TY - JOUR ID - 89873 TI - تأثیر پوترسین بر عملکرد و برخی پارامترهای فیزیولوژیک گندم در واکنش به تنش کم‌آبی JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - جهانبخش گده کهریز, سدابه AU - خیری سیس, میلاد AU - رئیسی ساداتی, سیده یلدا AD - استاد گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران AD - دانش آموخته بیوتکنولوژی کشاورزی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران AD - دانشجوی دکترای ژنتیک مولکولی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 53 IS - 4 SP - 16 EP - 29 KW - پلی­ آمین KW - فلورسانس KW - گندم KW - محلول­پاشی KW - وزن هزار دانه DO - 10.22059/ijfcs.2022.329821.654849 N2 - تــنش خشــکی یکی از مهــم­تــرین عوامــل محیطــی دخیل در کــاهش رشــد و عملکــرد گندم است و با اختلال در فرآیندهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک، باعث بروز خسارات فراوانی می­شود. از طرف دیگر، پوترسین به­عنوان یک محرک رشدی و با خاصیت آنتی­اکسیدانی در گیاه، می­تواند اثرات مخرب ناشی از تنش کم­آبی را مهار کند. به­این منظور، آزمایشی به­صورت فاکتوریل و برپایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورها شامل تنش کم­آبی (شاهد، 85 درصد و 65 درصد ظرفیت زراعی)، ارقام گندم (کوهدشت، زاگرس، گنبد و لاین­های23، 24، 25، 27، 28، 39 و 40) و پوترسین (عدم کاربرد، 088/0 گرم در لیتر و 178/0 گرم در لیتر) بود. محلول­پاشی پوترسین در مرحله سه برگی گیاه انجام شد و یک روز بعد، تنش کم­آبی به­مدت یک هفته اعمال شد. مقایسه میانگین­ها نشان داد که تنش کم­آبی موجب کاهش شاخص کلروفیل برگ، F0، Fm، Fv/Fm، طول ساقه و نیز عملکرد دانه (تعداد دانه و وزن دانه) در برخی از ژنوتیپ­های مورد مطالعه شد، ترکیب تیماری پوتریسین با غلظت 088/0 گرم بر لیتر و تنش خشکی، موجب بهبود شاخص کلروفیل (16/28 درصد) و میزان فتوسیستم دو (54/10 درصد) نسبت به شرایط کنترل شد. همچنین دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه­ای، ژنوتیپ­های مورد مطالعه را در شرایط تنش کم­آبی و محلول­پاشی پوترسین در سه گروه قرار داد. به­طورکلی، تغذیه برگی پوترسین با غلظت 088/0 گرم بر لیتر در بهبود سیستم فتوسنتزی و ایجاد تحمل گیاه گندم در برابر تنش کم­آبی موثرتر و قابل توصیه می­باشد. در بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه، کوهدشت، زاگرس و لاین­ 27 به­دلیل سیستم فتوسنتزی تقویت یافته با پوترسین و به­دنبال آن بهبود عملکرد دانه، به تنش کم­آبی متحمل­تر بودند. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_89873.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_89873_2a78834a3f2e8f7b051d6acd15b6723f.pdf ER -