دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی تنوع مورفولوژیکی در جمعیتهای گندمهای وحشی Aegilops tauschii در ایران و واکنش آنها به نژاد A+134E134 زنگ زرد در مرحله گیاهچه
431
443
FA
راحله
قاسم زاده
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ghasemzadeh@mailinator.com
محمدرضا
بی همتا
0000-0003-0614-0963
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mrghanad@ut.ac.ir
منصور
امیدی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
omidi@mailinator.com
ولی اله
محمدی
استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mohammadi4@mailinator.com
محمد جعفر
آقایی
استادیار بانک ژن گیاهی ملی ایران، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج
aghaei2@mailinator.com
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جمعیتهای گندمهای وحشی Aegilops tauschii موجود در کلکسیون بانک ژن گیاهی ملی ایران که از مناطق مختلف کشور جمعآوری شده اند، تعداد 188 نمونه بر اساس صفات مورفولوژیک و 100 نمونه از این مجموعه برای ارزیابی مقاومت به نژاد بیماری زایA+134E134 زنگ زرد به ترتیب در مزرعه تحقیقاتی بانک ژن ملی گیاهی و گلخانه مؤسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر کرج، مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه خوشهای بر اساس ارزیابی صفات مورفولوژیک، جمعیتهای آجیلوپس تاوشی کلکسیون ایران را بر مبنای استانهای محل جمعآوری نمونهها در 2 گروه شامل نمونههای مرکز تنوع و حاشیه تنوع دستهبندی کرد. نمودار پراکنش نمونهها در فضای دو بعدی ایجاد شده توسط 2 عامل اول تجزیه به عاملها، نمونههای تاوشی و استرانگولاتا را از هم مجزا کرد ولی قادر به تفکیک نمونهها بر اساس منشأء جمعآوری آنها نبود. ضریب تغییرات فنوتیپی و شاخص تنوع فنوتیپی شانون به عنوان معیارهایی از تنوع ژنتیکی بر اساس صفات کمی و کیفی محاسبه شدند که صفات رنگ گلوم، تعداد دانه در سنبلچه و ارتفاع گیاه بالاترین تنوع را نشان دادند. آنالیز تابع تشخیص بر اساس صفات مورد مطالعه برای گروهبندی نمونهها در 2 زیرگونه تاوشی و استرانگولاتا انجام شد. نتایج ارزیابی جمعیتهای آجیلوپس تاوشی برای نژاد A+134E134 زنگ زرد نشان داد که 76% از جمعیتها در مرحله گیاهچه کاملاً مقاوم به این نژاد بودند.
آجیلوپس تاوشی,تجزیه خوشهای,زنگ زرد.,صفات مورفولوژیک
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23341.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23341_e0724a692e6000930dd90ed551b1e2f1.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
کاربرد نانو ذرات نقره در کنترل آلودگی میکربی و بازیابی گیاهچههای دابلد هاپلویید چغندر قند در شرایط این ویترو
445
452
FA
فرانک
روزبه
استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرج
fardalia2@yahoo.com
داریوش
داودی
استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج
davoudi@mailinator.com
اسلام
مجیدی
استاد پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، کرج
majidi@mailinator.com
در این تحقیق امکان بازیابی گیاهچههای دابلد هاپلویید آلوده و رو به اضمحلال حاصل از کشت تخمک با استفاده از نانوذرات نقره در کشت بافت گیاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. مقادیر متفاوت نانونقره (صفر، 50، 75، 100، و 125 پیپیام) در محیط کشت جامد MS استفاده شد و گیاهچههای دابلد هاپلویید آلوده با تیمار شستشوی اولیه و بدون انجام شستشو با محلول نانونقره، در تیمارهای مختلف واکشت گردیدند. از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار استفاده شد و پس از 30 روز تعداد گیاهچههای بازیابی شده مورد تجزیه تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو فاکتور پیش شستشو و کاربرد نانونقره اثر معنیداری بر کنترل آلودگی دارند. رفتار نانوذرات نقره در محیط کشت مایع و جامد متفاوت بوده و علاوه بر اثر ضدمیکربی آن تحت تأثیر ترکیب محیط کشت قرار گرفت. ضمن اینکه باکتریها حتی در غلظتهای 100 و 125 پیپیام نانونقره حذف نشدند اما از رشد و تکثیر آنها جلوگیری شد. به موازات افزایش غلظت نانونقره، یک افزایش خطی در نرخ بازیابی گیاهچههای دابلد هاپلویید آلوده مشاهده گردید. روند پوسیدگی گیاهچهها در غلظت 125 پیپیام نانوذرات نقره متوقف شده و بازیابی سبزینگی و تکثیر گیاهچهها در شرایط این ویترو با نرخ صددرصد اتفاق افتاد. چنین به نظر میرسد که تأثیر نانوذرات نقره صرفاً به علت خاصیت ضد میکربی نبوده و احتمال میرود در فرایندهای بیوشیمیایی و خصوصیات محیط کشت دخالت داشته باشد که نیاز به مطالعه و تحقیق بیشتر دارد.
آلودگی درون شیشهای,چغندرقند,کشت بافت.,نانونقره
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23342.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23342_18d18d67a6f049abf0f8ff9686519787.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
تأثیر تنش خشکی شدید پس از استقرار بوته روی خصوصیات مرفولوژیکی، کمی و کیفی 20 ژنوتیپ چغندرقند
453
646
FA
محمد
عبداللهیان نوقابی
دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند
noghabi2@yahoo.com
زهرا
ردایی الاملی
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
radaei@mailinator.com
غلامعباس
اکبری
دانشیار پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
ghakbari@ut.ac.ir
سید احمد
سادات نوری
دانشیار پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی چغندرقند تحت شرایط تنش خشکی شدید، تعداد 15 ژنوتیپ (O-Type) متحمل به خشکی همراه با 5 ژنوتیپ (شاهد) که 3 ژنوتیپ متحمل یک نیمه متحمل و یک حساس بودند در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 6 تکرار در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند واقع در کرج در سال 1387 مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنش خشکی شدید با قطع کامل آبیاری پس از مرحله استقرار بوتهها آغاز و تا پایان فصل رشد ادامه یافت. مکش رطوبتی خاک در عمق 0 تا 30 سانتیمتری در انتهای دوره تنش به حدود 4 مگاپاسکال رسید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر ژنوتیپها برای عملکرد ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک کل، وزن خشک ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی، عملکرد شکر، عملکرد شکر سفید، درصد قند و نیتروژن مضره معنیدار (P<0.01) بود. تحت شرایط تنش خشکی شدید این پژوهش، ژنوتیپهای G18 (7221-11-79) و G16 (7213-P.12) در بین شاهدها و ژنوتیپهای G4 (O-Type 9590) و G8
(O-Type 7617) در بین اتایپها از لحاظ تحمل به خشکی برتری قابل ملاحظهای نسبت به سایر اتایپها نشان دادند، لذا به عنوان ژنوتیپهای امید بخش از لحاظ تحمل به خشکی تشخیص داده شدند. نتایج همبستگی نشان داد که عملکرد شکر سفید با وزن خشک کل و وزن خشک ریشه بیشترین مقدار همبستگی مثبت را داشت. تجزیه رگرسیون خطی گام به گام نشان داد که چهار صفت: عملکرد ریشه، عیار قند، عملکرد شکر و درصد قند قابل استحصال بهطور معنیداری تغییرات عملکرد شکر سفید را توجیه میکند. نتایج تجزیه به عاملها مشخص نمود که عاملهای اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم 08/82% از تغییرات کل واریانس را توجیه مینماید. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای نیز چهار گروه را نشان داد.
