TY - JOUR ID - 22052 TI - اثر مقدار بذر بر صفات مهم زراعی در سه رقم کلزای زمستانه JO - علوم گیاهان زراعی ایران JA - IJFCS LA - fa SN - 2008-4811 AU - مصطفوی‌راد, معرفت AU - میر عبدالحق هزاوه ای, اکبر AD - Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 41 IS - 4 SP - 685 EP - 697 KW - انتقال مجدد KW - صفات زراعی KW - کلزا KW - مقدار بذر KW - همبستگی DO - N2 - به منظور ارزیابی اثر مقدار بذر بر صفات مهم زراعی سه رقم کلزای زمستانه، آزمایشی در طی سال های زراعی 86-1385 و 1387-1386 به صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. ارقام کلزا شامل اوکاپی (V1)، مودنا (V2) و لیکورد (V3) و مقدار بذر شامل 6 کیلوگرم درهکتار (S1)، 8 کیلوگرم درهکتار (S2) و10کیلوگرم درهکتار (S3) به ترتیب به عنوان فاکتورهای اصلی و فرعی بودند. نتایج نشان داد که ارقام کلزا از لحاظ کلیه صفات به جز میزان روغن دانه متفاوت بودند. لیکورد بیشترین عملکرد دانه (7/4213 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (07/31 درصد) و عملکرد زیست توده (4/13071 کیلوگرم در هکتار) را داشت. مقادیر بذر از نظر برخی صفات از قبیل تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در بوته، ارتفاع بوته، تعداد شاخه‎های فرعی، تعداد روز تا رسیدگی، عملکرد تک بوته و انتقال مجدد ماده خشک، تفاوت معنی‎داری داشتند. بیشترین عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک در مقدار 6 کیلوگرم بذر در هکتار به دست آمد. با افزایش مقادیر بذر، عملکرد دانه، اجزای عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک از اندام‎های هوایی گیاه به دانه کاهش یافت. کلزای رقم لیکورد در مقدار بذر 8 کیلوگرم در هکتار (88 بوته در مترمربع) بیشترین عملکرد دانه را داشت و در مقدار بذر 6 کیلوگرم در هکتار (66 بوته در مترمربع) بیشترین مقدار شاخص برداشت را دارا بود. همبستگی مثبت و معنی‎داری بین عملکرد دانه و بسیاری از صفات نظیر وزن هزار دانه، تعداد دانه در خورجین، تعداد خورجین در بوته، ارتفاع بوته، تعداد شاخه‎های فرعی، تعداد روز تا رسیدگی و طول دوره رسیدگی، میزان روغن، عملکرد روغن، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، عملکرد تک بوته و انتقال مجدد ماده خشک وجود داشت. همچنین همبستگی انتقال مجدد ماده خشک با تمامی صفات به جز تعداد روز تا خاتمه گلدهی و میزان روغن مثبت و معنی‎دار و با طول دوره گلدهی منفی و معنی‎دار بود. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‎رسد که کلزای رقم لیکورد و مقدار بذر 6 کیلوگرم در هکتار در شرایط اراک و مناطق مشابه قابل توصیه باشد. UR - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_22052.html L1 - https://ijfcs.ut.ac.ir/article_22052_9ae5c92f62fc3cca695aaa3e83c70ba6.pdf ER -