیعی انجام گرفت و واکنش ژنوتیپها در مرحله گیاه بالغ ارزیابی شد. به منظور انجام ارزیابی در مرحله گیاهچهای، جدایههای عامل بیماری از مناطق آلودگی جمعآوری گردیده و با استفاده از ارقام افتراقی، پاتوتیپ آنها تعیین شد. نتایج نشان داد که متوسط سطح مقاومت ژنوتیپها نسبت به بیماری در ساری و گرگان، مشابه و پایینتر از مغان بود. در مجموع 10 پاتوتیپ متفاوت شناسایی گردید که همگی برای ژنهای مقاومت Pm3a، Pm3c، Pm3g، Pm4a، Pm5، Pm6، Pm8 و Pm2 دارای فاکتور بیماریزایی بودند. ارقام Shamrock (با ژن مقاومت ناشناخته)، Normandie (Pm1+ Pm2+ Pm9)، Axona (Pm2+Pm3d+Mld)، Maris Dove (Mld+Pm2) و Wembley (Pm12) در برابر همه پاتوتیپها، واکنش مقاومت نشان دادند. ژنوتیپهای 8 و 12 در برابر تمام پاتوتیپها مقاوم بودند. الگوی واکنش ژنوتیپ 7 مشابه با رقم افتراقی Transfed بود و لذا وجود ژن مقاومت Pm7 در آن احتمال داده شد. ژنوتیپهای 4 و 11 در مرحله گیاه بالغ بصورت مقاوم یا نیمه مقاوم ظاهر شدند ولی در مرحله گیاهچهای در برابر تمام پاتوتیپها حساس بودند و به عنوان ژنوتیپهای دارای مقاومت گیاه بالغ شناسایی شدند. نتایج این تحقیق منجر به شناسایی انواع مقاومت گیاهچهای و گیاه بالغ با ترکیبات ژنی متفاوت در ژنوتیپها مورد ارزیابی شد که در برنامههای اصلاحی قابل استفاده میباشد.
ژرمپلاسم
بانک ژن
تخمین ژنی
اجزاء مقاومت
2018
11
22
151
165
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69365_3a1a2443f4f1f160f7ffd27a8d008f69.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
تأثیر تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد بر برخی شاخصهای جوانهزنی، بیوشیمیایی و محتوای برخی عناصر رازیانه (Foeniculum vulgare L.) تحت تنش شوری
علی
مرادی
معصومه
حسینی مقدم
رامین
پیری
با توجه به توسعه کشت گیاهان دارویی و روند افزایش اراضی شور و همچنین اهمیت روزافزون کاربرد کودهای زیستی در راستای نیل به کشاورزی پایدار، مطالعه حاضر جهت بررسی واکنش شاخصهای جوانهزنی و بیوشیمیایی گیاه رازیانه به تلقیح با باکتریهای محرک رشد در شرایط تنش شوری اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار با تلقیح بذور با باکتری در 5 سطح (PF2 و PF56 از سودوموناس فلورسنس، باسیلوس سابتیلیس، ازتوباکتر و عدم تلقیح) و تنش شوری در سه سطح (صفر، 4- و 8- بار) در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1395 انجام شد. نتایج نشان داد که تنش شوری صفات محتوای پروتئین محلول، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز، فسفر گیاهچه، پتاسیم گیاهچه، درصد جوانهزنی، صفات شاخص وزنی و طولی بنیه را کاهش داد و محتوای سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم گیاهچه را افزایش داد. در هر سه سطح تنش شوری به ترتیب بیشترین و کمترین درصد جوانهزنی از بذرهای تلقیح شده با PF2 و بذرهای تلقیح نشده بهدست آمد. در تنش 8- بار بیشترین پروتئین محلول (841/0 میلیمول بر گرم وزن تر بذر) و کمترین نسبت سدیم به پتاسیم (674/0 درصد) از سویه PF2و کمترین پروتئین محلول (531/0 میلیمول بر گرم وزن تر بذر) و بیشترین نسبت سدیم به پتاسیم (081/1درصد) از تیمار بدون تلقیح بدست آمد. به طور کلی تیمارهای زیستی از طریق افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانت و حفظ تعادل عناصر در بذر و گیاهچه در بهبود جوانهزنی گیاه رازیانه در شرایط تنش شوری مؤثر بود.
آنزیمهای آنتیاکسیدانت
باکتریهای محرک رشد
تنش شوری
گیاه دارویی
2018
11
22
167
183
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69366_f01b94aa0b6c0b850972d8ac290b2a79.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
بررسی مقاومت به جوانهزنی بذر قبل از برداشت در ارقام برنج Oryza sativa L.
