TY - JOUR ID - 80903 TI - مطالعه پاسخ‌های مرفوفیزیولوژیکی لاین‌های امیدبخش غله جدید و تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی به شوری در ایران JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - شاهسوند حسنی, حسین AU - رودباری, زهرا AU - محمدی نژاد, قاسم AU - اسماعیل زاده مقدم, محسن AD - دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز AD - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان AD - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان AD - دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 52 IS - 1 SP - 75 EP - 86 KW - تنش شوری KW - صفات فیزیولوژیک KW - صفات مرفولوژیک KW - گندم KW - لاین تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی KW - لاین تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم اولیه غیرایرانی DO - 10.22059/ijfcs.2020.285762.654628 N2 - پاسخ مرفوفیزیولوژیکی لاین‌های امیدبخش غله جدید تراریخت کرومووزمی تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی  (AABBDEb, 2n=6x=42)بعد از تریتیکاله و تریتوردیوم، با رقم گندم ایرانی روشن (AABBDD: والد پدری) و لاین امیدبخش تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم (AABBEbEb, 2n=6x=42) اولیه غیرایرانی (Ka/b)(Cr/b)والد مادری)، در شرایط خاک نرمال (EC=1ds/m) با آب نرمال (EC=0.8ds/m) و آب شور (EC=15ds/m)، به‌صورت دو طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج اندازه‌گیری صفات مورفولوژی (ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد پنجه کل و بارور، عملکرد دانه تک بوته، وزن هزار دانه و شاخص برداشت) و فیزیولوژی (محتوای نسبی آب، میزان سدیم، پتاسیم برگ و میزان کلروفیل) نشان داد که برای صفات مذکور، تفاوت معنی­داری بین لاین­ها وجود داشت. اثر متقابل شوری در ژنوتیپ نیز برای صفات مرفوفیزلوژیک لاین­های تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی معنی‌دار بود. کمترین کاهش در عملکرد، محتوای نسبی آب و کلروفیل تحت تنش شوری مربوط به لاین تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم اولیه غیرایرانی (Ka/b)(Cr/b) و لاین امیدبخش تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی حاصل از تلاقی امید ×(Ka/b)(Cr/b) و بیشترین کاهش در صفات مذکور متعلق به گندم ایرانی روشن بود. سه لاین امیدبخش تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم ثانویه حاصل از تلاقی‌های امید×  (Ka/b)(Cr/b)، نیک نژاد ×  (Ka/b)(Cr/b) و روشن × (Az/b) و همچنین لاین امیدبخش تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم اولیه غیر ایرانی (Ka/b)(Cr/b) بیشترین تحمل به شوری برای صفات فیزیولوژیک را از خود نشان دادند. بنابراین لاین تراریخت کروموزومی تریتی‌پایرم ثانویه ایرانی حاصل از تلاقی امید ×(Ka/b)(Cr/b) و والد مادری آن، دو کاندید مناسب برای تولید دانه و علوفه در مطالعات به زارعی در اراضی و آب­های متأثر از شوری ds/m15 می باشند. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_80903.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_80903_3ea0b44f89d3d722736c267bcb03f6fb.pdf ER -