تجزیه به عاملها,تنش رطوبتی,تنوع ژنتیکی.,غربال ژنوتیپها,لاین چغندرقند
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23343.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23343_954a7cbcff0c507fb8bf091889f155aa.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی شاخصهای تحمل تنش گرما در گندم
465
474
FA
محمد
مدرسی
استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
modarresi@mailinator.com
ولی اله
محمدی
استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mohammadi4@mailinator.com
عباسعلی
زالی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
zali@mailinator.com
محسن
مردی
دانشیار بخش ژنومیکس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
mardi3@mailinator.com
به دلیل پدیده گرم شدن جهانی در دهههای اخیر تبدیل به یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گندم در مناطق خشک و نیمه خشک شده در نتیجه، ایجاد ارقام متحمل به گرما را اجتنابناپذیر نموده است. به منظور بررسی شاخصهای تحمل گرما در گندم، 144 لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی کاز (متحمل) و مانتنا (حساس به گرما) به همراه دو والد و تعدادی از ارقام تجاری به مدت دو سال (86-1385 و 87-1386) در قالب طرح لاتیس مستطیل 13x12 در دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج فارس بوشهر (واقع در منطقه گرم-برازجان) در دو تاریخ کاشت طبیعی و تأخیری (تنش گرما) کشت شدند. ارتفاع گیاه، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در سنبله، طول دوره پر شدن دانه و وزن هزاردانه و عملکرد دانه صفات مورد اندازهگیری بودند. هشت شاخص تحمل تنش شامل شاخص حساسیت به تنش گرما (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین هندسی تولید (GMP)، میانگین حسابی (MP)، شاخص تحمل گرما (STI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص اندازه برتری (Pi) بر اساس عملکرد دانه و سایر صفات مرتبط با عملکرد تحت شرایط طبیعی و تنش گرما مورد محاسبه قرار گرفتند. بالاترین همبستگیهای حاصل با عملکرد تحت شرایط تنش مربوط به سه شاخص YI، GMP و STI بود که به ترتیب 1، 93/0 و 92/0 به دست آمدند. نتایج نشاندهنده همبستگی بالا و همجهت بین شاخصهای GMP، STI، P و MP با عملکرد در هر دو شرایط طبیعی و تنش بود. روند این همبستگیها برای شاخصهای مذکور در حالتی که بر اساس دوره پر شدن دانه و طول پدانکل محاسبه شدند نیز مشابه عملکرد به دست آمده بود که نشاندهنده اهمیت این دو صفت و شاخصهای مذکور جهت تشخیص ژنوتیپهای با عملکرد بالا در هر دو شرایط طبیعی و تنش و کارایی آنها در غربالگری تحمل گرما در گندم میباشد.
تنش گرما,دوره پر شدن دانه,شاخصهای تحمل,طول پدانکل.,عملکرد
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23344.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23344_c67299ef201cbf41d1081e473e07c1c8.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
تأثیر آللوپاتیک عصاره چاودار روی مؤلفههای جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه چند گونه علفهرز
475
483
FA
سیروان
بابایی
0000-0001-5084-2140
دانشجوی دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
s.babaei@uok.ac.ir
حسن
علیزاده
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ایرج
نصرتی
دانشجوی دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
nosrati@mailinator.com
مرجان
دیانت
دانشجوی سابق دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ma_dyanat@yahoo.com
زهرا
فرخی
دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
farokhi@mailinator.com
آللوپاتی از جمله ابزارهای موجود در مدیریت علفهای هرز میباشد که اخیراً به دلیل حرکت به سوی کشاورزی پایدار و کاهش مصرف علفکشها مجدداً مورد توجه قرار گرفته است. به منظور بررسی اثرات آللوپاتیک چاودار (Secale cereale L.) روی شش گونه علفهرز خارمریم (Silybum marianum (L.) Gaertn.)، چچم (Lolium rigidum Gaudin)، خونیواش (Phalaris minor Retz.)، خردلوحشی (Sinapis arvensis L.)، خرفه (Portulaca oleracea L.) و قدومهکوهی (Thlaspi arvense L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل (6*2) در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1387 در آزمایشگاه علوم علفهای هرز پردیس کشاورزی دانشگاه تهران انجام شد. عصاره حاصل از دو نوع اندام چاودار (اندام هوایی و ریشه) در شش غلظت مختلف (صفر، 25/6، 5/12، 25، 50 و 100 درصد) روی بذور گونههای مختلف علفهرز اعمال و صفات مربوط به درصد جوانهزنی، رشد ریشهچه و ساقهچه و وزن گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که غلظتهای پایین عصاره آبی چاودار اثر تحریک کنندگی داشته و موجب افزایش صفات اندازهگیری شده در برخی از علفهای هرز مورد بررسی در این آزمایش نسبت به شاهد (آب مقطر) شدند. در حالی که غلظتهای بالای عصاره آبی چاودار اثر بازدارندگی بیشتری داشته به طوریکه غلظت 100 درصد موجب کاهش بسیار شدید اغلب صفات اندازهگیری شده گردید. عصاره آبی اندام هوایی چاودار تأثیر منفیتری نسبت به عصاره ریشه بر روی همه صفات مورد بررسی، احتمالاً به دلیل مواد بازدارنده بیشتر داشت.
آللوپاتی,درصد جوانهزنی,عصاره آبی چاودار,علفهرز.
