TY - JOUR ID - 90355 TI - ارزیابی توان اکولوژیک کشاورزی استان البرز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - بهرامی, منیره AU - سرمدیان, فریدون AU - پذیرا, ابراهیم AD - دانشجوی دکتری مدیریت منابع خاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران AD - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، کرج AD - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 54 IS - 2 SP - 165 EP - 178 KW - آمایش سرزمین KW - پتانسیل منابع ارضی KW - سیستم‌های مکان-مبنا KW - کاربری کشاورزی KW - ماتریس مقایسه زوجی DO - 10.22059/ijfcs.2022.325686.654834 N2 - ارزیابی دقیق از منابع و توان اکولوژیک اراضی، موجب ارتقاء بهره­ برداری صحیح از اراضی می­شود. این مطالعه با هدف شناسایی و مدل­سازی منابع اکولوژیکی اراضی کشاورزی استان البرز انجام شد. برای تهیه­ ی نقشه توان اکولوژیک، لایه‌های منابع اکولوژیکی مؤثر در کاربری­های زراعت آبی، دیم، باغ و درختکاری طبق روش پارامتریک و سپس محاسبه ضریب اهمیت هر معیار با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و مقایسه زوجی معیارها تعیین شد. نقشه رقومی توان اکولوژیکی کشاورزی بر اساس وزن­دهی و تلفیق نقشه­ ی معیارها به همراه لایه­ های اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شد. نتایج نشان داد که 6/22 درصد از اراضی دارای توان مناسب زراعت آبی هستند. همچنین، 70699 هکتار از اراضی برای باغ و درختکاری مناسب هستند که در مقایسه با سطح زیر کشت فعلی (33971 هکتار) 47% (معادل 36728 هکتار) بالاتر است که این مقدار در حال حاضر تحت کاربری دیگری قرار دارد. توان اکولوژیک استان برای زراعت دیم 9064 هکتار برآورد شد که در حال حاضر بدون توجه به توان اراضی، 20097 هکتار از اراضی زیر کشت دیم است. با­توجه ­به نتایج حاصل از این پژوهش، حدود 70 درصد از اراضی استان البرز دارای توان اکولوژیک کشاورزی هستند. این درصورتی است که بین کاربری فعلی و توان اکولوژیکی تطابق و همخوانی وجود ندارد. بیش‌ترین عدم تطابق آن‌ها در شهرستان‌ اشتهارد در کاربری زراعت آبی و در شهرستان­های ساوجبلاغ و نظرآباد در کاربری باغ و درخت‌کاری به چشم می‌خورد. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_90355.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_90355_f6c3f5c58999be21a3498c448f4427ab.pdf ER -