فاطمه
منصورپور
سید محمدرضا
احتشامی
المیرا
محمدوند
حمید
درستی
بهمنظور ارزیابی و شناسایی ارقام مقاوم به جوانهزنی قبل از برداشت، 20 رقم برنج شامل 16 رقم بومی و چهار رقم اصلاح شده در آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1393 در مزرعه شخصی واقع در روستای للهوجهسر در بخش بندرکیاشهر استان گیلان کشت شدند. صفات تاریخ خوشهدهی، تاریخ گلدهی و مرحله رشدی زادکس 92 در مزرعه یادداشتبرداری شد. خوشهها در مرحله زادکس 92 برداشت و رطوبت بذر بلافاصله پس از برداشت اندازهگیری شد. ارزیابی جوانهزنی روی خوشه توسط دو روش غربال شامل نمره جوانهزنی (Sprouting Score) و شاخص جوانهزنی (Sprouting Index) تحت شرایط آزمایشگاهی انجام شد. سپس صفات مرتبط با آن از قبیل خواب بذر، طول دوره پسرسی و فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و میزان پروتئین جنین در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. در هر دو روش ارقام با سطوح بالای خواب بذر نسبت به جوانهزنی روی خوشه مقاومت بالایی نشان دادند. کلیه ارقام مورد بررسی از نظر تمامی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دانه برنج دارای اختلاف معنیدار بودند. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنیداری بین نمره جوانهزنی و شاخص جوانهزنی با فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و همبستگی منفی و معنیداری بین این دو صفت با شاخص خواب بذر (شدت خواب) و ضریب رگرسیون دوره پسرسی (دوام خواب) وجود دارد. همچنین اختلاف معنیداری بین میزان پروتئین جنین بذر رقم دارای خواب و بدون خواب در مراحل اولیه جذب آب و تحت تیمارهای حرارتی مشاهده شد. براساس تجزیه کلاستر ارقام در سه گروه قرار گرفتند.
آلفاآمیلاز
پروتئین
خواب بذر
شاخص جوانهزنی
نمره جوانهزنی
2018
11
22
185
201
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69419_feb9cbadadc9687de59d5040d874e05c.pdf
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2008-4811
1397
49
3
خصوصیات کمی و کیفی علوفه اسپرس (Onobrychis viciifolia) تحت رژیمهای مختلف آبیاری و تغذیهای
مهرداد
کرمی
علی
مختصی بیدگلی
مجید
آقاعلیخانی
این آزمایش با هدف بررسی اثر سیستم تغذیه و آبیاری بر خصوصیات رشدی و کیفیت علوفه اسپرس به صورت فاکتوریل خرد شده در زمان و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. ترکیب فاکتوریلی از کود (ورمیکمپوست، اوره و بدون مصرف کود)، آبیاری نشتی به روش معمولی و یک در میان، دور آبیاری 6، 12 و 18 روزه به عنوان عوامل اصلی در دو چین به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. بیشترین عملکرد علوفه خشک در چین اول با کاربرد کود ورمیکمپوست در روش آبیاری معمولی 12 و 6 روزه حاصل شد. بالاترین وزن خشک برگ و ساقه با کاربرد ورمیکمپوست در آبیاری معمولی شش روزه مشاهده شد. بیشترین مقادیر دیوارسلولی با 34 درصد و پتاسم با 8/3 درصد در چین اول حاصل شد. بیشترین پروتئین خام با 9/21 درصد در چین دوم با مصرف ورمیکمپوست و آبیاری معمولی ثبت شد. فسفر نیز تحت تاثیر اثرمتقابل چهار گانه چین در کود در روش آبیاری در دور آبیاری معنیدار شد. به نظر میرسد که مصرف کود ورمیکمپوست میتواند اثر کم آبیاری را برای اسپرس تعدیل کند و در شرایطی که هیچ کودی مورد مصرف نشود اختلاف بین رژیمهای آبیاری از نظر عملکرد معنیدار نیست. از سویی دیگر استفاده از آبیاری یک درمیان و دورهای بالای آبیاری بخصوص در چین اول با توجه به شرایط آب و هوایی، مقرون به صرفه بودن و اختلاف کم با سایر رژیمهای آبیاری میتواند مورد بررسی و عمل قرار گیرند.
علوفه
چین
ورمیکمپوست
تعداد آبیاری
2018
11
22
203
216
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_69469_0d8e32434b55a16dbfe11a864c0fa3c9.pdf