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23345.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23345_14ebf94f8f1ed2beb1ffd272b9942c45.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
تأثیر جداگانه و ترکیبی علفکشها بر روی علفهای هرز مزارع ذرت (Zea mays L.) در دو الگوی کشت تک ردیفه و دو ردیفه
485
493
FA
امین اله
قسام
دانشجوی کارشتاسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
aminzhdn246@gmail.com
حسن
علیزاده
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمدرضا
بی همتا
0000-0003-0614-0963
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mrghanad@ut.ac.ir
این تحقیق به منظور بررسی اثرات جداگانه و ترکیبی علفکشها بر روی علفهای هرز مزارع ذرت در دو الگوی کشت تکردیفه و دو ردیفه در سال 1387 در قالب آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، انجام گرفت. الگوهای کشت تکردیفه و دوردیفه به صورت جداگانه و به فاصله 12 متر از هم کاشته شدند. آزمایش به صورت بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مجموعاً با 11 تیمار، مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها عبارت بودند از: کاربرد علفکشهای آترازین، آلاکلر، نیکوسولفورون، فورام سولفورون، ریمسولفورون، آترازین+آلاکلر، نیکوسولفورون+فورام سولفورون، نیکوسولفورون+ ریمسولفورون، ریمسولفورون+ فورام سولفورون، شاهد عاری از علف هرز و شاهد آلوده به علف هرز در تمام طول فصل. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که مخلوط علفکشی آترازین+آلاکلر در غلظت بکار برده شده، تأثیر بیشتری از دیگر تیمارها برکاهش وزن خشک علفهای هرز داشت و تیمارهای نیکوسولفورون و فورام سولفورون در رتبههای بعدی قرار گرفتند. بهترین علفکش از خانواده سولفونیل اوره، از نظر تأثیر برکاهش وزن خشک علفهای هرز و افزایش عملکرد، نیکوسولفورون بود. فورامسولفورون و ترکیب نیکوسولفورون و فورامسولفورون نیز بعد از آن قرار گرفتند. الگوی کشت دو ردیفه نسبت به تکردیفه تأثیر بیشتری بر کاهش وزن خشک علفهای هرز و در نتیجه افزایش عملکرد ذرت داشت.
الگوی کشت,سولفونیل اوره,وزن خشک.
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23346.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23346_a1f5779a8e372f9ae47d7fb55390e028.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
ارزیابی فراوانی آللی و چندشکلی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته با مکانهای ژنی کنترلکننده کیفیت دانه در برنج
495
507
FA
نرجس
طبخ کار
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
narjes.tabkhkar@gmail.com
بابک
ربیعی
0000-0001-5432-4498
دانشیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
rabiei@guilan.ac.ir
عاطفه
صبوری
استادیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
sabouri@mailinator.com
در این تحقیق، فراوانی آللی و چندشکلی 27 نشانگر ریزماهواره پیوسته با مکانهای ژنی کنترلکننده کیفیت دانه در بین 47 رقم برنج متعلق به چهار گروه متفاوت شامل 21 رقم بومی ایرانی، 16 رقم اصلاحشده، 7 رقم IRRI و 3 رقم آپلند مورد ارزیابی قرار گرفت. میانگین شاخص اطلاعات چندشکل (PIC) و شاخص تنوع شانن به ترتیب برابر با 54/0 و 14/1 بهدست آمد. بیشترین تعداد آللهای چندشکل، PIC و شاخص شانن در کل جمعیت مربوط به نشانگر RM276 (کروموزم 6) بود. فراوانی آللی محاسبه شده در چهار گروه برنج مورد مطالعه، در تمامی نشانگرهای مطالعه شده تفاوت قابل ملاحظهای با یکدیگر داشتند. مقدار فراوانی آللی با اندازه آللها ارتباطی نشان نداد. تجزیه خوشهای به روش UPGMA و ضریب تطابق ساده، ارقام مورد مطالعه را به چهار گروه تقسیم کرد، بهطوری که در این گروهبندی ارقام با کیفیت مشابه و با تشابه ژنتیکی با هم گروهبندی شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تنوع ژنتیکی بالایی بین کلیه ژنوتیپهای مورد مطالعه و به خصوص بین ژنوتیپهای بومی برنج از نظر این جایگاههای ریزماهواره وجود دارد، بهطوری که میتوان از تنوع موجود برای اصلاح خصوصیات کیفی دانه به ویژه در لاینهای پرمحصول برنج استفاده نمود. به علاوه نشانگرهای ریزماهواره پیوسته با صفات کیفی دانه توانستند به خوبی ژنوتیپهایی با کیفیت دانه بالا را از سایر ژنوتیپها تفکیک نمایند. از این رو استفاده از این نوع نشانگرها به ویژه آنهایی که سودمندی بالاتری داشتند برای انتخاب به کمک نشانگر توصیه میشوند.
برنج بومی,تنوع ژنتیکی,فراوانی آللی,کیفیت دانه,نشانگر SSR.
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23347.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23347_b4181fa9b5856d0f4940b72d4e47094d.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
اثر کاربرد خاکی و برگی عنصر آهن (Fe) بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، تحت دو رژیم رطوبتی
509
518
FA
کیوان
فتحی امیرخیز
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران
fathiamirkhiz@mailinator.com
مجید
امینی دهقی
دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران
amini2@shahed.ac.ir
سید علی محمد
مدرس ثانوی
0000-0003-2037-0271
استاد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
modaresa@modares.ac.ir
سیاوش
حشمتی
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران
heshmati@mailinator.com
به منظور بررسی اثر کاربرد خاکی و برگی کلات آهن بر روی برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک گلرنگ تحت دو رژیم آبیاری، آزمایشی مزرعهای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1387 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شاهد، انجام شد. در این بررسی دو سطح تیمار آبیاری، آبیاری کامل (آبیاری بر اساس تخلیة 50 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) قطع آبیاری در مرحلة گلدهی و گردهافشانی (آبیاری بر اساس تخلیة 75 درصد رطوبت ظرفیت زراعی)، به عنوان فاکتور اصلی و هشت سطح کلات آهن که 4 سطح آن به صورت کاربرد خاکی (0، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) و 4 سطح به صورت تغذیة برگی (0، 1، 2 و 3 در هزار) به عنوان فاکتور فرعی بر روی ژنوتیپ گلرنگ بهاره IL111 مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد بررسی شامل میزان پروتئینهای محلول برگ، پرولین، مالون دآلدهید، کربوهیدراتهای محلول (گلوکز، زایلوز و مانوز) و محتوای نسبی رطوبت برگ (RWC) بود. اثر سطوح آبیاری×کلات آهن بر پروتئینهای محلول برگ، پرولین، مالون دآلدهید، کربوهیدراتهای محلول (گلوکز، زایلوز و مانوز) و محتوای نسبی رطوبت برگ (RWC) معنیدار بود. نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر پروتئینهای محلول برگ، پرولین، گلوکز، زایلوز و مانوز در شرایط بدون قطع آبیاری با کاربرد خاکی کلات آهن به دست آمد. در حالیکه در شرایط تنش رطوبتی میزان پرولین و قند محلول گلوکز به طور میانگین با سطوح محلولپاشی کلات آهن و مقادیر کربوهیدراتهای محلول (زایلوز و مانوز) و محتوای نسبی رطوبت برگ (RWC) با کاربرد سطوح خاکی کلات آهن افزایش بیشتری داشتند. بالاترین مقدار پروتئینهای محلول برگ در سطح تنش رطوبتی با مصرف 150 کیلوگرم کلات آهن و محلولپاشی 3 در هزار به دست آمد. مقدار مالون دآلدهید (MDA) نیز با کاربرد خاکی در سطح تنش کاهش معنیداری داشت. نتایج نشان داد که کاربرد کلات آهن میتواند سبب افزایش تحمل این ژنوتیپ گلرنگ بهاره (IL111) به تنش خشکی شود.
