TY - JOUR ID - 55854 TI - بررسی اثرات تنش اسمزی و سمیت یونی ناشی از شوری با استفاده از پاسخ های سریع فتوسنتزی گندم دوروم JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - راهنما, افراسیاب AU - مانز, رنا AU - جیمز, ریچارد AD - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز AD - استاد، مؤسسۀ تحقیقات علمی و صنعتی کشورهای مشترک‌المنافع (CSIRO)، کنبرا، استرالیا Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 46 IS - 3 SP - 519 EP - 527 KW - تنش اسمزی KW - فتوسنتز خالص KW - هدایت روزنه ای DO - 10.22059/ijfcs.2015.55854 N2 - شوری رشد گیاه را از طریق تنش اسمزی ناشی از وجود نمک در محیط اطراف ریشه و نیز سمیّت یونی ناشی از تجمع نمک در برگ­ها تحت تأثیر قرار می­دهد. ارزیابی ویژگی­های فتوسنتزی به عنوان روشی سریع و غیرتخریبی، توان بالایی برای بهبود بهره‌وری گیاه و تحمل به تنش دارد. به­منظور بررسی اثرات تنش اسمزی کوتاه‌مدت (45 دقیقه) بر ویژگی­های فتوسنتزی، چهار رقم­ گندم دوروم (به نام‌های کولتر، سکلاوی، کاندیکنز، برکولیا) با تحمل شوری متفاوت، در غلظت­های پایین 50 میلی­مولار کلریدسدیم و کلریدپتاسیم در آزمایشی گلدانی ارزیابی شدند. تبادلات گازی و به دنبال آن فتوسنتز بلافاصله با آغاز تنش اسمزی ناشی از هر دو تیمار (بهترتیب به میزان 10-15 و 3-5 درصد) کاهش یافتند، اگرچه با گذشت زمان میزان آنها تا حدودی ترمیم یافت. ویژگی­های فتوسنتزی بهطور مشابه به غلظت­های ایزواسمزی کلریدسدیم و کلریدپتاسیم پاسخ دادند. ارتباط بین غلظت سدیم برگ و پاسخ هدایت روزنه­ای هر چهار رقم، 45 دقیقه پس از رویارویی با هر دو نوع نمک نشان داد که هیچ تأثیر ویژه­‌ای از حضور سدیم در گیاه وجود ندارد. در مجموع به نظر می­رسد مهم­ترین عامل ایجاد پاسخ­های فتوسنتزی در استفاده از مواد اسمزی مختلف، در واقع فشاراسمزی ناشی از تنش در فضای اطراف ریشه‌ بوده است نه اینکه اثرات یونی ناشی از سمیّت سدیم باشد. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_55854.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_55854_7d1d613e41d8276dbfb45274b4cf90c4.pdf ER -