TY - JOUR ID - 84630 TI - بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke) در کشت بهاره و تابستانه تحت تنش شوری JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - دوازده امامی, سعید AU - دخانی, سهیلا AU - مرتضایی نژاد, فروغ AU - اله دادی, مرضیه AD - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان AD - کارشناس ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد خوراسگان اصفهان AD - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد خوراسگان اصفهان AD - دکتری، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 52 IS - 3 SP - 251 EP - 260 KW - ترکیبات اسانس KW - شوری آب KW - عملکرد زیستی KW - فصل کشت DO - 10.22059/ijfcs.2020.293886.654668 N2 - زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke) گیاهی یکساله‌ از خانواده Apiaceae است که مصارف دارویی، بهداشتی و صنعتی دارد. به‌منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری و تاریخ کشت بر برخی ویژگی­های این گیاه، آزمایشی به‌صورت طرح کرت­های خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در اصفهان به اجرا در آمد. کرت اصلی شامل دو تاریخ کاشت 23 اسفند ماه (کاشت بهاره) و 21 خرداد ماه (کاشت تابستانه) و کرت فرعی شامل سطوح مختلف آب شور (3/0(شاهد)، سه، شش و نه دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع گیاه (2/93 سانتی­متر) و عملکرد زیستی (7/1367 گرم در متر مربع) در سطح شوری شاهد و در فصل تابستان به‌دست آمد و حداکثر عملکرد بذر (230 گرم در متر مربع) به سطح شوری شاهد در فصل بهار اختصاص داشت. افزایش سطوح شوری، سبب کاهش ارتفاع گیاه، عملکرد زیستی و عملکرد بذر در واحد سطح شد. اثر متقابل شوری و فصل کشت بر صفات درصد اسانس و عملکرد اسانس اندام هوایی در واحد سطح معنی­دار نبود. تعداد ترکیبات شناسایی شده در اسانس اندام هوایی در کشت بهاره و تابستانه، به‌ترتیب 15 و 11 ترکیب بود. اثر شوری بر درصد اسانس بذر معنی دار نبود، اما بر عملکرد اسانس در واحد سطح معنی دار بود. تغییرات کیفیت اسانس در تیمارهای مختلف شوری از الگوی مشخصی پیروی نمی کرد. در مجموع و بر اساس نتایج، در شرایط مشابه این آزمایش، کشت بهاره زنیان نسبت به کشت تابستانه برتری دارد. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_84630.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_84630_4ecd469900d3f19300eb30821b0a64ba.pdf ER -