آهن,پروتئین,پرولین,تنش رطوبتی,قندهای محلول,گلرنگ.,مالون دآلدهید
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23348.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23348_ff1b0bf4ae8c2945525e221d6dcca949.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی اثر متقابل ترکیبپذیری عمومی و خصوصی ژنوتیپهای توتون ویرجینیا با محیط
519
526
FA
سید مصطفی
صادقی
استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان
smsadeghi55@yahoo.com
حبیب اله
سمیع زاده
استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
samiezadeh2@mailinator.com
فاطمه
جاوید
کارشناسی ارشد اصلاح نباتات و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد، واحد رشت
javid@mailinator.com
فواد
فاتحی
دانشجوی سابق دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
fatehi.foad@gmail.com
به منظور بررسی اثر محیط بر ترکیبپذیری عمومی و خصوصی، پنج ژنوتیپ توتون ویرجینیا در سال 1386 پنج رقم توتون در یک طرح نیمه دیآلل با یکدیگر تلاقی داده شدند. در سال 1387، 10 جمعیت F1 به همراه 5 لاین والدینی، در دو آزمایش جداگانه (تنش خشکی و بدون تنش) و در دو منطقه (مرکز تحقیقات توتون تیرتاش و رشت) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. صفات طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، ارتفاع ساقه و عملکرد برگ خشک مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه دیآلل در تمام محیطها برای تمامی صفات حاکی از معنیدار شدن اثر متقابل E GCA است که ضرورت محاسبه جداگانه اثرات GCA را در هر محیط بیان میکند. اثر متقابل E SCA به جز شاخص سطح برگ برای بقیه صفات معنیدار بود که نشاندهنده ناپایداری هیبریدهای خاص در تمام محیطهاست. اثرات متقابل معنیدار نشان میدهد که مقدار تفاوت میان اثرات GCA و SCA ژنوتیپها با محیط تغییر مییابد. به طور کلی، نسبت GCA به SCA برای تمام صفات مورد بررسی به جز طول برگ در تمام محیطها معنیدار بود که بیانگر نقش چشمگیر اثرات افزایشی در توارث این صفات است. ارقام NC89 و K394 بهترین ترکیبشونده عمومی و K394 NC89، VE1×Coker254 و Coker347×Coker254 بهترین ترکیبات خصوصی برای صفت عملکرد برگ خشک در تمام محیطها بودند.
ترکیبپذیری,تنش خشکی.,توتون,دیآلل,عمل ژن
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23349.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23349_5fb96c74f44a6f41eb7b9c6c8ad6efb7.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی ارتباط فیلوژنتیکی نواحی اینترونی و اگزونی ژن ACC، در گونههای مختلف جو بومی ایران
527
534
FA
مرجان
بهزادی راد
دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mbehzadi@ut.ac.ir
محمدرضا
نقوی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mnaghavi@ut.ac.ir
علیرضا
طالعی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
talei@mailinator.com
علیرضا
عباسی
استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
rezabbasi@ut.ac.ir
جنس جو متعلق به طایفه Triticeae از خانواده گندمیان تکلپه، است. ژن تک کپی پلاستیدی استیل کوآنزیمآ کربوکسیلاز، آنزیمی اساسی در سنتز اسیدهای چرب در پروکاریوتها و یوکاریوتها میسازد و اهمیت این آنزیم در شروع واکنش سنتز اسیدهای چرب میباشد. این ژن از توانایی بالایی، جهت تجزیههای فیلوژنتیکی، تکاملی و سیستماتیکی گراسها برخوردار میباشد. در این آزمایش، برای اولین بار، رابطه فیلوژنتیکی هشت گونه و زیرگونه جوهای بومی ایران شامل H. murinum، H. bulbosom، H. marinum، H. brevisubulatum.، H. vulgare ssp. spontaneum، H. vulgare ssp. distichon، H. vulgare ssp. tworow جو دو ردیفه، H. vulgare ssp. hexastichonجو شش ردیفه، با استفاده از آغازگر اختصاصی ژن استیل کوآنزیمآ کربوکسیلاز ACC1، بررسی شدند. در این تحقیق با استفاده از نرمافزارهای مختلف بیوانفورماتیکی، تعداد اگزون و اینترون گونهها محاسبه و همچنین توالیهای آنها بررسی گردید. درخت تکاملی گونهها و زیرگونهها بر اساس نواحی اینترون و اگزون به تنهایی و همچنین کل توالی ژن ACC ترسیم گردید. درخت تکاملی بر اساس کل توالی ژن ACC، گونههای جو بومی ایران را به دو گروه کلی تقسیم نمود. گونههای H. spontaneum، H. distichon، H. tworow، H. hexastichon در هر سه درخت در کنار یکدیگر قرار گرفتند. همچنین H. bulbosom،H. brevisubulatum و H. murinum در کنار یکدیگر و جدا از بقیه گونهها و زیرگونهها جای گرفتند. درخت تکاملی بر اساس کل ژن مشابهت بسیار زیادی با درخت حاصل از توالی اگزونها داشت. نتایج نشان میدهد گونههایی که تعداد اگزون مشابه بیشتری دارند، در درخت فیلوژنی در شاخههای نزدیکتری نسبت به یکدیگر قرار میگیرند. با توجه به اینکه ژن ACC1 در بررسیهای فیلوژنتیکی گراسها منبع ارزشمندی میباشد، لذا روابط تکاملی و همچنین روابط منطقی و معقول تاکسونومی گونههای مهم و بومی جو ایران در برنامههای اصلاحی میتواند مفید باشد.
