TY - JOUR ID - 88204 TI - بررسی کاربرد قارچ همزیست میکوریز و سوپر جاذب رطوبتی بر صفات رشد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای تحت شرایط تنش آبی JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - پرویزی, خسرو AU - فرنیا, امین AU - قادری, محمد کریم AD - دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران AD - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد AD - کارشناس ارشد زراعت، سازمان جهاد کشاورزی همدان Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 53 IS - 2 SP - 69 EP - 79 KW - بهره­وری KW - دانه ذرت KW - کم آبیاری KW - کود زیستی KW - ماده جاذب آب DO - 10.22059/ijfcs.2021.322655.654823 N2 - با هدف بررسی اثرات قارچ میکوریز و سوپر جاذب رطوبتی بر صفات رشد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای تحت شرایط تنش آبی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در استان همدان در سال زراعی 1398به اجرا درآمد. تیمارهای کم آبیاری شامل آبیاری نرمال (آبیاری در پتانسیل آب خاک 3- بار)،‌ تنش متوسط (آبیاری در پتانسیل آب خاک 7- بار) و تنش شدید (آبیاری در پتانسیل آب خاک 11- بار) به‌عنوان عامل اصلی و کود زیستی میکوریز، پلیمر سوپر جاذب و ترکیب آن‌ها به همراه تیمار عدم مصرف میکوریز و سوپرجاذب به‌عنوان عامل فرعی به‌صورتدر نظر گرفته شدند. صفات ارتفاع بوته،‌ شاخص سطح برگ،‌ طول و محیط بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف،‌ وزن 100 دانه، عملکرد دانه وزیستی و شاخص برداشت به‌صورت معنی‌داری تحت تأثیر کاربرد سوپرجاذب و میکوریز قرار گرفتند. با اعمال کم آبیاری و نیز به موازات افزایش تنش آبی، صفات رشد و عملکرد کاهش پیدا کرد، اما این کاهش در شرایط تلقیح با میکوریز و با کاربرد سوپر جاذب به‌طور معنی‌داری کمتر بود. بیشترین عملکرد دانه (33/10 تن در هکتار) به تیمار 100 درصد نیاز آبی و استفاده از کود میکوریز و سوپر جاذب و کمترین عملکرد دانه (25/4 تن در هکتار) به تیمار تنش شدید و عدم استفاده از قارچ میکوریز و سوپرجاذب تعلق داشت. در مجموع استقاده از میکوریز و سوپرجاذب رطوبتی در شرایط عدم اعمال تنش و آبیاری نرمال در ذرت، اثر قابل توجهی بر صفات رشد، عملکرد زیستی و عملکرد دانه نداشت، اما در شرایط تنش رطوبتی، اثرات معنی­داری بر صفات رشد و عملکرد دانه ایجاد کرد؛ ضمن این‌که با افزایش شدت تنش، این قابلیت افزایش یافت و با کاربرد توأم آن­ها نیز این اثرات تشدید شد.  UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_88204.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_88204_5cf1b2e9f782620e0277036e8232592b.pdf ER -