اگزون,اینترون.,ژنACC,فیلوژنتیک مولکولی
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23350.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23350_a2db6ebf899c280e55d795779617c9af.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی تأثیر کاربرد سویههای همزیست ریزوبیومی و کود نیتروژن بر میزان کلروفیل برگ، عملکرد دانه و اجزای عملکرد در سه رقم لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)
535
543
FA
مراد
محمدی
دانشجوی کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
morad_mohammadi652@yahoo.com
ناصر
مجنون حسینی
0000-0003-2807-9673
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mhoseini@ut.ac.ir
علیرضا
اسماعیلی
دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
esmaeili2@mailinator.com
محمد
دشتکی
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
dashtaki@mailinator.com
هادی
محمد علی پور
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
mohammadalipour@mailinator.com
به منظور بررسی تأثیر سویههای مختلف ریزوبیومی شامل دو سویه 133، 116 و ترکیب آنها (133 و 116) به همراه مصرف و عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن (شاهد) بر روی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک سه رقم لوبیا شامل بهمن، درخشان و صیاد آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در سه تکرار در سال زراعی 1389 اجرا شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، درصد پروتئین دانه، میزان کلروفیل a و b و پروتئین برگ بودند. تیمار تلقیح باکتری با سویه 116 بیشترین مقدار عملکرد دانه (91/44 گرم در بوته) را تولید کرد. رقم بهمن با تلقیح ترکیب دو سویه 133 + 116 بیشترین تعداد غلاف در بوته (9/57 غلاف در بوته) را نشان داد. رقم صیاد با تیمار بدون تلقیح و تلقیح با سویه 116 به ترتیب با متوسط 07/28 و 05/28 درصد بیشترین مقدار پروتئین دانه را نسبت به سایر ترکیبات تیماری تولید نمودند. با توجه به معنیدار شدن اثرات متقابل ارقام لوبیا و تیمارهای کاربرد ریزوبیوم برای تمامی صفات مورد بررسی، مقایسه میانگین برای شناسایی بهترین ترکیب تیمارها انجام گرفت، که در حالت کلی رقم صیاد با تلقیح سویه 116 بیشترین مقادیر عملکرد اقتصادی و سایر صفات مرتبط را نشان داد و به عنوان بهترین ترکیب بجای استفاده از کود شیمیایی نیتروژن میتواند معرفی شود. یکی از شاخصهای خوب برای تعیین وضعیت گیاه از نظر میزان تثبیت نیتروژن، میزان پروتئین برگ است که این صفت در تیمارهایی که حاوی کلروفیل برگ بالاتری بودند وضعیت مطلوبتری داشت. رقم درخشان توأم با تلقیح سویه 116 به طور متوسط بیشترین مقدار پروتئین برگ (68/27 درصد) را نسبت به سایر ترکیبات تیماری نشان داد، همچنین بیشترین مقادیر کلروفیل a و b برای رقم درخشان با تلقیح سویه 133 مشاهده شد.
ارقام لوبیا,سویههای ریزوبیوم,عملکرد دانه.,کلروفیل و پروتئین برگ
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23351.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23351_d01907ef090540eeeca355a662108f81.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
بررسی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیک و عملکرد گلرنگ بهاره تحت تنش کمبود آب
545
553
FA
مریم
فرخی نیا
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و عضو باشگاه پژوهشگران جوان
farokhinia@mailinator.com
محسن
رشدی
استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
roshdi@mailinator.com
بهمن
پاسبان اسلام
0000-0001-6116-5392
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی خوی
b.pasbaneslam@areeo.ac.ir
رضا
ساسان دوست
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی خوی
sasandoost@mailinator.com
دانه روغنی گلرنگ برای شرایط محیطی مواجه با تنشهای غیرزیستی مانند خشکی و شوری، از قابلیت سازگاری بالایی برخوردار است. پژوهش با هدف ارزیابی اثرات تنش خشکی در مراحل مختلف فنولوژیک روی محتوای نسبی آب برگ (RWC)، دمای تاج پوشش برگی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه گلرنگ بهاره در قالب طرح آماری فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی طی سال زراعی 1386 به اجرا درآمد. فاکتور رقم شامل محلی اراک-2811 و محلی اصفهان و فاکتور آبیاری شامل 4 سطح بدون تنش و کمبود آب در مراحل ساقهروی، گلدهی و پرشدن دانهها بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که کمبود آب در مراحل مورد مطالعه، کاهش معنیدار ارتفاع بوته، ارتفاع طبقدهی، قطر طبق، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد روغن، دمای تاج پوشش برگی و RWC را باعث گردید. با توجه به اینکه بیشترین افت عملکرد دانه و روغن در شرایط کمبود آب در مراحل گلدهی و پر شدن دانهها رخ داد، بنابراین تأمین آب کافی در این مراحل جهت حصول عملکرد قابل قبول ضروری به نظر میرسد. بروز خشکی در مرحله ساقهروی، ارتفاع بوته و طبقبندی را کاهش داد. بین دو رقم مورد مطالعه از نظرRWC ، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق در بوته، درصد روغن دانه، عملکرد دانه و روغن تفاوت معنیداری دیده شد و رقم محلی اصفهان در شرایط عادی و تنش کمبود آب نسبت به محلی اراک-2811 همواره در سطح بالاتری قرار داشت. بین عملکرد دانه با تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، قطر طبق، وزن هزاردانه و شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنیداری دیده شد. همچنین بین RWC، دمای تاجپوشش برگی با یکدیگر و با عملکرد دانه و روغن همبستگیهای معنیداری دیده شد. به نظر میرسد از شاخصهای دمای تاج پوشش برگی و محتوای نسبی آب برگ برای شناسایی اثرات کمبود آب در گلرنگ بهاره بتوان استفاده نمود.
تنش خشکی,شاخصهای فیزیولوژیک,عملکرد دانه,گلرنگ بهاره.
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23352.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23352_b23bf05a2925a65f6a957b47e4277848.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
اثر تنش شوری و منبع نیتروژن بر انتقال مجدد نیتروژن در دو رقم یونجه بمی و قرهیونجه
555
564
FA
امین
نامداری
دانشجوی دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
aminnamdari612@gmail.com
کاظم
پوستینی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
poustini@mailinator.com
حسین
حیدری شریف آباد
استاد مؤسسه اصلاح نهال و بذر کرج
roho6605612@yahoo.com
به منظور بررسی واکنش انتقال مجدد نیتروژن به تنش شوری و نحوه عرضه نیتروژن، پژوهشی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و شامل تیمارهای: شوری: شاهد 1/1 دسیزیمنس بر متر (S0) و شوری 12 دسیزیمنس بر متر (S1)، نحوه عرضه نیتروژن: الف) تلقیح بذرها پیش از کاشت با باکتری ریزوبیوم ملیلوتی (N1)، ب) مصرف 400 میلیگرم در لیتر نیتراتآمونیوم در محلول غذایی بدون تلقیح بذرها با باکتری (N2)، ج) تلقیح بذرها پیش از کاشت با باکتری ریزوبیوم ملیلوتی به همراه مصرف 400 میلیگرم در لیتر نیتراتآمونیوم در محلول غذایی (N3)، بر روی دو رقم یونجه ایرانی شامل بمی و قرهیونجه در گلخانه طرح حبوبات دانشکده کشاورزی کرج انجام پذیرفت. تنش شوری قابلیت جذب و تثبیت نیتروژن در ریشه و انتقال مجدد نیتروژن از ریشه به شاخساره را به طور معنیداری کاهش داد و درصد این کاهش در رقم قرهیونجه از رقم بمی بالاتر بود. با توجه به وجود همبستگی مثبت میان انتقال مجدد نیتروژن از ریشه به شاخساره و تولید ماده خشک شاخساره پس از برگزدایی، میتوان گفت یکی از دلایل کاهش سرعت رشد مجدد شاخساره یونجه در شرایط تنش شوری، کاهش انتقال مجدد نیتروژن به شاخساره میباشد. بر این اساس انتقال مجدد نیتروژن از ریشه به شاخساره پس از برگزدایی و تجدید رشد شاخساره در رقم بمی نسبت به رقم قرهیونجه از تحمل نسبی بالاتری به تنش برخوردار است. بالاترین مقدار انتقال مجدد در تیمارهای N2 و N3 وجود داشت هر چند درصد بهرهبرداری از منابع نیتروژن ریشه برای انتقال مجدد نیتروژن در این تیمارها به طور معنیداری از تیمار N1 کمتر بود. در اثر تنش شوری انتقال مجدد نیتروژن در هر سه شکل عرضه نیتروژن کاهش یافت اما درصد این کاهش در تیمارهای N2 و N3 به طور معنیداری از تیمار N1 بالاتر بود. محتوای سدیم ریشه و شاخساره در تیمار N1 به طور معنیداری از دو تیمار دیگر کمتر بود و درصد افزایش در محتوای سدیم ریشه و شاخساره در مواجهه با تنش شوری هم در این تیمار پایینتر بود. بنابراین ممکن است که کاهش کمتردر انتقال مجدد نیتروژن و رشد مجدد پس از برگزدایی در تیمار N1 از افزایش کمتر در محتوای سدیم ریشه و شاخساره در این تیمار ناشی شده باشد.
انتقال مجدد نیتروژن,برگزدایی,تنش شوری.,یونجه
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23353.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23353_12d8b33a520b8aa38bd7bb681da91e62.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
ارزیابی تنوع ژنوتیپی برای عملکرد و پروتئین دانه و ارتباط آن با انتقال مجدد نیتروژن در ارقام زراعی گندم ایران
565
573
FA
زینب
بیات
دانشجوی کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
bayat2@mailinator.com
علی
احمدی
0000-0003-0044-2645
دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ahmadia@ut.ac.ir
منیژه
سبکدست
مربی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
m.sabokdast@ut.ac.ir
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر ژنوتیپ بر انتقال مجدد نیتروژن و ارتباط آن با عملکرد و پروتئین دانه در تعدادی از ارقام گندم بود. تعداد 12 رقم (الوند، کرج1، شیراز، زرین، آذر2، چمران، اروندموتانت، کرخه، فلات، شیرودی، کاوه، پیشتاز) متفاوت از نظر عملکرد و درصد پروتئین دانه متعلق به اقلیمهای اصلی کشور (سرد و معتدل سرد، گرم و خشک جنوب، گرم و مرطوب شمال و معتدل) مورد مطالعه قرارگرفتند. این آزمایش به صورت مزرعهای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 88-1387 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی تهران واقع در کرج اجرا شد. نتایج به دستآمده برای محتوای نیتروژن اندامهای رویشی در مرحله گردهافشانی نشان داد که برگ با بالاترین محتوای نیتروژن (44/15 میلیگرم بر بوته) منبع عمده نیتروژن برای دانه میباشد. انتقال مجدد نیتروژن در بین ارقام متفاوت بود و ارقام کرخه و زرین دارای بالاترین میزان انتقال مجدد و آذر2 و چمران دارای کمترین میزان بودند. رقم شیراز بالاترین عملکرد دانه و آذر2 پایینترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. همبستگی منفی معنیدار بین غلظت نیتروژن دانه و عملکرد به دست آمد و آذر2 بالاترین درصد پروتئین دانه را در بین ارقام مورد بررسی دارا بود.
انتقال مجدد نیتروژن,پروتئین دانه,عملکرد.,گندم
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23354.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23354_6f08216abb5fa4a8177ba1e6b745ba2c.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
تأثیرمحلولپاشی باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد علوفه و دانه سورگوم علوفهای رقم اسپید فید (Sorghum bicolor var. Speed feed)
575
584
FA
رضا
کشاورز افشار
دانشجوی دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
keshavarz2@mailinator.com
محمدرضا
چائی چی
دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
rchaichi@ut.ac.ir
علی
علیپور جهانگیری
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی
alipourjahangiri@mailinator.com
محیا
انصاری جوینی
دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
anasari@mailinator.com
حسین
مقدم
استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
moghaddam@mailinator.com
سید محمدرضا
احتشامی
استادیار دانشگاه گیلان
ehteshami@mailinator.com
کاظم
خاوازی
استادیار مؤسسه تحقیقات خاک و آب
khavazi@mailinator.com
به منظور مطالعه اثر محلولپاشی باکتریهای محرک رشد بر عملکرد علوفه و دانه سورگوم علوفهای رقم اسپیدفید، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1388 در مزرعه آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران به اجرا در آمد. در این تحقیق تأثیر محلولپاشی شانزده سویه جدید باکتریهای محرک رشد گیاه (سودوموناس پوتیدا و فلورسنت) در سه مرحله از رشد سورگوم علوفهای رقم اسپید فید (4 تا 5 برگی، 8 تا 10 برگی و ابتدای ظهور خوشهها) به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری) مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات مورد بررسی عبارت بودند از: عملکرد علوفه (چین اول و دوم)، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و سطح برگ. نتایج آزمایش نشان دادند باکتری سودوموناس پوتیدا شماره 11 بالاترین عملکرد علوفه را تولید کرد که در مقایسه با شاهد 32 درصد عملکرد بیشتری داشت. این باکتری بیشترین سطح برگ را نیز در بین تمام تیمارها تولید نمود. اما باکتری سودوموناس پوتیدا شماره 10 عملکرد علوفه گیاه را در مقایسه با شاهد بیش از ده درصد کاهش داد. هرچند این باکتری بالاترین ارتفاع بوته، شاخص برداشت و عملکرد دانه را در بین تمام تیمارها تولید کرد. در مجموع نتایج نشان دادند که کاربرد باکتریها (به ویژه سودوموناس پوتیدا شماره 11) به صورت محلولپاشی میتواند نقش مفید، مؤثر و قابل توجهی در افزایش رشد و عملکرد سورگوم علوفهای داشته باشد.
باکتری سودوموناس,سورگوم علوفهای,عملکرد و سطح برگ.,محلولپاشی
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23355.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23355_34a43a1c24d58440591efe93fbc534e1.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
اثر تنش خشکی و محدودیت منبع و مخزن بر تبادلات گازی و عملکرد آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
585
596
FA
عادل
سی و سه مرده
استادیار دانشگاه کردستان
a.siosemardeh@uok.ac.ir
حسین
رنجبر بلخکانلو
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کردستان
ranjbarbalkhkanlou@mailinator.com
یوسف
سهرابی
استادیار دانشگاه کردستان
sohrabi@mailinator.com
بهمن
بهرام نژاد
استادیار دانشگاه کردستان
bahramnejad@mailinator.com
به منظور بررسی تغییرات عملکرد، تبادلات گازی و ارزیابی محدودیت منبع و مخزن در آفتابگردان رقم آذرگل تحت شرایط آبیاری و تنش خشکی آزمایشی در سال 1387 به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در3 تکرار در شرایط مزرعهای به اجرا درآمد. سطوح فاکتور اصلی شامل تیمار آبیاری (آبیاری در پتانسیل آبی 3- بار) و تنش خشکی (عدم آبیاری از یک ماه پس از کاشت تا رسیدگی) و سطوح فاکتور فرعی شامل ترکیبی از 5 سطح برگزدایی (عدم برگزدایی به عنوان شاهد، 25، 50، 75 و 100 درصد برگزدایی) در دو مرحله گردهافشانی (5R) و اتمام دانهبندی (7R) بودند. محدودیت مخزن نیز از طریق قطع نصف طبق در مرحله گردهافشانی در تمامی تیمارهای مورد بررسی اعمال گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که تیمارهای برگزدایی و تنش خشکی از طریق کاهش تولید زیستتوده و تعداد دانه پر و در نتیجه کاهش شاخص برداشت عملکرد را کاهش دادند. تنش خشکی بر میزان روغن دانه بی تأثیر بود، میزان پروتئین دانه را کاهش داد و باعث کاهش سرعت فتوسنتز و هدایت روزنهای و افزایش کارایی مصرف آب گردید، در حالی که برگزدایی باعث افزایش سرعت فتوسنتز شد. در شرایط تنش خشکی هر دو محدودیت منبع و مخزن مشاهده شد، اما در شرایط آبی علیرغم تولید مواد فتوسنتزی بیشتر، محدودیت مخزن شدیدتر و تعیینکننده نهایی عملکرد بود. در کل میتوان گفت با توجه به روند هماهنگ کاهش درصد روغن و افزایش محدودیت منبع در شرایط تنش، استفاده از ارقام با محدودیت منبع کمتر با افزایش درصد روغن همراه خواهد بود. همچنین در شرایط آبی ارقام دارای طبق بزرگتر و تعداد دانه بیشتر در طبق میتوانند به واسطه رفع محدودیت مخزن به بهبود عملکرد در این شرایط کمک کنند.
آفتابگردان,برگزدایی,روغن دانه,سرعت فتوسنتز,کارایی مصرف آب.
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23356.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23356_1d3d8ea617e3e5067440bba1c2573131.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرمپلاسم رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) با استفاده از نشانگرهای ملکولی AFLP
597
604
FA
محمدحسین
حسنی
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
mh_hassani99@yahoo.com
سپیده
ترابی
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
torabi@mailinator.com
منصور
امیدی
استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
omidi@mailinator.com
علیرضا
اطمینان
دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
etminan@mailinator.com
ترانه
دستمالچی
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
dastmalchi@mailinator.com
در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 30 نمونه بذور رازیانه که از مناطق مختلف ایران و چندین کشور اروپایی جمعآوری شده است با استفاده از 20 ترکیب آغازگر انتخابی AFLP مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع از 1127 نوار مشاهده شده، 250 نوار چندشکلی نشان داده شدند. آغازگر E11-M20 با تعداد 20 باند و آغازگرهای E46-M35 و ETG-M20 با تعداد 8 باند به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد نوار چندشکلی را به خود اختصاص دادند. میزان شباهت ژنتیکی مشاهده شده بر اساس اطلاعات این نشانگرها برابر 60% بود. بیشترین تشابه ژنتیکی مشاهده شده بین دو ژنوتیپ از کشور مجارستان برابر 97% و در نمونههای ایرانی مربوط به دو ژنوتیپ از شهرهای کرج و کاشان برابر 89% بوده است. یک ژنوتیپ از تبریز با 40% تنوع ژنتیکی، بیشترین میزان تنوع را با سایر نمونهها نشان داد. نتایج حاصل از گروهبندی تجزیه خوشهای تا حدی ارتباط بین تنوع ملکولی و تنوع جغرافیایی را نشان داده است به طوریکه نمونههای جمعآوری شده از مناطق نزدیکتر به هم، در برخی موارد در گروهها و یا زیرگروههای یکسان قرار گرفتند. از طرف دیگر برخی از نمونههایی که در یک زیرگروه قرار گرفته بودند نیز از مناطق جغرافیایی متفاوتی بودند که میتواند به دلیل تشابه شرایط اقلیمی یا تبادل فیزیکی مواد بین این مناطق بوده باشد. نتایج این بررسی بیانگر مناسب بودن نشانگرهای AFLP برای ارزیابی تنوع ژنتیکی نمونههای مختلف رازیانه است.
بذر رازیانه.,تنوع ژنتیکی,نشانگرهای ملکولی AFLP
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23357.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23357_6a0473f38d5ea95d83f4bd738b0ad4d7.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
اثر مقادیر کود نیتروژن و پتاسیم بر کارایی مصرف نیتروژن و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) به عنوان کشت دوم بعد از برنج در منطقه گیلان
605
615
FA
محمد
ربیعی
پژوهشگر مؤسسه تحقیقات برنج کشور
mrabiei@mailinator.com
پری
طوسی کهل
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
tosikehal@mailinator.com
به منظور بررسی اثر مقادیر کود پتاسیم و نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن و عملکرد دانه کلزا (هیبرید هایولا 401) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در اراضی شالیزاری مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت به مدت دو سال زراعی (89 -1387) اجرا گردید. دراین آزمایش دو عامل مقادیر کود پتاسیم خالص در 3 سطح 40، 60 و 80 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات پتاسیم و کود نیتروژن خالص در 4 سطح صفر،180، 240 و 300 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره به عنوان تیمارهای مورد بررسی منظور شدند. صفات مهم زراعی از قبیل کارایی مصرف نیتروژن، کارایی زراعی نیتروژن، درصد روغن، عملکرد دانه و روغن مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین مقادیر کود پتاسیم و نیتروژن از نظر کارایی مصرف نیتروژن، کارایی زراعی نیتروژن، عملکرد دانه و روغن و درصد روغن تفاوت معنیداری وجود داشت. بین مقادیر پتاسیم، میزان 60 و 80 کیلوگرم در هکتار بیشترین کارایی مصرف (با میانگین 39/10 و 20/10 کیلوگرم دانه بر کیلوگرم نیتروژن)، کارایی زراعی (92/6 و 73/6 کیلوگرم دانه بر کیلوگرم نیتروژن) و عملکرد دانه (2699 و 2641 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص دادند و در یک گروه قرار گرفتند. در بین مقادیر نیتروژن نیز مصرف 180 و 240 کیلوگرم در هکتار بیشترین کارایی زراعی به ترتیب با میانگین 92/8 و 07/9 کیلوگرم دانه بر کیلوگرم نیتروژن را دارا بودند. بیشترین درصد روغن متعلق به تیمار مصرف 40 کیلوگرم در هکتار پتاسیم (17/42 درصد) و تیمار شاهد بدون کود نیتروژن (92/43 درصد) بود. براساس نتایج این آزمایش به نظر میرسد که مقدار 60 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و میزان 240 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار باعث تأمین نیاز کودی و کمک به افزایش عملکرد و کارآیی مصرف کود نیتروژن در گیاه کلزا میشود.
پتاسیم,کارایی زراعی.,کارایی مصرف نیتروژن,کلزا
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23358.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23358_1649f0874196c70b102a6ab233802747.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
مطالعه پاسخ پروتئوم برگ جو در شرایط تنش شوری
617
626
FA
فواد
فاتحی
دانشجوی سابق دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
fatehi.foad@gmail.com
عبدالهادی
حسین زاده
0000-0003-2241-2359
دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ahzadeh@ut.ac.ir
هوشنگ
علیزاده
استادیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محبوبه
حاجی عباسی
دانشجوی کارشناسی ارشد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
hajiabbasi@mailinator.com
اکبر
شعبانی
کارشناسی ارشد مؤسسه تحقیقات دیم سرارود
shabani2@mailinator.com
گیاهان قادرند در پاسخ به تنشهای محیطی مکانیسمهای سازگار خود را فعال کنند و با تغییر در بیان ژنهایشان به عوامل محیطی واکنش نشان دهند. لذا در همین راستا از تکنیک پروتئومیکس به منظور شناسایی پروتئینهای پاسخدهنده به تنش شوری در جو لاین 527 استفاده گردید. برای بررسی اثر تنش شوری طولانی مدت بر روی الگوی پروتئوم جو، بذور لاین 527 (تهیه شده از مؤسسه نهال و بذر) در گلخانه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران کشت شدند. اعمال تنش بر روی گیاهان در مرحله 4 برگی، با سطوح صفر (آب معمولی بعنوان شاهد) و 300 میلیمولار NaCl صورت گرفت. نمونهگیری با جدا کردن برگ چهارم گیاهان در 21 روز بعد از اعمال تنش انجام شد. استخراج پروتئین کل بر اساس روش TCA-استون تغییر یافته انجام شد. پروتئینهای استخراج شده از برگ جو در بعد اول به وسیله ژلهای IPG با شیب پی اچ 7-4 جداسازی شدند. در بعد دوم ژلهای اکریل آمید با غظت 5/12 درصد استفاده شد. نتایج حاصل از آنالیز ژلها نشان داد که از میان بیش از 500 لکه پروتئینی دارای تکرارپذیری، تعداد 124 لکه دارای تفاوت معنیدار در بین تیمارها بودند. با استفاده از طیفسنج جرمی MALDI-TOF-TOF 21 لکه پروتئینی شناسایی شدند. این پروتئینهایی شامل Oxygen-evolving enhancer protein 2، متیونین سولفوکسید ردوکتاز، پروتئینهای متصل شونده به RNA کلروپلاستی، سیکلوفیلین کلروپلاستی، رابیسکو، فعالکننده رابیسکو، Nascent polypeptide associated complex alpha، تیوردوکسین، دهیدرواسکوربات ردوکتاز، شبه جرمین، پروفیلین، پروتئین عمومی تنش و پروتئینهای ریبوزومی بودند که در مکانیسمهای فتوسنتز، اکسایش-کاهش، ترجمه، انتقال سیگنال و انتقال پروتئین دخیل هستند.
الکتروفورز دو بعدی.,پروتئومیکس,جو,شوری
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23359.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23359_ca3ff1847af69146e6cd40aadc3f0d6b.pdf
دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علوم گیاهان زراعی ایران
2008-4811
2423-8082
42
3
2011
11
22
تجزیه ژنتیکی تعدادی از صفات فیزیولوژیک، فنولوژیک و مورفولوژیک ژنوتیپهای کلزا (Brassica napus L.) با استفاده از روش دیآلل
627
647
FA
عزت اله
فرشادفر
استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
farshadfar@mailinator.com
مریم
کارونی
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
karouni@mailinator.com
سعید
پورداد
استادیار مرکز تحقیقات دیم سرارود، کرمانشاه
pourdad@mailinator.com
لیلا
زارعی
دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
zareie@mailinator.com
مهدی
جمشید مقدم
کارشناس مرکز تحقیقات دیم سرارود، کرمانشاه
jamshidmoghaddam@mailinator.com
با توجه به اهمیت برآورد ترکیبپذیری عمومی و خصوصی، واریانسهای ژنتیکی افزایشی و غالبیت، نحوه عمل ژن و وراثتپذیری در طراحی برنامههای به نژادی افزایش عملکرد کلزا، آزمایشی به صورت دیآلل 9×9 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در مرکز تحقیقات دیم سرارود در سال 1385 اجرا شد. برای تجزیه دادهها از روش دوم گریفینگ (نیمه دیآلل) و همچنین روش گرافیکی هیمن استفاده گردید. تجزیه دیآلل نشاندهنده وجود عمل افزایشی و غالبیت ژن در وراثت صفات مورد مطالعه بود. رقم Licord و هیبرید Pastill×Kristina به ترتیب بیشترین میزان ترکیبپذیری عمومی و خصوصی برای عملکرد دانه را نشان دادند. دخالت عمل افزایشی ژن در وراثت پایداری غشاء سلولی نشاندهنده تاثیر انتخاب برای اصلاح این صفت بود. نظر به اینکه شاخص کلروفیل برگ توسط عمل غالبیت ژن کنترل شد، از اینرو روشهای مبتنی بر دورگگیری برای اصلاح این صفت مؤثر هستند. همچنین، عمل افزایشی و غالبیت ژن در وراثت صفات عملکرد دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، طول غلاف، تعداد روز تا رسیدگی، تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد شاخههای فرعی و شاخص کلروفیل برگ دخالت داشتند، بنابراین برای اصلاح نتاج حاصل از والدین مورد مطالعه روشهای مبتنی بر دورگگیری و انتخاب در نسلهای در حال تفکیک پیشنهاد میشود. در حالی که تجزیه گرافیکی صفات نشاندهنده فوق غالبیت برای صفات عملکرد دانه، وزن هزاردانه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و شاخص کلروفیل برگ بود، برای سایر صفات غالبیت نسبی مشاهده شد. میانگین درجه غالبیت نیز برای کلیه صفات غیر از تعداد روز تا رسیدگی، تعداد روز تا گلدهی و طول غلاف نیز حاکی از وجود عمل فوق غالبیت در کنترل این صفات بود، در نتیجه برای افزایش و بهبود این صفات میتوان از پدیده هتروزیس بهره برد. پراکنش والدین در اطراف خط رگرسیون نشان داد که اکثر صفات والدین Parade، Pastill، Kvintell و Modena دارای ژنهای غالب بیشتری نسبت به سایر ارقام هستند، در حالی که رقم Option-500 ژنهای مغلوب بیشتری برای اکثر این صفات دارد. والدینی که دارای آللهای مغلوب هستند، نبایستی با افراد واجد مقدار پایین صفات تلاقی داده شوند.
اجزای عملکرد,تجزیه دیآلل,صفات فیزیولوژیک.,عملکرد,کلزا
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23360.html
https://ijfcs.ut.ac.ir/article_23360_4b45772f9c1b548bc54f24cf22df2bad.pdf